Klas 1/2/3

Klas 4/5/6

Cultuurshock behandelt landen in sneltreinvaart. Een mix van informatie over het land, cultuureigenschappen en vooroordelen, samengevat in een hele kleine notendop!

Cultuurshock

Landen en grenzen

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

Na heel veel moeite heb ik eindelijk een paar Turken. Hallo meneer. Wat betekent Turkije? Sterk. Maar we weten niet of dat klopt allemaal. Een van de theorieën is dat Turken naar het huidige Turkije zijn gekomen en hun expansiedrift zo groot was dat de buurlanden onder de indruk waren. Had Turkije in het verleden ook andere namen? Ja, Osman Imparatorlugu, Ottomaanse Rijk. De oprichter heet Osman. Turkije heeft nog een andere naam, Anatolië. Turken zeggen Anadolu, met veel moeders. Op welk continent ligt Turkije? Het overgrote deel ligt in Azië een klein gedeelte in Europa. Zijn alle Turken hetzelfde? Nee zeker niet. Er zijn tientallen Turkse volkeren. Yoruk, Lazaren, Jakoeten, Qashqai, Tataren. Hoe ziet een Turk eruit? De meeste Turkse mannen dragen of droegen een snor. Je hebt drie bekende snorsoorten in Turkije. Je hebt de linkse snor, linkse mensen dragen een borstelige snor. De nationalistische snor is een hoefijzersnor, die lopen naar beneden. En de religieuze snor, die is kort getrimd. Aan een snor kun je meestal wel zien op welke politieke partij ze stemmen. Wat kost het om naar de kapper te gaan in Turkije? 1 euro. Als je bij een Turkse kapper bent krijg je ook een vlammenwerper op je oren. Die haartjes moeten ook weggehaald worden. Wat is het meest gebruikte Turkse woord in de Nederlandse taal? Yoghurt. Hoe lokken Turkse marktkooplui klanten naar hun kraampjes toe? Burada cok ucuz! Het is hier goedkoop. Of  cok taze. Het is heel vers. Wat is de nationale sport van Turkije? Olieworstelen. Wat voor olie wordt er dan gebruikt? Olijfolie. Kun je ook motorolie gebruiken? Nee dat mag niet. Dat zijn de regels voor. Praten Turken ook wel eens over koetjes en kalfjes? Nee, ze praten over lucht en water: havadan, sudan. Hoe begint de gemiddelde schooldag in Turkije? Maandag begonnen scholen meestal met het volkslied. Wast betekent dat? Word niet bang. Wie is de rijkste Turk van Turkije? Murat Ulker. Hij is onder andere eigenaar van de koekjesfabriek Verkade. Wat gebruiken Turken graag in de keuken? Ui. Is de Turkse grammatica anders dan de Nederlandse? Er bestaan geen lidwoorden in het Turks. Wat voor standbeelden zie je vaak in Turkije? Standbeelden van Mustafa Kemal Atatürk, de oprichter van de republiek Turkije. Wat hangt er bij Turken vaak aan de binnenspiegel van de auto? De nazar boncugu, dat betekent steen tegen het boze oog. Hebben Turken of Turkije ook invloed gehad op Nederland? Ja, in 1612 heeft het Ottomaanse rijk Nederland erkend als onafhankelijk land. Nederland was toen in oorlog met Spanje. Als dank hebben Nederlanders een dorpje Turkije genoemd. Turkije in Nederland? Ja, in de provincie Zeeland dus. Turkije zit ook in Zeeland.

Turkije in het kort

Wist je dat Turkije ook in Nederland ligt? In de provincie Zeeland ligt een dorp dat Turkeye heet. Het land Turkije ligt zowel in Europa als in Azië. De meeste mannen hebben een snor en houden van olieworstelen. Turkije in een hele kleine notendop!

Een snor voor elke politieke voorkeur

Na veel moeite heb ik eindelijk een aantal Zuid-Afrikanen gevonden. Hallo jongedame. Wat betekent Zuid-Afrika? Zuid is logisch, Afrika is de naam van het continent. Waar komt het woord Afrika vandaan? Dat is een discussie, volgens de Grieken betekent het zonder kou. Het Latijnse woord Aprica betekent zonnig. Hoe herken je iemand uit Zuid-Afrika? Dus de taal, accent. We zeggen heel vaak Yah. Yah is ja, yes. Waar komt dat vandaan? Van het Afrikaans. Het Afrikaans komt van Nederland. Wij waren gekoloniseerd door Nederland in 1652 onder leiding van Jan van Riebeeck. Jan van Riebeeck werkte voor de VOC. Zuid-Afrika was een tussenstation. Daar moesten mensen weer op krachten komen om verder te reizen naar Indonesië. Ze hebben een fort gebouwd, ze hebben hun eigen fruit en groente verbouwd. En om aan vlees te komen gingen ze onderhandelen met de Khoi. De Khoi zijn de oorspronkelijke bewoners van de Kaap. Hoe ging die ontmoeting tussen de Nederlanders en de Khoi? Een van de Khoi-vrouwen, haar naam was Krotoa, Krotoa werd naar de Nederlanders gestuurd om met hen te leven en de taal te leren. Krotoa is later getrouwd met Pieter van Meerhof. Samen kregen ze de eerste kleurlingen. Ging het dan wel goed tussen de Nederlanders en de Khoi? Nee, want de Nederlanders wilden uitbreiden en ze wilden meer land. Zijn alle witte Zuid-Afrikanen hetzelfde? Nee, de boere zijn van Nederlandse afkomst en dan heb je nog de Engelsen. We waren gekoloniseerd ook door de Engelsen. De Engelsen en de boere hadden vroeger ruzie met elkaar. Waar zijn Zuid-Afrikanen het meest trots op? Nelson Mandela. De vrijheidsstrijder. Mandela zat 27 jaar in de gevangenis voor zijn strijd voor gelijkheid. Want er was in Zuid-Afrika apartheid. Mensen moesten van elkaar gescheiden worden. Bijvoorbeeld op een bankje in het park stond ‘slegs witte’ of ‘slegs zwarte mensen’. De zwarte mensen moesten een pas bij zich dragen, de dompas. Door die apartheid konden zwarte en witte mensen niet met elkaar trouwen. De Amsterdamse Hendrik Verwoerd was de architect van apartheid. Hij was geen goede knaap. Wat voor taal spreken ze in Zuid-Afrika? We hebben 11 officiële talen. Afrikaans, Engels, Zulu, Tswana, Xhosa. Pardon? Xhosa. Hoe zeg je in het Afrikaans ‘hallo, hoe gaat het?’ ‘Hallo, hoe gaan het?’ Dat lijkt wel Nederlands. Dat is de taal van de afstammelingen van de Nederlanders. Welke oud-Hollandse woorden zitten nog steeds in het Afrikaans? Deurklokkie, dat betekent deurbel. Stort betekent douche. Plooie betekent ouder worden. Grondboontjiebotter betekent pindakaas. Zijn er ook woorden die tot misverstanden kunnen leiden? Ja, bijvoorbeeld neuk. Sorry? Neuk. ‘Ek sal jou neuk’ betekent ‘ik ga jou slaan’. Wordt het woord vaak ook gebruikt in Zuid-Afrikaanse slaapkamers? Nee maar wel in de boksschool. Dus die taal van toen kunnen Nederlanders niet begrijpen. Dat is nu ouderwets.

Zuid-Afrika in het kort

Wist je dat er in een land meer dan 13.000 kilometer bij ons vandaan een soort Nederlands gesproken wordt? Zuid-Afrika was vroeger een kolonie van Nederland. Zuid-Afrikanen zijn trots op hun land, Mandela en hun 11 officiële talen. Zuid-Afrika in een hele kleine notendop!

Het land van Mandela, apartheid en grondboontjiebotter

Na heel veel moeite heb ik eindelijk een aantal Australiërs gevonden. Hallo mevrouw. Wat betekent Australië? Land van het zuiden. Wie waren de allereerste bewoners van Australië? De Aboriginals natuurlijk. Aboriginals hebben ook een eigen vlag en boven Australië, daar wonen ook mensen, Torres strait islanders, die hebben ook een eigen vlag. Hoe zijn de Aboriginals naar Australië gekomen? Ze zijn gelopen. Men denkt vanuit India. Over het water? Nee, niet over het water. Er was een landenbrug die vroeger bestond 50.000 jaar geleden. Maar de eerste Europeaan in Australië was een Nederlander. De kapitein was Willem Janszoon. Al in 1606. Sommige mensen geloven dat de Portugezen eerder waren. Sinds wanneer is Australië Australië? Officieel sinds 1817. Wat voor naam had Australië vroeger? Van 1616 tot 1644 het Eendraghtsland, vernoemd naar het VOC-schip De Eendraght. In 1644 gaf Abel Tasman de naam Nieuw Holland. Wie was Abel Tasman? Een Nederlander, hij heeft ook Nieuw-Zeeland ontdekt. Dus de Nederlanders hebben het ontdekt. Waarom zijn ze weggegaan? Ik denk ze vonden niks daar. Het was gewoon leeg, heet, kaal, niks te beleven. Heb je ook een koningshuis in Australië? Niet in Australië. Maar in Engeland. De Engelsen hebben Australië gekoloniseerd. Hoe zijn de aboriginals behandeld door de Europese kolonisten? De aboriginals zijn heel slecht behandeld, vaak uitgemoord. Of de kinderen waren gestolen van de ouders en als slaven gebruikt. Het heet de gestolen generatie. Op welk continent ligt Australië? Australië is een continent. Dat continent kun je ook Oceanië noemen. Wat is het grootste eiland van Australië? Tasmanië. Tasmanië heette eerst Van Diemensland, dat is de naam die Abel Tasman het eiland gaf. Waarom zijn de Europeanen naar Australië getrokken? Nou, de eerste inwoners waren criminelen die weggestuurd waren vanuit Engeland, voor iets heel kleins kon je weggestuurd worden zoals een stukje brood stelen. Engeland wilde ze niet hebben, ze konden niet meer naar Amerika gestuurd worden. Dus ze zijn naar Australië gestuurd. Welke woorden die we in Nederland gebruiken komen oorspronkelijk uit Australië? Boomerang, didgeridoo, selfie. Gaan Australiërs vaak naar de zonnestudio? Nee, zover ik weet zijn zonnestudio's verboden. Wat mis je het meest uit Australië? Timtams, een chocoladekoekje. Wat voor vlees hebben Australiërs vaak in de diepvries? Rund, kip, lam, kangoeroe, slang, krokodil. Kun je ook gehakt maken van krokodillenvlees. Ja lekker, krokodillenhamburger. Zijn er ook rare wetten in Australië? Ja. Het is verplicht om te stemmen. Als je dat niet doet dan heb je een boete van 70 tot 100 dollar. Wat kost het om naar Australië te bellen? Nu is het heel goedkoop. 2 cent per minuut. Vroeger was het heel erg duur. En gingen we bellen maximaal 3 minuten stond we bij de telefoon met een stopwatch. En precies bij 2 minuten 58 seconden zeiden wij 'bye gotta go!'.

Australië in het kort

Aan de andere kant van de wereld ligt een land waar je niet bang moet zijn voor krokodillen: Australië. De eerste bewoners zijn de Aboriginals, maar wie zijn er daarna de baas geweest? Australië in een hele kleine notendop!

Krokodillenhamburgers en Aboriginals

Na heel veel moeite heb ik eindelijk een Chinees gevonden. Hallo meneer. Wat betekent China? Het land van het midden. Ten zuiden van de Gele Rivier is eigenlijk de Chinese beschaving begonnen. Wie was de allereerste Chinees? Uit opgravingen vlakbij Beijing zijn oude botten aangetroffen en dat noemen wij de Peking-mens. Je zou kunnen zeggen dat dat de eerste Chinees was. Hoe zeggen Chinezen China in China? Zhongguo. En Nederland? Helan. Eigenlijk Holland. Helan. Kunnen alle Chinezen elkaar verstaan? Nee. Meer dan 70% spreekt Mandarijn, maar we kennen ook andere dialecten. Mandarijn, da's toch een vrucht? Dat klopt. Er komen heel veel vruchten oorspronkelijk uit China, ook sinaasappels: 'China's appels'. En toen de eerste kiwi's naar Nederland kwamen heetten ze nog geen kiwi maar de Chinese kruisbessen. Is Chinees een moeilijke taal? Ja, we werken met heel veel met klanken, met tonen. Om een voorbeeld te geven in het Kantonees is 'tang' is stoel maar 'tang' is lamp. En ook in het Mandarijn bijvoorbeeld: 'ma' is paard maar 'ma' is ook je moeder. Dus elk woord wat je op andere toon of klank uitspreekt kan totaal iets anders betekenen. Hoeveel mensen wonen er in China? 1,4. Miljard. Waarom wonen er zoveel mensen in China? China heeft één van de meest vruchtbare gebieden. Dus mensen kunnen daar blijven en groeien qua bevolking. Wanneer kwamen de eerste Chinezen naar Nederland? Vanaf begin 1900 kwamen eerst natuurlijk als scheepvaarders. In 1929 is natuurlijk een grote economische depressie geweest. Toen hebben de Chinezen om te overleven pindakoekjes verkocht. Toen ze wat meer geld hadden zijn Chinezen hier restaurants begonnen. Hoe vraag je: hallo meneer de ober, heeft u misschien eetstokjes voor mij? Wat is een typische Chinese sport? Zou je niet verwachten maar voetbal komt uit China vandaan, tzukau, dat is  al duizenden jaren oud. Met je eigenlijk vergelijken met balletje hooghouden. Wat voor soort alfabet hebben ze in China? Geen, we kennen karakters en heel veel karakters zijn afgeleid uit tekeningen. Dus het woord voor berg ziet er ook uit als een berg. Paard ziet er ook uit als een paard; plaatjes eigenlijk. Wat zijn bekende Chinese uitvindingen? Papier, inkt, buskruit. Wie zijn er allemaal de baas geweest in China? China kent heel veel dynastieën: de eerste Qin-dynastie heeft maar heel kort geduurd, maar de grootste dynastieen dan moet je denken aan de Han-dynastie, Tang-dynastie, Song-dynastie, Yuan-dynastie, Ming-dynastie. Het laatste is de Qing-dynastie. Zijn Chinezen bijgelovig? Ja. Kijk, als we tellen, 1, 2, 3, 4, 5 geeft dat allemaal klanken en dat kan dus ook heel andere dingen betekenen. Dus bijvoorbeeld 4 betekent dood. Dus dat wil je liever niet. We houden heel veel van 8.  8 is pa, klinkt ook een beetje als rijk worden. Dus je wil liefst natuurlijk mobiele nummer met heel veel achten. Dat geldt ook voor kentekenplaten. Het geldt voor huisnummers, allemaal wil je de 4 overslaan en de andere getallen mogen er wel in voorkomen.

China in het kort

Ongeveer een vijfde van de wereldbevolking woont in China. Dat zijn meer dan 1,4 miljard mensen! De meeste Chinezen spreken mandarijn, ze hebben het buskruit uitgevonden en ze kennen geen alfabet. Maar hoe schrijven ze dan wel? China in een hele kleine notendop!

Schrijven met karakters en eten met stokjes

Na veel moeite heb ik eindelijk een aantal Italianen gevonden. Hallo meneer, wat betekent Italië? De naam Italië is niet zeker wat dat betekent, het heeft te maken met de naam Italoi, oorspronkelijk was een term waarmee de oude Grieken een volk aanduidden, volken die aanbaden God in de vorm van een kalf, vitulus in het Latijn. Dus Italië betekent kalf? Vermoedelijk in de verte zou kunnen je zeggen van wel. Wie waren de eerste bewoners van Italië? De Enotriers, die zijn verdwenen volk. Toen kwamen talloze andere stammen,  bijvoorbeeld Romeinen, Etrusken, Latijnen, Kelten, Sardiniër, Grieken. Hoe groeten Italianen elkaar? Ciao! En als ze weggaan? Ciao!  Wat is een typisch Italiaans ontbijt? Espresso of cappuccino met een croissant. Let op. Cappuccino in Italië wordt nooit gedronken na 11 uur in de ochtend. Is het expresso of is het espresso? Espresso met s, expres zou niet Italiaans zijn want we hebben geen x. Hoe moet je espresso drinken? Staand bij de bar. We hebben geen koekje erbij. We hebben gewoon koffie en dan in een keer. Gooien Italianen ook met confetti? Confetti zijn geen snippertjes papier. Dat is versuikerde amandelen en die krijg je cadeau als mensen trouwen. De Nederlandse confetti heet in het Italiaans coriandoli. Gebruiken ze in Italië ook apenstaartjes? Ja, maar ze noemen ze chiocciola, huisje van een slak. Wat eten Italianen?  Elke dag pasta. Wat voor soort pasta zijn er allemaal? Maccheroni, agnolotti, tortellini, fettucine, lasagna, tagliatelle, vermicceli, tortiglioni, cavatapi, casarecce, malloreddus, orecchiette, penne, mafaldine, bucatini, gnocchi, spaghetti natuurlijk. Wat betekent spaghetti letterlijk? Touwtjes, spago betekent touw. Wat voor Italiaanse woorden gebruiken wij hier in het Nederlands? Piano, netto, bruto, incasso, kapitaal, salaris. Salaris komt van het woord sale, dat betekent zout. Romeinse soldaten, die werden onder meer ook met zout beloond. Er waren natuurlijk geen koelkasten, dus doe je stukken vlees in zout helemaal dicht. Kon je iets langer bewaren. Voor welke Italiaanse voetbalclub bent u? Juventus. Hoe zijn de supporters van die club? Fanatiek. Ze worden gewoon genoemd 'de tifosi' algemeen. Tyfuslijers betekent het. Dus vanwege hun geliefde voetbalploeg passie belijden dat je er bijna ziek van wordt. Hoe gaat het Italiaanse volkslied? Fratelli d'Italia l'Italia s'e desta...Broers van Italië. Geen zussen? Nee, ik heb geen zus. Dus dat maakt niet uit.

Italië in het kort

Italië is het land van de pizza, espresso en honderd soorten pasta. Maar hoe noemen Italianen een apenstaartje en hoe worden supporters van voetbalclub Juventus eigenlijk genoemd? Italië in een hele kleine notendop!

Geen cappuccino na 11 uur ‘s ochtends

Na heel veel moeite heb ik eindelijk een Peruaanse meneer gevonden. Hallo meneer, wat betekent Peru? Ik weet het niet precies maar ik heb gehoor 'rivier'. Zijn alle Peruanen hetzelfde? Meestal wel, echte Peruaanse zijn mestizo, mengen met blanke, Aziatische en donkere mensen. Waar bent u een mengeling van? Indianen, Spanjaarden en een beetje van Japan, die gingen daarvoor om te werken langs de kust. Wat voor talen spreken ze in Peru? Officieel Spaans. Er bestaat uit Quechua, worden gesproken in het Andes-gebergte, maar ook spreken ze Aymara. Spreekt ook een woordje Quechua? Niet helemaal maar ik heb gehoord van mijn moeder: imata su tiki. Dat betekent: Hoe heet je? Imata su tiki? Hoe kunt u bijvoorbeeld horen aan iemand of iemand uit Peru komt? Als iemand zegt eyy! Chibolo. Dat betekent: jongen. Hey chibola, dat betekent meisje. Als je op straat loopt, weten de mensen dan dat u uit Peru komt? Nee. Meestal denken ze dat ik uit Indonesië kom. Waar moest u het meest aan wennen toen u naar Nederland kwam? Het was in 1963 een zware winter, met modder, door die regen. Nou, waar ben je terechtgekomen dacht ik. Had u ook moeilijkheden met communiceren? Ja, soms begreep ik helemaal niet wat ze bedoelden. Bijvoorbeeld kaas. Wat is nou kaas? Ik denken dat ze kast bedoelden maar ze bedoelen kaas met twee a's. Maakte je dan soms ook fouten tijdens het boodschappen doen? Nou niet meer. Maar vroeger wel. Dus dan kwam u altijd thuis met een kast? Ja, dat klopt. Welke producten komen oorspronkelijk uit Peru? Die aardappels, noemen wij papa's. Dat is zoveel soort aardappelen daar. Wat is uw favoriete aardappel? Mijn favoriete aardappel, dat is een een gele aardappel, papa amarilla. En de zoete aardappels ook. Dat is ook lekker. Vooral als ze ze in zonnetje laten liggen een dagje, de volgende dag is het zo zoet. Wat is een bekend gerecht in Peru? Cuy. Koei? Hier in Nederland noemen ze marmot. Daar gebruiken ze net zoals een kip. Hebben alle Peruaanse moeders een kinderwagen? Niet allemaal, in het binnenland hebben ze een soort kleed die heet Manta, die gooien ze achter in die rug. Daar dragen ze die baby's. Wat is een typische Peruaanse frisdrank? Chicha, Chica morada, die wordt gemaakt met paarse mais, die wordt gekookt. Als hij koud is dan gooien ze vruchten erin, is heerlijk.

Peru in het kort

Peru ligt aan de westkust van het Zuid-Amerikaanse continent. Je kent het misschien van de beroemde Machu picchu, maar wist je dat ze in Peru ook gek zijn op aardappels en gebakken marmotten? Peru in een hele kleine notendop!

Marmotten op het menu

Na heel veel moeite heb ik eindelijk een Japanner gevonden. Hallo meneer. Wat betekent Japan? Japan betekent stroom van de zon. Als je naar Japan kijkt vanuit China, dat is waar de zon opkomt. Hoe zeggen Japanners Japan in Japan? Nippon of Nihon. Hoeveel Japanners wonen er in Nederland? 6500. In Amstelveen hebben ze de grootste Japanse gemeenschap. Wat zijn de belangrijkste Japanse uitvindingen? Karaoke, oploskoffie, batterij, glasvezel. Wat is een typisch traditioneel Japans kledingstuk? We hadden vroeger kimono, kimono is lang versierde jas. Soort djellaba voor Japanners? Ja. In Nederland hebben we de klomp. Wat hebben ze in Japan? Geta. Dat is houten teenslipper. Hoe groeten Japanners elkaar? Ohajo gozajmas, goeiemorgen. Konichiwa, goeiedag. Tussen vrienden groeten we gewoon als Nederlanders, maar we buigen bij officiële gelegenheden. Buigt iedereen altijd op dezelfde manier? Je kunt licht buigen, dan knik je met  je hoofd. Om excuses aan te bieden, moet je 90 graden buigen. Hoe oud wordt de gemiddelde Japanner? Vrouwen 87 jaar. Mannen 84 jaar. Wat voor auto's rijden ze in Japan? Japanse auto's, Toyota, Nissan, Mitshubishi. Wat betekent Toyota? Rijk rijsveld. Maar dat is de naam van de oprichter van het bedrijf. Wat betekent Mitsubishi? Drie diamanten. En wat betekent Nissan? Ni van Nissan betekent Japan, ssan betekent industrie. In Nederland hebben we een alfabet. Wat hebben ze in Japan? Hiragana, katakana en kanji. Japan klinkt altijd als een krachtige taal. Hoe zeg je bijvoorbeeld: ik kijk graag naar het Songfestival in mijn roze kimono. Watshiwa kaj kimono ki te songfestibar ni iki mas. Wat voor sport doen Japanners graag? honkbal, voetbal, judo, karate. Maar als je bijvoorbeeld voor een fabriek werkt, dan heb je ochtendgymnastiek in de fabriek. Wij hebben radioprogramma speciaal voor ochtendgymnastiek. Iedereen kent dat liedje. Wat voor liedje is dat dan? Bidden Japanners ook voor het eten? Bidden niet maar we plaatsen onze handen voor je borst en zeg je: itadakkimas. Ik ga nu iets ontvangen. Daar wordt eten mee bedoeld denk ik. Ja, ja.

Japan in het kort

Japan bestaat uit meer dan 6000 eilanden in de Grote Oceaan. Japanners rijden in Japanse auto’s, maken veel buigingen en doen graag aan ochtendgymnastiek. Japan in een hele kleine notendop!

Ochtendgymnastiek in kimono

Na heel veel moeite heb ik eindelijk een aantal Senegalezen gevonden. Hallo jongedame. Wat betekent Senegal? Senegal komt eigenlijk van Sunu Gaal, dat betekent onze boot, een boot waar iedereen bij past. In welke taal? Wolof, nou wolof is een stam. Welke stammen heb je nog meer in Senegal? Pular, Toucouleur, Serer, Mandinge. Hoe zeg je: hallo, hoe gaat het in het Wolof? Salaam aleikum nangadef? Heeft Senegal vroeger altijd Senegal geheten? Nee, vroeger die mensen zeggen Senegambia omdat Gambia is binnen in Senegal. Ben je er trots op dat je uit Senegal komt? Jazeker. Senegal heeft een woord: teranga. Teranga is gastvrijheid. Mensen zijn erg behulpzaam. Bijvoorbeeld: ga je in de bus ga instappen, je kan niet zitten maar iemand zit dus kan hij jou gewoon vragen van mag ik je tas vasthouden? Maar rennen ze dan niet weg met de tas? 
Nee, nee, nee, is niet weg met de tas. Dat is normaal. Wat is de bekendste busmaatschappij van Senegal? Carapaid. Car betekent bus. Rapide betekent snel. Maar die zijn niet snel eigenlijk. Maar je hebt ook de Tata. Tata? Ja Tata. Wat is beter? Tata of Car Rapid? Tata is veel beter. Wat voor liedje zingen Senegalezen vaak onder de douche? Meestal een liedje van Youssou N'Dour. Heeft de politie veel autoriteit in Senegal? Ja. Mag ik de politieagenten dan in hun ogen aankijken? Ja, dat mag wel. Hoeveel seconden? Hoe je wilt. Ze groeten ook, ze lachen met jou als ze jou kennen. Wat moet je doen om de politie boos te maken? Moet je iets stelen. Hoe zeg je in de Wolof-taal: houd de dief! In Nederland gebruiken we zonnebloemolie om een eitje te bakken. Wat voor olie gebruiken jullie in Senegal? Een soort pindaolie, we noemen dat huile d'arachide. Wie is Rachid? Arachide is pinda. Is een Frans woord. Huile d'arachide. Welke tomaten smaken beter, die uit Nederland of uit Senegal? Die uit Senegal. Die zijn lekkerder. Ik vind de tomaten van hier in Nederland zijn een beetje waterig. Wat is het bekendste gerecht van Senegal? Tjeboudjen, dat is rijst met vis, wortel, cassave, pompoen, zoete aardappel, witte kool, aubergine. Wat voor munteenheid hebben ze in Senegal? Franse cfa. Wat staat er op het briefje van tienduizend? Twee vogels, kunstwerk, satelliet en een @. Wat voor soort bijgeloof hebben mensen in Senegal? Er zijn heel veel bijgeloven. Ik woon in Noord, bijvoorbeeld als je buren komen zeggen heb je peper? Hij mag wel gaan pakken. Maar jij mag niet geven, omdat hun bijgeloof is dat straks dat jullie ruziën. Maar zout mag je wel aangeven? Ja, zout mag je wel geven.

Senegal in het kort

Senegal is een land in Noord-Afrika. Er zijn verschillende stammen, talen en bijgeloven. Vroeger heette het land trouwens Senegambia, nu is Gambia een land in het midden van Senegal. Senegal in een hele kleine notendop!

Bussen en bijgeloof

Na heel veel moeite heb ik eigenlijk een aantal Brazilianen gevonden. Hallo meneer, wat betekent Brazilië? Brazilië komt van Pau Brasil, dat is een boom. Het hout is heel rood. Van de boom werd rode verf gemaakt dus werd heel veel meegenomen naar Portugal en Europa. Die bomen komen overal in Brazilië voor. Vroeger waren er heel veel van. Tegenwoordig zijn ze beschermd. Wie zijn de oorspronkelijke bewoners van Brazilië? Indianen, die woonden er voor de Portugezen en daarvoor de Europeanen. Het is nog steeds een Amazonegebied. Wat zijn de grootste groepen? In het verleden Tupi's en Guarani's. Hoe groot is Brazilië? Groter dan Europa. Heeft Brazilië in het verleden ook andere namen gehad? Heel veel maar Pedro Alvares Cabral heeft de eerste naam aan Brazilië gegeven, Monte Pascoal want ze waren daar tijdens de Pasen. Ze dachten eerst dat het een eiland was, toen later komen ze erachter dat het een heel groot land was. Wat is een typisch Braziliaans kapsel? Voor mannen is een beetje klassiek, beetje gebekt en voor vrouwen is altijd heel lang haar met laagjes. Zijn er ook rare wetten in Brazilië? Zeker, op verkiezingsdag mag je nergens alcohol verkopen. Welke vruchten komen in Brazilië voor die we hier in Nederland niet kennen? Is de kloof tussen arm en rijk groot in Brazilië? Ja. Rio de Janeiro heeft 700 favela's. De eerste bewoners van de favela's waren militairen. En ze hebben beloofd ze gaan huizen krijgen van de Government van de politici maar ze hebben de huizen niet gekregen. Dus ze gingen naar een berg, Morro da Providencia, begonnen huizen te bouwen. En in deze berg was een plant die heet favela, boon in Portugees is fave, dus van fave komt de naam favela. Hebben Nederland en Brazilië vroeger ook contact gehad met elkaar? Ja, Nederlanders waren ook daar Noord-Oost. We zijn bijna een kolonie geweest van Nederland. Ik ben ook zelf geboren in Paraiba, Paraiba heette vroeger Frederikstad. En Fortaleza was een fort, een Nederlands fort, fort Schoonenborch. Hoelang zaten de Nederlanders daar? Van 1630 tot 1654. In wat voor soort bed slapen Brazilianen? In het noorden van Brazilië zijn hangmatten heel geliefd. Waarom slapen Brazilianen in een hangmat? Het komt van die cultuur van de indianen. Wat is de grootste feestdag van Brazilië? Ik denk nog steeds carnaval. Is carnaval een Braziliaanse uitvinding? Ja. Op die manier die is nu bekend, maar in het begin was een beetje gek. Mensen gebruiken zakken vol urine en die gooiden ze naar elkaar. Gooiden ze dan ook hun grote boodschap naar elkaar? Vroeger wel. Alles wat je kon pakken en gooien is gebruikt.

Brazilië in het kort

Brazilië is het grootste land van Zuid-Amerika, nog groter dan Europa. In Brazilië praten ze Portugees, omdat het land tot 1815 een kolonie van Portugal was. Verder vieren Brazilianen graag carnaval en slapen ze het liefst in een hangmat. Brazilië in een hele kleine notendop!

Een ex-kolonie vol carnavalsvierders

Na heel veel moeite heb ik eindelijk een aantal Argentijnen gevonden. Hallo meneer. Wat betekent Argentinië? Het land van zilver omdat Spanjaarden, dat waren de kolonisators, die dachten dat in Argentinië heel veel van te vinden was. Maar dat was niet zo. Wat vonden ze dan wel? Land en een paar Indianen. Wat voor Indianen? De Mapuches vooral in het zuiden. Was het dan een onbewoond land? Ja, grotendeels. Waar komen de meeste Argentijnen vandaan? Italië, Spanje, Duitsland en Rusland. In Argentinië spreek je Spaans. Argentinië heeft heel veel Italiaanse migranten binnen gekregen en die hebben grote invloed gehad op de vorming van de taal. Kunt u een Argentijn ook aan de telefoon herkennen? Ja. Gelijk. Argentijnen spreken heel vaak met het woordje 'che'. En dat betekent: kijk eens, hoor even, hee, che. Wij praten niet alleen met onze mond, ook met onze handen, wij gesticuleren heel veel. Precies als bij de Italianen, maar andere taal. Welk handgebaar wordt vaak gebruikt in Argentinië? Als wij niet begrijpen, wij zeggen zo: dat betekent ik weet niet. Wat zijn de buurlanden van Argentinië? Paraguay, Uruguay, Chili, Brazilië, Bolivia. Bent u weleens in één van de buurlanden geweest? Ja. Ik ben ook in Paraguay geweest. Wat deed u daar allemaal? Ja. Boodschappen. De elektronische dingen zijn goedkoper dan in Argentinië. Hoe ziet een Argentijnse huiskamer eruit? Meestal met heel veel licht en er hangt altijd een foto van het Che Guevara. Che Guevara is die ene man die samen met Fidel Castro op het Caribische eiland Cuba een revolutie maakte in 1958. Wat voor brood eten Argentijnen? Churipan. Lekker brood met chorizo, met chimichurry, chimmichurry is een barbecuesaus. Wat voor dans doen Argentijnen graag? De tango. Je moet het met z'n tweeën dansen en je moet het ook synchroon kunnen dansen. Met welke Argentijn willen alle Argentijnen op de foto. Maradonna. De voetballer? Ja ja. Wat zijn voorouders had Maradonna? Indianen, Italiaan, Kroatisch en Spaans, een mix van culturen. Heeft Maradonna ook een bijnaam? Ja tuurlijk. Wij noemen hem Pelusa, Pluisje. Hoe belangrijk is Maradonna? Belangrijk. Er bestaat ook een Maradonna-kerk. Er zijn 10 geboden, de eerste is: de bal mag niet worden gekwetst. Dat is een zin dat hij heeft gezegd. Vriest het vaak in Argentinië? In het zuiden in Patagonië. Want het zuidelijkste punt van Argentinië is tevens het zuidelijkste puntje van de hele wereld bij Antarctica. Heb je daar ook pinguïns? Ja. Heeft u wel eens een gegeten? Nee joh, gek! Wat je wel eet uit Patagonia is zalm. De kans is groot dat je de zalm die je in Nederland in de supermarkt vindt dat die uit Argentinië vandaan komt.

Argentinië in het kort

Argentinië is een land in Zuid-Amerika. Ze praten er Spaans omdat het land tot 1816 een kolonie van Spanje was. Argentijnen houden van chorizo, de tango en natuurlijk van Messi en Maradonna. Maar wat valt er nog meer over Argentinië te vertellen? Argentinië in een hele kleine notendop!

Het land van Messi, Maradonna en Máxima

Met heel veel moeite heb ik eindelijk iemand uit India gevonden. Hallo meneer, wat betekent India? India komt van de rivier Sindhu. De rest van de wereld benoemen ons hindoe. India was kolonie van is de Britten, zij hebben onze naam gegeven: India. Dus van Sindhu komt hindoe en van hindoe komt India. Ja, dat klopt. Hoe zeggen Indiase mensen India in India? Wij noemen altijd Bharat, naam van de koning. Wat voor religies heb je allemaal in India? De grootste religie is de hindoe. De tweede grootste is de moslim. Ook de Sikh is een geloof. Ziek? niet ziek maar sikh. Is India een beschaafd land? Ja 5000 jaar geleden bij de rivier Sindhu we hebben de beschaving in de Indusvallei. Toentertijd gingen de mensen van borden eten, ze hadden regiolering, mensen hadden kleren, er was een weg voor die paardenkar, van de voetgangers. Zijn alle Indiase mensen hetzelfde? Nee, we hebben meer dan een miljard mensen in India. Kunnen alle Indiase mensen elkaar verstaan? Ja. Alle Indiase mensen spreken Hindi. Maar ze hebben ook eigen talen. Veel woorden komen uit het Sanskriet. Sanskriet is ook een moedertaal van de Indo-Europese taal. De Sanskriet-taal is een van de oudste talen van de wereld. Heeft u een aantal voorbeelden van woorden die oorspronkelijk uit India komen? Ja. Shampoo, man, jungle, naam, kamer, in India, wij noemen camera. Zijn er ook bekende Nederlanders met een Indiase achtergrond? Ja, eigenlijk Frans Bauer voor van de voorouders zijn van India. Vroeger in Europa dachten die mensen dat woonwagenbewoners van Egypte kwamen, daarom hebben ze de naam gegeven Gypsy. Eigenlijk zijn deze van India. Zijn Indiase mensen sterke mensen? Ja, de basis van alle martial-artvechtsporten is van India. Kalaripaya is de Indiase martelaar, die is niet van China of van Japan. Als kong-fu mensen die vechten dan gaan ze eerst yoga doen. Als ik iets wil leren of bereiken ga ik eerst oefenen. Dat is yoga. Is iedereen gelijk in India? Volgens het hindoegeloof is iedereen niet gelijk. Maar als je wettelijk vraagt dan is iedereen gelijk. Hindoe-mensen geloven in een volgend leven. Wij denken: welke karma ga je in dit leven doen? Zo krijg je in de volgende leven ook, die karma is wat u gaat goed doen. Dan krijg je het goed terug. Als je het slecht gaat doen, krijg je ook slecht terug. Daarom is er een de kastensysteem. Hoe werkt dat? Het kastensysteem heeft vier niveaus. Het eerste is Brahmin, tweede is kshatriya, derde is vaishya, en de laagste kaste is shudra. De laagste is eigenlijk in India Dhobi. Dhobi wast de kleren van iedereen. Wat was u in uw vorige leven? Ik weet niet, misschien heb ik de goeie karma gedaan, daarom ben ik zo. Als ik u nu 50 euro geef, hoelang moet ik dan wachten voordat ik dat terugkrijg? Als je mij 50 euro geeft dan gaat u toch niet verwachten dat ik gelijk kom. Maar misschien komt toch 50 of 100 terug maar in de andere manier, in natura of misschien ergens anders. Maar u krijgt wel terug.

India in het kort

India heeft na China de meeste inwoners ter wereld: meer dan 1,3 miljard. De meeste Indiase mensen zijn hindoe en iedereen zit in een kaste. Ze geloven in karma: als je in een hogere kaste wilt komen moet je goed je best doen en hopen dat je in je volgende leven meer mazzel hebt. India in een hele kleine notendop!

Yoga, karma en kasten

Na heel veel moeite heb ik een aantal Mexicanen gevonden. Sinds wanneer is Mexico Mexico? Mexico is een nieuw woord dat is gekozen in 1824. Maar voordat was Mexico het land van die Anahuac. Hoe zag Mexico er 200 jaar geleden uit? Mexico was groter, Californië, Texas, Nevada, Nieuw Mexico en Arizona waren deel van Mexico. En dat is verkocht aan Amerika, heel goedkoop, corruptie zeker daar en dan een president Santana. Hoe zeggen Mexicanen Mexico? Mexico. Vergeet u niet een letter? Nee. Voor ons die x heeft geen klank. Mexico, is ggg, ggg. haha. Zijn alle Mexicanen hetzelfde? Nee, er zijn meer dan 100 verschillende inheemse volkeren. Bijvoorbeeld? Die Azteks van Mexico City, en de Maya’s van Yucatan, die Maya zijn kleinere mensen met grote borsten en ook de benen, grote benen. Azteken zijn iets meer anders in het gezicht en die Azteken zijn ietsje groter. De Azteken waren bloedige warriors. Spreekt u naast het Spaans ook een inheemse taal? Jazeker. Ik spreek ook Maya. Kunt u een Maya liedje zingen? En wanneer zing je dat? Dat is een liedje voor die Equinox en dat is wanneer begint die nieuwe seizoen, 21 maart, en is een grote gebeurtenis daar. Wie is er allemaal de baas geweest in Mexico? Die kolonisatoren. Eerst die Spanjaarden, jaren daarna ook Frankrijk en wat zo erg dat wij Mexicanen, wij moesten ook Frans leren. Wat voor saus eten Mexicanen graag? Ja, chilisaus. Maar in Mexico heb je 80 verschillende chili's en tomaten. Want tomaten komen ook oorspronkelijk uit Mexico. Is tomaat ook een Mexicaans woord? Is een Azteeks woord: tomatl. Ook cacao, chocola, avocado, mais. Dat zijn woorden van inheemse volkeren van Mexico. En het oorspronkelijke Mayawoord voor kauwgom is chiclet. De Maya's die kauwden vroeger al kauwgom? Ja dat is hars van een boom. Net zoals rubber. Wat is het bekendste gerecht van Mexico? Taco's. Maar bonen, we eten heel veel bonen. Laten jullie dan ook vaak windjes? Nee, helemaal niet. Als Mexicanen heel blij zijn, wat roepen ze dan? Tequila! Hier zeggen ze Joepie. Het is een uitroep van vrolijkheid. Leuk.

Mexico in het kort

In Mexico wonen meer dan 100 miljoen mensen. Je hebt Maya’s, Azteken en een heleboel andere inheemse volkeren met hun eigen taal en kenmerken. Verder houden Mexicanen van bonen maar niet van windjes. Mexico in een hele kleine notendop!

Maya’s, Azteken en taco’s met chilisaus

Pepernoten

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.

Cultuurshock

Type videos