Ik had mijn handen voor mijn borsten. Die foto was alleen voor hem. En toen zag de hele stad hem.
Als Anna zestien is, stuurt ze een foto van zichzelf naar een jongen die ze leuk vindt, maar daarna zien andere mensen die foto ook, wat niet de bedoeling was. Exposing en online shaming komen steeds vaker voor en het heeft veel impact. En slachtoffers durven zich bovendien lang niet altijd te melden bij de politie. Dat weet ook Stefano. Op zijn veertiende zag hij naaktbeelden van zichzelf online staan.
Ik was veertien jaar oud. Ik ging naar de middelbare school en toen werd ik op een dag wakker en toen was er een naaktvideo van mij gelekt op op Twitter. Vervolgens zie je dan jezelf naakt voor de camera zitten en je herkent jezelf. Dat is nog het erge. En je masturbeert voor de camera. En als je dat dan ziet zonder dat je hier van bewust bent dat dat is opgenomen dan stort je wereld in. Dat gevoel dat je valt en je niet kan vastpakken. Ja, dat is verschrikkelijk.
26 is Stefano nu. Als dertienjarig jongetje leerde hij op MSN ene Lisa kennen, met wie hij chatte. Maar Lisa bleek een fake account dat hem verleidde tot seks voor de webcam. Dat hij gefilmd werd, hij had geen idee.
Echter weet ik niet wie dit was. Het blijft tot op de dag van vandaag nog steeds het mysterie van wie dit heeft gedaan, want uiteindelijk bleek Lisa geen Lisa te zijn. Uiteindelijk bleek Lisa geladen video's te zijn, waar ik heel naïef op heb gehandeld.
Stefano was destijds een van de eerste slachtoffers van online shaming. Inmiddels gebeurt dit steeds meer jongeren. Uit cijfers blijkt dat van de meisjes in de leeftijd van 16 tot 18 35% te maken had met online seksueel geweld. Bij de jongens van die leeftijd gaat het om 9%.
Dus op dat moment als veertienjarige jongen dan, weet je niet hoe je je moet voelen. Superonzeker, kwetsbaar en ja, voor mij was dat wel een moment dat ik het even allemaal heel somber inzag.
Een topje van de ijsberg, zeggen deskundigen. Ook wraakporno, het ongewenst verspreiden van intieme beelden door je ex of onbekenden, neemt toe. De nu 28-jarige Anna kreeg ermee te maken.
Ik was toen zestien toen ik iets had met een jongen van achttien. En ja, wij waren verliefd op elkaar. We vonden elkaar leuk en op een gegeven moment heb ik hem een fotootje van mezelf gestuurd via de webcam waarop mijn middel te zien is tot aan mijn kruin. En daarin hield ik eigenlijk mijn handen voor mijn borsten en ik heb daar toen eigenlijk verder niet per se bij stilgestaan of over nagedacht. Ik was een puber. Ik vond het leuk dat die foto wellicht zou uitlekken.
Anna was drie jaar later al aan het studeren toen de bewuste foto plotseling online werd verspreid. Door wie weet ze nog steeds niet.
Heel de stad waar ik vandaan kwam, die had die foto gezien. Dus ik werd in groepsapps gegooid en uitgescholden, opgewacht, gebeld, middenin de nacht met lelijke berichten als wat doe je voor geld? We willen je verkrachten, mooie tieten op straat roepen, nou, dat soort dingen.
Nou, bij mij was het echt het uitlachen, het nawijzen, het nakijken. He, dat is hij van die video. En wat ik ook merkte, dingen naar me toe gooien, ook bespuugd. Je wordt neergezet als een dader, terwijl je op dat moment een slachtoffer bent van iets waar jij niks aan kan doen.
Ja, dat is... Dat is echt geen fijn gevoel dat mensen je zo labelen. Ik ging bijna in die naam geloven.
Maar niemand verandert wie ik ben. Ik ben Anna.
Anna deed mee aan een campagne om slachtoffers te laten weten dat ze hulp kunnen krijgen. 95% van de slachtoffers houdt het stil. Zeggen niks. Vooral niet tegen hun ouders.
Ik schaamde me vooral en ik voelde me ook echt vernederd. Verraden. Met als gevolg dat ik dacht nou, hier ga ik met niemand over in gesprek. Ik ga dit niet met mijn ouders delen. Dit is iets van mij en je voelt je ook schuldig dat je denkt, hoe kan ik zo dom zijn? Eigenlijk het hele gesprek voer je de hele tijd alleen in je eigen hoofd.
Ik heb het heel lang verdrongen.
En er niet over gepraat?
Niet over gepraat. Ik heb het wel eens benoemd. Als ik dan op een gegeven moment vrienden met iemand werd zei, dan benoemde ik het heel kort dat het eigenlijk niet zo erg leek. Terwijl dat is het grootste trauma in mijn leven geweest. Dat heeft ervoor gezorgd dat ik bepaalde dingen niet heb kunnen doen. Dat er een paar jaar anders ingevuld zijn geweest dan ik ze eigenlijk had willen invullen. Dus ja, verdrongen omdat je je schaamt je ook. Je denkt ook van ja, ik wil helemaal niet dat mensen dit weten. Ik wil zo snel mogelijk dat dit klaar is en dat is helemaal niet de goede oplossing.
Niemand verandert wie wij zijn.
Niet praten, je isoleren, angstig en depressief worden ligt op de loer. Anna vond uiteindelijk de moed om te praten, het begin van haar weg omhoog. Nu geeft ze voorlichting om het taboe te doorbreken.
Ik geloof dat er echt iets moet gebeuren met het bewustzijn en hoe wij als samenleving reageren, ook op dit soort beelden. Want voor mij was het niet per se het uitlekken van de foto wat ik zo erg vond, maar de reactie van anderen. Eigenlijk de blaming van anderen dat maakt, ja wat het meest traumatisch voor mij is geweest en eigenlijk dat soort uitspraken. En dat begint dus wel echt bij de voorlichtingslessen. Mensen bewust maken, mensen trainen in ja, hoe ga je eigenlijk om met dit soort beelden van een ander?
Stefano kostte het jaren het trauma te verwerken. Nu deelt hij zijn verhaal op scholen en moedigt hij slachtoffers aan het toch aan iemand te vertellen.
We hadden seks en hij filmde het.
Jongeren, ouders en docenten moeten inzien dat slachtoffers geen schuld hebben, maar de verspreider en dat sexting normaal is. Dat je juist een open gesprek moet voeren met jongeren hoe ermee om te gaan, zegt Stefano.
Ik geloof dat dit een onderdeel is tegenwoordig van de seksuele ontwikkeling van jongeren, omdat...we hebben allemaal een smartphone, dus ik vind ook niet dat we het moeten verbieden. Maar hoe goed is het nou als we, net zoals dat we hen leren een condoom te gebruiken voor seks, ook preventief aan de slag gaan met: hoe zet je nou sexting in en hoe kan je voorkomen dat je geëxposed wordt? Hoe kun je de risico's inperken, mocht je dit wel interessant vinden. Met name jongens hoopt Stefano over de streep te trekken om hulp te zoeken, want ook zij worden slachtoffer, maar het taboe bij hen is nog groter. Er was een punt waarin ik dacht dat ik nooit dit verhaal ging vertellen. Nu vertel ik het voor klassen, zalen met veel jongeren. Dus ja, ik schaam me niet meer. Ik ben juist heel, het klinkt misschien gek, maar heel trots dat ik hier nu sta.
