Name: Parlement
Uploaded: 2009-09-13T22:00:00+02:00
Duration: 3 min 55 s
Description: Nederlandse bevolkingsgroepen zien zich gerepresenteerd in de eerste politieke partijen. De SDAP wil zelfs zover gaan om de macht over te dragen aan de arbeidersklasse, zoals in Rusland en Duitsland. Maar dat mislukt.

Klas 4/5/6

Politieke partijen zijn heel belangrijk in een democratie. Bij hen kan je als kiezer je ei kwijt. Jouw partij maakt zich sterk voor wat jij belangrijk vindt. In een politieke partij vinden mensen elkaar die ongeveer dezelfde denkbeelden hebben over de samenleving. 
Nog geen tweehonderd jaar geleden was dat anders. Er waren nog geen politieke partijen. In de Tweede Kamer debatteren deftige heren. Ze zijn gekozen door welgestelde Nederlandse mannen. Zo is dat geregeld. 

De kamerleden vertegenwoordigen niet zichzelf of een groep in de samenleving. Daar staan ze boven. Ze dienen het algemene belang, wat goed is voor Nederland. Maar er zijn Kamerleden die dat willen veranderen. Abraham Kuyper is van oorsprong predikant. Hij komt op voor de gewone mensen die geen stemrecht hebben. 

Kuyper gaat het land in en verzamelt handtekeningen voor zijn standpunt. En met succes. Hij laat de hoge heren politici zien wat de gewone mensen willen. Hij richt de 1e politieke partij van Nederland op, de ARP, de Anti Revolutionaire Partij. Een partij voor alle protestanten. Dat vraagt om een katholieke reactie. 

Priester Herman Schaepman richt ook een partij op. De Rooms Katholieke Volkspartij, de RKSP. In een tijd dat Nederland industrialiseert is er nog een groep in de samenleving die weinig te zeggen heeft. De fabrieksarbeiders, ze leven een armoedig bestaan in kleine, donkere huisjes. Ze maken lange dagen maken in de ongezonde ruimtes van onveilige fabrieken. Zelfs hun kinderen moeten werken en dat allemaal voor een hongerloontje. Dominee Ferdinand Domela Nieuwenhuis vind dat groot onrecht. Hij roept de arbeiders op om strijdbaar te worden en op te komen voor een socialer bestaan. Hij richt de SDB op, de Sociaal Democratische Bond. 

Hij is ervan overtuigd dat de arbeider zich alleen maar uit een ondergeschikte positie kan werken door de strijd aan te gaan met de bezittende klasse. Als in Rusland en Duitsland socialistische revoluties uitbreken laat het kamerlid Troelstra zich daardoor meeslepen. Hij voelt zich sterk en gelooft dat ook Nederland rijp is voor revolutie. Hij spreekt de Tweede Kamer toe: Uw stelsel, mijne heren, Uw burgerlijk stelsel, is langzamerhand vermolmd en verrot. Het zal u moeilijk vallen, wanneer gij geweld wilt gebruiken. En tot de regeringszetel: Gij, regering mist de zedelijke macht en het politieke staatkundige recht om daar te blijven zitten als de regering van het Nederlandse volk. 

Hij eist dat het kabinet zijn macht overdraagt aan de arbeidersklasse. Maar Nederland is niet rijp voor revolutie. De revolutie leeft alleen maar in kleine linkse kring in de partij. Troelstra wordt door zijn eigen partijleiding gecorrigeerd en moet een week later erkennen dat hij zich 'vergist' heeft. De democratie heeft gezegevierd….

Elke vier jaar zijn er verkiezingen voor de Provinciale Staten. Maar wat doen zij eigenlijk? Test hoeveel jij weet van de Provinciale Staten in de quiz. Klik op de afbeelding om de quiz te starten. 

Quiz over het bestuur van de provincie

Wat weet jij over de Provinciale Staten?

Koning Willem Alexander

De koning van Nederland heeft formele taken en ceremoniële taken. Maar hoeveel macht heeft de koning eigenlijk? Klik op de afbeelding om de story te lezen op NPO Kennis.

Story over de taken van het staatshoofd

Wat doet de koning?

Gescripte chat Politiek

Een samenleving kan niet zonder politiek. Politiek is de manier waarop er keuzes gemaakt worden voor de samenleving, vaak door middel van democratie. Door te stemmen, oefenen mensen invloed uit op de toekomst van hun gemeente, provincie of land. Vanaf 18 jaar mogen we kiezen wie ons vertegenwoordigt in de gemeenteraad, Provinciale Staten, Tweede Kamer of het Europees Parlement bij verkiezingen.
Deze gescripte chat is gebaseerd op de EDUbox Politiek van de VRT.
Klik op de afbeelding om te beginnen en ga in gesprek met Marleen de Rooy, parlementair verslaggever bij de NOS.

Gescripte chat over politiek en democratie

Van stem tot politiek

In een democratie ligt de macht bij het volk. Maar omdat we moeilijk met z'n allen kunnen regeren, kiezen we mensen die dat voor ons doen. Waar moet een democratie aan voldoen? Klik op de afbeelding om de story van NPO Kennis te lezen.

Story over de rechten en plichten in een democratie

Wat is een democratie?

Parlement

Geschiedenis van het Parlement

Logo NTR zwart

Logo NTR wit

De politieke geschiedenis van ons land vanaf het eind van de Republiek (1775) tot 2000 door Peter Faber op inzichtelijke wijze gepresenteerd.

Header aspecten van rechtsstaat en democratie

Aspecten van rechtsstaat & democratie

Nederlandse bevolkingsgroepen zien zich gerepresenteerd in de eerste politieke partijen. De SDAP wil zelfs zover gaan om de macht over te dragen aan de arbeidersklasse, zoals in Rusland en Duitsland. Maar dat mislukt.

Wereldoorlogen

Het ontstaan van de eerste politieke partijen

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

De minister zet een streep door de NTR en daarmee ook door Schooltv.          
Laat Schooltv niet verdwijnen. 

rode kerstballen in een boom

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.