Name: De impact van de mens op de aarde
Uploaded: 2025-01-20T00:00:00+01:00
Duration: 3 min 5 s
Description: We zijn met 8 miljard mensen de draagkracht van de aarde aan het overschrijden. Er zijn drie knoppen waaraan we kunnen draaien om de impact van de mens op de aarde te beïnvloeden. Consumptie, technologie en de hoeveelheid mensen. Is bevolkingskrimp een reële optie om onze uitstoot te verminderen?

Klas 1/2/3

Klas 4/5/6

Dag Wouter. He Pieter. Goed je te zien. Zeker. Druk hier zeg. Beetje druk wel, maar… Maar bedoel je druk in deze metro of druk op aarde? Eh ja nou, zeg jij het maar. Nou ja, deze metro lijkt wel een beetje op hoe het nu is op de wereld, toch? Lekker vol, het past er allemaal net bij. Paar mensen minder is misschien wel een goed idee, of niet? Ja, ik denk wel…Dan zouden we kunnen zitten. Het zou wat comfortabeler zijn ja. Maar de vraag is natuurlijk wel wie je zou nomineren dan om ineens te verdwijnen. Dat lijkt me een moeilijke vraag meteen ook. Ja. Nee, inderdaad. Ja. Zijn we nou eigenlijk met te veel op de wereld? Wat is te veel? We overschrijden in ieder geval de draagkracht van de aarde op heel veel verschillende manieren. Maar het ligt er meer aan hoe mensen leven dan dat mensen leven, lijkt mij. En om dit goed te begrijpen is het handig om te weten dat er volgens de meeste experts grofweg drie knoppen zijn die samen bepalen wat de impact van de mensheid op onze planeet is. En aan al die knoppen kun je in potentie draaien. De eerste spreekt voor zich: consumptie. Als we met z'n allen minder gebruiken, stoten we minder uit. Alleen is het de vraag of de mens in staat is om vrijwillig z'n verworven luxe af te geven. Tot nu toe willen we vooral meer beter en groter. Dan is er de factor technologie. Simpel gezegd betekent dat dat technologische vooruitgang onze uitstoot kan verlagen, zoals efficiënter eten verbouwen en groene energie. Alleen is het nogal een grote gok om te verwachten dat de technologie altijd alles voor ons zal oplossen. En los daarvan blijkt dat  technologische vooruitgang vaak via een omweg voor juist meer uitstoot zorgt. Zo kan een auto twee keer zuiniger rijden, maar daardoor kunnen er bijvoorbeeld vijf keer meer mensen zich veroorloven om vaak in een auto te rijden waardoor de uitstoot uiteindelijk juist groter wordt. Dat heet het Jevons-effect en komt vaker voor bij technologische vooruitgang. En dan de derde knop: de hoeveelheid mensen oftewel: minder mensen, is minder uitstoot. Klinkt buitengewoon effectief, maar kan je zomaar aan die knop draaien? Het is nogal een gevoelige. Ik wil graag weten waarom deze knop nooit een serieus onderwerp van gesprek lijkt te zijn. Rust er een taboe op bevolkingskrimp? Of doet de grootte van de wereldbevolking er überhaupt niet toe? Het is niet dat we met veel zijn, maar hoe we met veel zijn. Dus wat we doen met al die miljard mensen, dat maakt nogal uit. Behalve dat we vier keer groter zijn geworden, is onze economie veertig keer gegroeid in die tussentijd. En we zijn ongeveer 35 keer meer vis uit de oceanen gaan vissen. In de orde van zes zeven keer meer olie gaan verstoken. Dus je hebt het meer over de leefstijl dan over het aantal mensen. En die leefstijl, daarvan zie je nu al dat daar in ieder geval in de voorlopers, kleine groepjes mensen aan het experimenteren zijn. En dat soort ontwikkelingen kan veel sneller gaan dan je misschien wel denkt.

In de zomer van 2019 komt de temperatuur in Nederland voor het eerst in de geschiedenis boven de 40 graden Celsius. Deze extreme hitte is het gevolg van klimaatverandering. Hoe komt dit en wat kunnen we ertegen doen? 

Scrollverhaal over klimaatverandering en een leefbaar klimaat

Klimaatkansen 

NPO Kennis maakt explainers en informatieve story's over onderwerpen die jongeren bezighouden, van Netflix tot klimaatverandering.

Npo Kennis header

Logo NPO Kennis

NPO Kennis

Klimaatverandering is een groot probleem waar de hele wereld mee te maken heeft. De poolkappen smelten, de temperatuur stijgt en er is steeds vaker extreem weer. In dit scrollverhaal van NPO Kennis lees je alles over de oorzaken en gevolgen van klimaatverandering. 

Scrollverhaal over de opwarming van de aarde

Wat is klimaatverandering?

Bij het opwekken van zonne-energie komt geen CO2 vrij. Een duurzame bron van energie dus. Hoe werken die zonnepanelen en wat is de toekomst van zonne-energie? Je leest het in de story van NPO Kennis.

Story over duurzame energie op je dak

Hoe werken zonnepanelen?

Schoolplaat ecologische voetafdruk

Hoe jij leeft, wat je eet, hoe je jezelf verplaatst, hoe vaak en hoe je op vakantie gaat, heeft allemaal invloed op jouw ecologische voetafdruk. Jouw ecologische voetafdruk is de oppervlakte op aarde die nodig is om jouw leven te kunnen onderhouden.

Klik op de afbeelding om te beginnen.

Ontdek hoe jouw levensstijl invloed heeft op de aarde

Jouw ecologische voetafdruk

De impact van de mens op de aarde

VPRO

Volgens sommige onderzoeken kun je qua CO₂-uitstoot beter iedere week van Amsterdam naar New York vliegen dan een kind krijgen. Pieter Hulst onderzoekt in 'Over bevolking' de impact van een kind op de leefbaarheid van de aarde.

Presentator naast een kind op de schommel met ipv eenhoofd een schoorsteen

Over bevolking in de klas

Meer over deze documentaire

We zijn met 8 miljard mensen de draagkracht van de aarde aan het overschrijden. Er zijn drie knoppen waaraan we kunnen draaien om de impact van de mens op de aarde te beïnvloeden. Consumptie, technologie en de hoeveelheid mensen. Is bevolkingskrimp een reële optie om onze uitstoot te verminderen?

Bevolking en ruimte

Hoe verlagen we onze uitstoot?

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

Wist je dat Schooltv ook onderdeel van de publieke omroep is?                     

Laat Schooltv niet wegbezuinigen! 

Narcis in de knop

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.