Name: De razzia van Putten
Uploaded: 2021-09-30T12:00:00+02:00
Duration: 4 min 40 s
Description: Tijdens de Tweede Wereldoorlog wordt een nazi-officier door het verzet in een hinderlaag doodgeschoten. Als de nazi’s de daders niet vinden, besluiten ze het dichtbij zijnde dorp Putten als voorbeeld te stellen. Op 1 oktober 1944 voeren ze een razzia uit en voeren 659 mannen weg naar concentratiekampen.

Klas 1/2/3

Klas 4/5/6

Op deze plek, bij deze brug is op 30 september 1944 een aanslag gepleegd op een auto waarin vier Duitse officieren zaten. Zij werd gepleegd door de ondergrondse uit Putten en omdat niemand vertelde wie het gedaan had, werd er een razzia gehouden in Putten. Mijn vader was daar toevalligerwijs bij omdat hij op zondagmorgen een fietstochtje maakte met zijn zwager van Harderwijk naar Achterveld. Ze gingen naar mijn oma die daar ziek was. En ja, ze wilde even op bezoek gaan eigenlijk. En ze zijn dus alle twee opgepakt en nooit teruggekomen. 

Wehrmacht chef Friedrich Christiansen was woedend en wilde een voorbeeld stellen. Alle veiligheidsdiensten werden buiten spel gezet en de Wehrmacht ging er zelf op af met tweeduizend man. Het dorp werd van de buitenwereld afgesloten. Het drama van Putten begon. Zeven mensen werden ter plaatse doodgeschoten en alle mannen boven achttien jaar moesten zich melden in de kerk of de school. Meer dan honderd huizen werden in brand gestoken. 

De Puttenaren die in Kamp Amersfoort terechtkomen, worden een week later afgevoerd naar een concentratiekamp in Duitsland. 

Wat je hier ziet,  dat is het grootste transport uit Kamp Amersfoort naar een Duits werkkamp naar Neuengamme, op deze foto. 601 zijn er op transport gegaan en daarvan zijn er 540 in de Duitse werkkampen omgekomen. 540? 540, dus 90 procent van de Puttenaren die op transport is gesteld, is niet teruggekeerd. Een van de gedeporteerden is de vader van Annemieke Thomas. Moeder Thomas blijft achter met vijf kinderen. Ze weet lange tijd niet waar haar man gebleven is. 

Mijn moeder weet wel op een gegeven moment dat ze richting Amersfoort met de trein gegaan zijn, want hij heeft een mapje uit de trein gegooid. Een mapje van zijn persoonsbewijs en dat heeft uit de trein gegooid. En dat heeft mijn moeder waarschijnlijk al vrij snel daarna gekregen, want daar stond een adres op waar het naartoe moest. En in de oorlog werd dat vrij veel gedaan, dat mensen gewoon briefjes uit de trein gooiden. En dat werd dan opgepakt door mensen die het vonden en die bezorgde dat dan ook. En dat heb ik hier. Het is dus een rood mapje en waarschijnlijk heeft hier de pasfoto achter gezeten, achter dat rondje. 
‘Lieve Riet,

We zijn op weg naar Amersfoort. Houd je taai hoor. Het zal moeilijk voor je zijn, doch flink zijn. Zeg de kinderen dag. Herman goed op moeder passen en op de anderen. Marijke ook. Dag Tons en Annemieke.

Een zoen Johan.’

Dat stuurde ‘ie. Dat heeft’ ie geschreven. 

De vader en een oom van Annemieke worden op de trein gezet naar Duitsland. 

Mijn vader is waarschijnlijk op een transport overleden, waarschijnlijk door ja, hele slechte hygiënische omstandigheden en honger en uitputting.  Vader overleeft het transport niet en de oom van Annemieke overlijdt door uitputting in het concentratiekamp Sandbostel, vlak na de bevrijding. Vlak na de bevrijding. Ik weet wel dat het een ja, een tragedie is die bij ons in de familie ook voor de zus van mijn moeder. Ja, dat, dat is gewoon een stempel op op je leven dat je nooit. Euh ja, dat je nooit je vader hebt gezien en dat het op zo'n manier gebeurd is eigenlijk. Die mannen hadden niets misdaan.

Groep 6/7/8

In deze tijdlijn van de Tweede Wereldoorlog in Nederland kun je zien welke gebeurtenissen belangrijk zijn geweest in de oorlog en hoe het de levens van de mensen heeft beïnvloed. Van het bombardement van Rotterdam naar het gewapende verzet tot het dagboek van Anne Frank.

Tijdlijn over de Duitse bezetting van Nederland

Nederland in de Tweede Wereldoorlog

NOS op 3 legt het nieuws aan je uit, in duidelijke taal, zodat je het nieuws beter kunt volgen.

Programmaheaders

Programmalogo's

NOS op 3

Naar het YouTube-kanaal NOS op 3

Nederland heeft in meer dan 200 jaar honderdduizenden mensen verhandeld. En meer dan 200 jaar hebben tot slaaf gemaakte Afrikanen zich verzet. Wie zijn de helden van het verzet tegen slavernij? In deze special van de NOS krijgen ze een gezicht. Olivier Locadia (beter bekend als Willie Wartaal) en Anoeska Schmidt stammen af van tot slaaf gemaakten en vertellen hoe de helden van toen nog steeds inspireren.  

Scrollverhaal over verzetshelden tijdens de slavernij

Wij willen onze vrijheid

Tijdens de Tweede Wereldoorlog is Nederland bezet door Duitsland. Vrouwen als Truus van Lier, Hannie Schaft en Truus en Freddie Oversteegen komen in opstand tegen de Duitse bezetter. Hoeveel weet jij over vrouwen in het verzet? Test je kennis in de quiz!

Quiz over vrouwen die in verzet komen tijdens de Tweede Wereldoorlog

Wat weet jij over vrouwen in het verzet?

NPO Kennis maakt explainers en informatieve story's over onderwerpen die jongeren bezighouden, van Netflix tot klimaatverandering.

Npo Kennis header

Logo NPO Kennis

NPO Kennis

Tijdens de slavernij in Suriname weten sommige tot slaaf gemaakten te ontsnappen. Deze mensen en hun nakomelingen worden marrons genoemd. Hoe kwamen zij in verzet tegen hun plantagehouders?

Story over ons slavernijverleden

Hoe kwamen Surinaamse marrons in verzet tegen slavernij?

De razzia van Putten

Oorlogen, bewegingen en opstanden. Belangrijke gebeurtenissen uit de hedendaagse geschiedenis bewerkt uit Andere Tijden (NTR), speciaal voor gebruik in de klas.

Andere Tijden in de klas

Andere Tijden

Tijdens de Tweede Wereldoorlog wordt een nazi-officier door het verzet in een hinderlaag doodgeschoten. Als de nazi’s de daders niet vinden, besluiten ze het dichtbij zijnde dorp Putten als voorbeeld te stellen. Op 1 oktober 1944 voeren ze een razzia uit en voeren 659 mannen weg naar concentratiekampen.

Wereldoorlogen

Een vergeldingsactie van de Duitsers

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

ijsjes 

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.