Name: De razzia van Putten
Uploaded: 2021-09-30T12:00:00+02:00
Duration: 4 min 40 s
Description: Tijdens de Tweede Wereldoorlog wordt een nazi-officier door het verzet in een hinderlaag doodgeschoten. Als de nazi’s de daders niet vinden, besluiten ze het dichtbij zijnde dorp Putten als voorbeeld te stellen. Op 1 oktober 1944 voeren ze een razzia uit en voeren 659 mannen weg naar concentratiekampen.

Klas 1/2/3

Klas 4/5/6

Op deze plek, bij deze brug is op 30 september 1944 een aanslag gepleegd op een auto waarin vier Duitse officieren zaten. Zij werd gepleegd door de ondergrondse uit Putten en omdat niemand vertelde wie het gedaan had, werd er een razzia gehouden in Putten. Mijn vader was daar toevalligerwijs bij omdat hij op zondagmorgen een fietstochtje maakte met zijn zwager van Harderwijk naar Achterveld. Ze gingen naar mijn oma die daar ziek was. En ja, ze wilde even op bezoek gaan eigenlijk. En ze zijn dus alle twee opgepakt en nooit teruggekomen. 

Wehrmacht chef Friedrich Christiansen was woedend en wilde een voorbeeld stellen. Alle veiligheidsdiensten werden buiten spel gezet en de Wehrmacht ging er zelf op af met tweeduizend man. Het dorp werd van de buitenwereld afgesloten. Het drama van Putten begon. Zeven mensen werden ter plaatse doodgeschoten en alle mannen boven achttien jaar moesten zich melden in de kerk of de school. Meer dan honderd huizen werden in brand gestoken. 

De Puttenaren die in Kamp Amersfoort terechtkomen, worden een week later afgevoerd naar een concentratiekamp in Duitsland. 

Wat je hier ziet,  dat is het grootste transport uit Kamp Amersfoort naar een Duits werkkamp naar Neuengamme, op deze foto. 601 zijn er op transport gegaan en daarvan zijn er 540 in de Duitse werkkampen omgekomen. 540? 540, dus 90 procent van de Puttenaren die op transport is gesteld, is niet teruggekeerd. Een van de gedeporteerden is de vader van Annemieke Thomas. Moeder Thomas blijft achter met vijf kinderen. Ze weet lange tijd niet waar haar man gebleven is. 

Mijn moeder weet wel op een gegeven moment dat ze richting Amersfoort met de trein gegaan zijn, want hij heeft een mapje uit de trein gegooid. Een mapje van zijn persoonsbewijs en dat heeft uit de trein gegooid. En dat heeft mijn moeder waarschijnlijk al vrij snel daarna gekregen, want daar stond een adres op waar het naartoe moest. En in de oorlog werd dat vrij veel gedaan, dat mensen gewoon briefjes uit de trein gooiden. En dat werd dan opgepakt door mensen die het vonden en die bezorgde dat dan ook. En dat heb ik hier. Het is dus een rood mapje en waarschijnlijk heeft hier de pasfoto achter gezeten, achter dat rondje. 
‘Lieve Riet,

We zijn op weg naar Amersfoort. Houd je taai hoor. Het zal moeilijk voor je zijn, doch flink zijn. Zeg de kinderen dag. Herman goed op moeder passen en op de anderen. Marijke ook. Dag Tons en Annemieke.

Een zoen Johan.’

Dat stuurde ‘ie. Dat heeft’ ie geschreven. 

De vader en een oom van Annemieke worden op de trein gezet naar Duitsland. 

Mijn vader is waarschijnlijk op een transport overleden, waarschijnlijk door ja, hele slechte hygiënische omstandigheden en honger en uitputting.  Vader overleeft het transport niet en de oom van Annemieke overlijdt door uitputting in het concentratiekamp Sandbostel, vlak na de bevrijding. Vlak na de bevrijding. Ik weet wel dat het een ja, een tragedie is die bij ons in de familie ook voor de zus van mijn moeder. Ja, dat, dat is gewoon een stempel op op je leven dat je nooit. Euh ja, dat je nooit je vader hebt gezien en dat het op zo'n manier gebeurd is eigenlijk. Die mannen hadden niets misdaan.

Groep 6/7/8

In Jong in Oorlog vertellen ooggetuigen over de Tweede Wereldoorlog. Als kind hebben zij deze oorlog meegemaakt. Hoe was het om op te groeien in oorlogstijd?

Jong in oorlog

Het Nationaal Comité 4 en 5 mei

Wat gebeurde er in Nederland tijdens de Tweede Wereldoorlog? In deze schoolplaat vertellen ooggetuigen hoe het was om als kind de oorlog mee te maken. Zoom in op de kaart en ontdek de belangrijkste concentratiekampen, bombardementen en veldslagen in Nederland van 1940 tot 1945. 

Interactieve schoolplaat over Nederland tijdens de Tweede Wereldoorlog

NOS op 3 legt het nieuws aan je uit, in duidelijke taal, zodat je het nieuws beter kunt volgen.

Programmaheaders

Programmalogo's

NOS op 3

Naar het YouTube-kanaal NOS op 3

Op 3 mei 1942 voert de Duitse bezetter in Nederland de Jodenster in. Alle Joden ouder dan zes jaar mogen alleen nog de straat op met een gele Davidster, met daarin het woord 'Jood'. Wat betekent het om langzaam maar zeker verstoten te worden uit de maatschappij?

Scrollverhaal over de Jodenster

Voor Joden verboden

107.000 Joden zijn tijdens de Tweede Wereldoorlog vanuit Nederland naar concentratiekampen gedeporteerd. Slechts circa 5000 van hen overleefden de oorlog. Zij keerden zwaar getraumatiseerd terug naar huis. Bekijk in deze special het verhaal van zes slachtoffers, verteld door hun kleinkinderen.

Scrollverhaal over de holocaust

De oorlog van mijn oma

Anne Frank

Anne filmt zichzelf en de gebeurtenissen in het Achterhuis, kijkt terug op de tijd voor de onderduik, vertelt over de oorlog en deelt haar diepste gedachten en gevoelens. 

Het videodagboek van Anne Frank

Anne Frank heeft de Tweede Wereldoorlog niet overleefd, maar haar dagboek wel. In ‘Het Achterhuis’ schrijft ze over onderduiken, de oorlog en haar gedachtes en gevoelens. Na de oorlog is haar dagboek wereldberoemd geworden. In deze tijdlijn scroll je door haar leven, van haar geboorte in Frankfurt tot aan haar dood in concentratiekamp Bergen-Belsen. 

Tijdlijn over het Joodse meisje dat een wereldberoemd dagboek schreef

Het leven van Anne Frank

De razzia van Putten

Oorlogen, bewegingen en opstanden. Belangrijke gebeurtenissen uit de hedendaagse geschiedenis bewerkt uit Andere Tijden (NTR), speciaal voor gebruik in de klas.

Andere Tijden in de klas

Andere Tijden

Tijdens de Tweede Wereldoorlog wordt een nazi-officier door het verzet in een hinderlaag doodgeschoten. Als de nazi’s de daders niet vinden, besluiten ze het dichtbij zijnde dorp Putten als voorbeeld te stellen. Op 1 oktober 1944 voeren ze een razzia uit en voeren 659 mannen weg naar concentratiekampen.

Wereldoorlogen

Een vergeldingsactie van de Duitsers

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

Op dit moment ervaren wij problemen met de site, waaronder de zoekfunctie. Er wordt aan gewerkt, hopelijk snel opgelost. red. Schooltv.nl

Schaatsende kinderen

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.