Name: De Nederlandse slavenhandel
Uploaded: 2022-03-23T20:00:00+01:00
Duration: 4 min 12 s
Description: In de zeventiende eeuw groeit de VOC uit tot het grootste handelsbedrijf ter wereld. Door gebruik te maken van slavernij kunnen handelaren goedkoop produceren en veel winst maken. Ook worden tot slaaf gemaakten meegenomen naar de Republiek.

Klas 1/2/3

Klas 4/5/6

De VOC wordt het grootste handelsbedrijf ter wereld. Zo komt de export van nootmuskaat, foelie, kruidnagel en kaneel in Nederlandse handen. Maar dat is niet het enige waarin wordt gehandeld. Toen de Nederlandse schepen in Oost-Indië aankwamen, bestond er al eeuwenlang een levendige handel in slaven. Die kwamen niet alleen uit Afrika, maar uit heel Azië. De VOC ging daaraan meedoen en haalde slaven voor zijn houtzagerij, z'n mijnen en voor de tuinen. Dat waren plantages waar slaven in zware omstandigheden suiker, nootmuskaat of peper moesten verbouwen. Het was eigenlijk pas toen duidelijk werd dat je met dit nieuwe systeem van internationale handeldrijven, van nieuwe producten naar Europa halen, dat je des te meer winst kon maken als je slavernij gebruikte. Dus als je gebruik maakte van gratis arbeidskrachten. Slavernij betekent dat mensen tot slaaf gemaakt worden. Dat betekent dat ze onvrij zijn, maar ook verkoopbaar. De omvang van de Nederlandse slavenhandel in Oost-Indië is enorm, maar dat komt niet alleen door de VOC-bestuurders. Er wordt ook in slaven gehandeld door de bemanning van de schepen. De gezagvoerders en de officieren, de boekhouders en de chirurgijns, ja zelfs gewone stuurlieden en bootsmannen kopen en verkopen slaven. Slavernij werd gekoppeld aan hele nieuwe manieren van knechten. Je kunt iemand het beste knechten als je hem uit zijn sociale omgeving haalt en hem vervoert naar een ander deel van de wereld. En hem daar vermengt met allemaal andere mensen waar je de macht over hebt. Maar je neemt ze ook hun menselijkheid af. Want als je niet je eigen sociale netwerk om je heen hebt, kun je niet je cultuur beleven. Je kunt je religie niet beleven. Het zijn allemaal zaken waar mensen kracht uithalen. Die kracht hadden ze niet meer. Ze werden eigenlijk nog maar één ding en dat was een radertje in het koloniale productiesysteem. Alle wetgeving vond eigenlijk plaats op stedelijk niveau, dus ook wetgeving rond slavernij. Dat leidde ertoe dat er dat er eigenlijk heel veel ruimte bestond, er eigenlijk heel veel afwezigheid van wetgeving en handhaving, waardoor slavernij als praktijk dus wel degelijk voorkwam in de Republiek. En er werd alles aan gedaan om de overzeese slaven uit het zicht te houden. Maar toch staat ie daar. Tot slaaf gemaakten worden meegenomen uit Azië en uit Atlantisch gebied naar de Republiek. Denk aan VOC-kooplieden die terugkomen uit Azië met hun gezin. En dan tot slaaf gemaakte huis bedienden, mannen en vrouwen, meenemen naar de plek waar ze wonen. Tuurlijk waren er heel veel mensen nog steeds tegen die riepen 'weet je wel wat jullie aan het doen zijn? Het kan niet'. En er waren zelfs mensen van de VOC die riepen: slavernij moet je niet doen. Da's inhumaan. Maar uiteindelijk zijn die stemmen verstomd, een roepende in de woestijn. Want het grote geld lonkte.

Groep 6/7/8

Animaties van dagboekfragmenten uit de tijd van de VOC en WIC. Speciaal gemaakt voor de interactieve schoolplaat 'VOC en WIC van alle kanten'. 

Verhalen van de VOC en WIC van alle kanten

Welkom aan boord van het beroemde VOC-schip 'De Amsterdam'. Kijk nu zelf rond door deze replica van een VOC-schip die aan de steiger van het Scheepvaartmuseum ligt. Verken de Nederlandse geschiedenis uit de 17e en 18e eeuw. Over de eerste overzeese reizen, de handel, de avonturen en ontberingen. En in het ruim kom je meer te weten over de zwarte bladzijdes van het slavernijverleden. Kijk zelf in 360 graden rond, zoom in en ontdek wat er op het schip zoal gebeurde tijdens de lange reis naar de Oost.

Handel en oorlog over zee

De VOC en WIC van alle kanten

Wat voor dieren leven er in het regenwoud? Wat geloven de mensen in India? En hoever ligt Australië bij ons vandaan? De Wereld Rond neemt je mee naar allerlei landen op de wereld.

Programmaheaders

Programmalogo's

De wereld rond

Het Aziatische eilandenrijk Indonesië was tot 1949 een kolonie van Nederland en heette Nederlands-Indië. Nu is het een onafhankelijke republiek. Wat weet jij van dit land? Start de quiz, bekijk de video's en beantwoord de vragen!

Quiz over de voormalige kolonie van Nederland

Wat weet jij over Indonesië?

NOS op 3 legt het nieuws aan je uit, in duidelijke taal, zodat je het nieuws beter kunt volgen.

NOS op 3

Naar het YouTube-kanaal NOS op 3

Slavernij was in de Gouden Eeuw heel gewoon. Wat weten we eigenlijk van deze donkere periode in de Nederlandse geschiedenis? Bekijk de online special 'Witte handel in zwarte mensen' over de rol die slavenhandel en slavernij speelden in de driehoekshandel waarmee Nederland rijkdom vergaarde in de Gouden Eeuw. Met onder meer de persoonlijke verhalen van een tot slaaf gemaakte jongen, een slavenkoopman en de leider van een slavenopstand.

Scrollverhaal over de slavernij

Witte handel in zwarte mensen

NPO Kennis maakt explainers en informatieve story's over onderwerpen die jongeren bezighouden, van Netflix tot klimaatverandering.

Npo Kennis header

Logo NPO Kennis

NPO Kennis

In de zeventiende eeuw handelt Nederland niet alleen in tabak en suiker, maar ook in mensen. We kopen mensen uit Afrika en zetten ze in Zuid-Amerika aan het werk: een loodzwaar bestaan. In dit scrollverhaal lees je alles over de gruwelen van de slavernij.

Welke rol speelde Nederland in de slavernij?

De Nederlandse slavenhandel

De geschiedenis van Nederland in 10 afleveringen, vanaf het moment dat de eerste bewoners zich er vestigden tot nu. Inclusief lesbrief en interactieve tijdlijn.

Het verhaal van Nederland in de klas

Naar de website bij Het verhaal van Nederland

In de zeventiende eeuw groeit de VOC uit tot het grootste handelsbedrijf ter wereld. Door gebruik te maken van slavernij kunnen handelaren goedkoop produceren en veel winst maken. Ook worden tot slaaf gemaakten meegenomen naar de Republiek.

Regenten en vorsten

Buiten het zicht, maar groot in omvang

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

rode kerstballen in een boom

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.