Name: Democratie in Nederland
Uploaded: 2009-09-13T22:00:00+02:00
Duration: 5 min 29 s
Description: Na de crisis van de jaren '30 en de verwoestende Tweede Wereldoorlog is in Nederland de tijd rijp voor vernieuwing. Partijen fuseren, zuilen worden minder belangrijk en een charismatische partijleider wordt juist steeds belangrijker om stemmen te winnen.

Klas 4/5/6

Nederland is door een diep dal gegaan. Na jarenlang crisis en oorlog is onze democratie geknakt, maar niet gebroken. De Tweede Wereldoorlog heeft duidelijk gemaakt hoe waardevol vrijheid van meningsuiting is. Nederlanders hebben ervaren hoe het voelt als je niet meer mag zeggen wat je denkt. Wat er gebeurt als de overheid kan doen en laten wat zij wil. 
De oorlog heeft de Nederlanders ook gehard. Overleven was in de bezettingstijd de belangrijkste drijfveer. Protestanten en communisten werken samen in het verzet. Een nationalistisch gevoel van "wij" tegen de Duitse bezetter heeft de verzuiling aangetast. Na de bevrijding vindt een aantal politieke kopstukken de tijd dan ook rijp voor vernieuwing. Een Nederlandse Volksbeweging. Voor iedereen, ongeacht hun zuil. "Niet herstellen, maar vernieuwen" is het devies...
De SDAP doet een eerste stap en gaat samen met een kleine christelijke en een kleine liberale partij. De nieuwe partij wordt omgedoopt tot Partij van de Arbeid. De katholieken doen hier nog niet aan mee. De PvdA is voor hen toch nog te socialistisch. De RKSP zoekt wel toenadering tot haar eigen kiezers en verandert alleen van naam. De partij wordt omgedoopt tot de Katholieke Volkspartij, de KVP.
Als de liberalen binnen de PvdA zich weer afscheiden en hun eigen partij, de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie, VVD oprichten is politiek Nederland weer even verdeeld als voor de oorlog. De ontzuiling is voorlopig mislukt.
Maar de wederopbouw van Nederland vereist samenwerking, de handen in elkaar, harmonie. De verschillen tussen de zuilen wordt iets kleiner. Het loopt allemaal wat meer door elkaar.
Na de oorlog vormen de KVP en PvdA samen een aantal keren een kabinet. Willem Drees is minister president. Bijna tien jaar lang. Onder zijn leiding wordt Nederland weer opgebouwd. Er komen meer sociale zekerheden ingebouwd en vastgelegd in wetten. De burger krijgt recht op verzorging als hij niet meer kan werken bijvoorbeeld door ziekte, ouderdom of werkloosheid. Willem Drees zorgt goed voor Nederlanders die hem dankbaar "vadertje" Drees noemen. Door de wederopbouw neemt de welvaart toe en groeit Nederland naar een verzorgingsstaat. Mensen zijn tevreden en krijgen steeds meer vertrouwen in de democratie en hun politieke leiders.
Maar de groeiende welvaart verandert ook de mensen. Mensen worden mobieler en op hun nieuwe televisietoestel zien ze wat er buiten hun eigen zuil afspeelt. De kerk verliest veel leden. De aanhang van de confessionele partijen neemt af. Om te overleven is een fusie tussen de christelijke partijen noodzakelijk. 
ARP, CHU en KVP gaan rond 1980 samen in een nieuwe confessionele partij, het Christen Democratisch Appel, CDA. En de ontzuiling zet door. Nieuwe partijen doemen op... Mensen maken hun keuze liever op basis van het partijprogramma dat hen zelf het beste lijkt…
Sommige nieuwe partijen leggen de nadruk op één, voor hen belangrijk, maatschappelijk aspect.
Maar niet iedereen bestudeert het programma van de partijen. Veel kiezers kijken alleen naar de partijleider, wat hij zegt en wat hij uitstraalt. De media spelen hierin een belangrijke rol in. Als een politicus daar slim mee omgaat, kan hij of zij veel stemmen winnen.
Maar uiteindelijk blijft het politieke toneel toch het parlement in den Haag. Daar voeren kamerleden met het debat. Daar worden beslissingen genomen. In het hart van de Nederlandse democratie.

Klas 1/2/3

NPO Kennis maakt explainers en informatieve story's over onderwerpen die jongeren bezighouden, van Netflix tot klimaatverandering.

Npo Kennis header

Logo NPO Kennis

NPO Kennis

De Tweede Kamer in Den Haag is het centrale punt van de Nederlandse politiek. Maar welke functies hebben de mensen die er werken? En hoe komt een nieuwe wet tot stand?

Scrollverhaal over de Nederlandse politiek

Hoe werkt de Tweede Kamer?

Groep 6/7/8

In deze 360º interactieve schoolplaat van de Tweede Kamer van Schooltv en ProDemos vind je informatie en uitleg over wat er in de Tweede Kamer gebeurt en hoe partijen daar via de verkiezingen een plekje kunnen bemachtigen. Met educatieve video’s, teksten en spelelementen, zoals het Debatrad en de virtuele Zeteldeler, leren leerlingen over de zin van de democratische rechtsstaat. Klik op de afbeelding om te beginnen.

Interactieve schoolplaat over de Nederlandse politiek en democratie

Kijk rond in de Tweede Kamer

Gescripte chat Politiek

Een samenleving kan niet zonder politiek. Politiek is de manier waarop er keuzes gemaakt worden voor de samenleving, vaak door middel van democratie. Door te stemmen, oefenen mensen invloed uit op de toekomst van hun gemeente, provincie of land. Vanaf 18 jaar mogen we kiezen wie ons vertegenwoordigt in de gemeenteraad, Provinciale Staten, Tweede Kamer of het Europees Parlement bij verkiezingen.
Deze gescripte chat is gebaseerd op de EDUbox Politiek van de VRT.
Klik op de afbeelding om te beginnen en ga in gesprek met Marleen de Rooy, parlementair verslaggever bij de NOS.

Gescripte chat over politiek en democratie

Van stem tot politiek

Maurice Lede neemt je mee op tour in de Ridderzaal, Eerste en Tweede Kamer. Laat je rondleiden of ga zelf op onderzoek in de 360º interactieve schoolplaten. Bij de hotspots vind je informatie over de belangrijkste onderdelen van de landelijke politiek.

Interactieve schoolplaat en tour over het Binnenhof

Politiek van Nederland

Democratie in Nederland

Na de crisis van de jaren '30 en de verwoestende Tweede Wereldoorlog is in Nederland de tijd rijp voor vernieuwing. Partijen fuseren, zuilen worden minder belangrijk en een charismatische partijleider wordt juist steeds belangrijker om stemmen te winnen.

Burgers en stoommachines

Politieke vernieuwing in Nederland

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

ijsjes 

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.