Name: Centrum en periferie
Uploaded: 2011-05-17T22:00:00+02:00
Duration: 1 min 48 s
Description: Het rijke westen overheerst het wereldsysteem. Vanuit dit centrum wordt het systeem aangedreven.

Klas 4/5/6

Binnen het wereldsysteem speelt het deel waar het meeste geld zit, dus het rijke westen, maar tegenwoordig ook steeds meer landen in Azië, een voortrekkersrol. Zo’n kerngebied noem je ook wel het centrum. Het centrum overheerst het hele systeem en vanuit het centrum komen de impulsen die het systeem aandrijven. Investeringen en beslissingen worden in het centrum gedaan. De winsten stormen terug naar het centrum.
De ontwikkelingslanden staan in dienst van het centrum. Deze gebieden noemen we de periferie. De periferie levert traditioneel grondstoffen en arbeid. Om te begrijpen hoe die centrum-periferie verhouding in elkaar zit moeten we terug het verleden in. Om precies te zijn naar de koloniale tijd. 
Bananen bijvoorbeeld waren tot eind 19e eeuw een onbekend product voor Europeanen. Toen de banaan voor de Europese consument interessant werd, kwam er een handelsstroom op gang. Vanaf die periode werd de banaan vanuit de tropen in Europa ingevoerd. Ze kwamen met schepen van de bananenplantages die door de kolonisten waren gesticht. 
Daarvoor was de bananenteelt in handen van de lokale boeren, maar door de kolonisatie en de groeiende wereldhandel kwamen de beste landbouwgronden in handen van westerse landen. Na de dekolonisatie namen veel buitenlandse multinationals het roer over en bleven de meeste bananenplantages in westerse handen. En dat is nog steeds het geval. De meeste bananen die wij eten komen van grote plantages van Dole, Chiquita of Turbana. Dat zijn Amerikaanse of Europese multinationals die de bananen verbouwen en oogsten.

Groep 6/7/8

Klas 1/2/3

Wat voor dieren leven er in het regenwoud? Wat geloven de mensen in India? En hoever ligt Australië bij ons vandaan? De Wereld Rond neemt je mee naar allerlei landen op de wereld.

Programmaheaders

Programmalogo's

De wereld rond

In de interactieve schoolplaat De wereld rond reis je over de wereld. Oefen je topografische vaardigheden, test je kennis en verbeter je wereldoriëntatie door 'op reis' te gaan naar landen als India, Argentinië en Australië. Word een kei in topo!

Interactieve schoolplaat over landen en topografie

Het Scandinavische land Zweden is bekend van kaneelbroodjes, ABBA en Pippi Langkous. Maar ook vooral vanwege de mooie natuur en uitgestrekte bossen. Het land kent vier klimaatzones en heeft daardoor uitgestrekte naaldbossen, fjorden en meren.
Hoeveel weet jij over Zweden? Test het in de quiz!

Quiz over het land van ABBA

Wat weet jij over Zweden? 

Hoe is het voor mensen in andere landen om buitenstaander te zijn, puber, homo, verslaafd of... ongesteld? Je ziet de overeenkomsten en verschillen tussen culturen in onze steeds kleiner wordende wereld.

Metropolis in de klas

Alles van Metropolis

Deze keer brengt Metropolis geld in het laatje. Geld in de vorm van een welverdiend salaris. Want dat heb je nodig als je de huur of je Netflix abonnement moet betalen. In deze online story zoeken de correspondenten van Metropolis uit hoe mensen aan hun salaris komen en wat ze ermee doen.

Scrollverhaal over salaris

Money makes the world go 'round

NPO Kennis maakt explainers en informatieve story's over onderwerpen die jongeren bezighouden, van Netflix tot klimaatverandering.

Npo Kennis header

Logo NPO Kennis

NPO Kennis

Je geld wordt elk jaar iets minder waard. Dat betekent dat je minder kunt kopen voor hetzelfde geld. Een beetje inflatie is heel normaal. Hoe dat zit, lees je in de story van NPO Kennis.

Story over hoe geld minder waard wordt

Wat is inflatie?

Centrum en periferie

Hoe gaan wij om met onze rijkdom aan water? We moeten ons ertegen beschermen en hebben het tegelijk heel hard nodig.


Aardrijkskunde voor de tweede fase

Het rijke westen overheerst het wereldsysteem. Vanuit dit centrum wordt het systeem aangedreven.

Internationale ontwikkelingen

De relatie tussen het westen en ontwikkelingslanden

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

rode kerstballen in een boom

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.