Groep 6/7/8

Hoe word je eigen baas? Bekijk de video's over ondernemen!

Afspeellijst ondernemen

Winst? Wat is winst? Stel, het is een hete dag en je hebt dorst. Net als je vrienden. Dorst! Dorst! Dorst! Dit is een kans om geld te verdienen. Ti-tjing! Je koopt een fles siroop voor 1,50 euro...en tien plastic bekertjes voor 50 cent. In de keuken pak je een kan kraanwater, dat betalen je ouders. De kosten om de limo te maken zijn dus 2 euro. Lekker goedkoop! Je vraagt 1 euro per bekertje, dat is lekker veel! He he! Het loopt als een malle! Je verkoopt helemaal uit, alle tien de bekertjes! Tien bekertjes verkocht, dat is 10 euro in de pocket! Is dat nu je winst? Nee. Wat je binnenkrijgt, heet omzet. Om je winst te berekenen trek je de kosten daar vanaf. Dus: Een omzet van 10 euro.	Min de kosten van 2 euro. Dat is 8 euro winst! Best lekker verdiend! Hoera! Een echte winkel doet ongeveer hetzelfde. Maar die heeft meer kosten: een gebouw. Personeel. Transport. En nog veel meer dat ook allemaal betaald moet worden. Daar heb jij gelukkig nog geen last van. Hoera! Een ding is altijd hetzelfde: Je omzet min je kosten, dat is je winst!

Wat is winst?

Als je 10 bekertjes limonade verkoopt voor 1 euro heb je aan het einde van de dag 10 euro verdiend. Toch? Nee, je moet er eerst de kosten voor de siroop en bekertjes aftrekken. Wat overblijft is je winst.

Omzet min kosten

Doelgroep....wat is dat? Stel, je hebt 4 paarse inktvissen, en die wil je verkopen aan je vrienden. Want dan kun je lekker geld verdienen! Maar niemand wil ze. Waarschijnlijk is dit niet de doelgroep voor paarse inktvissen. Een doelgroep is een groep mensen die jouw product of dienst waarschijnlijk wel wil hebben. Voor hen is het bedoeld. Maar hoe weet je nu wat je je vrienden kunt verkopen? Je gaat een onderzoekje doen. Veel van je vrienden blijken van kaas te houden. Die zou je deze kaasschaaf kunnen verkopen! Er zijn vrienden die naar een feestje moeten. De doelgroep voor een cadeautje dus. En je hebt een vriend met slechte ogen. Die kun je vast een brilletje slijten. Maar je hebt nog veel meer brillen... die wil je ook graag verkopen. Waar is de rest van die doelgroep? Je weet het al! Je gaat naar het bejaardentehuis...want oude mensen hebben slechte ogen. En daar kun je dus reclame gaan maken. Het is ook handig om te weten hoe veel geld je doelgroep te besteden heeft want anders verkoop je ook niet veel. Dus...als je goed weet wie je doelgroep is, kan je slimmer verkopen, en dus meer!

Wat is een doelgroep?

Als je iets wil verkopen, moet je eerst weten wie er op jouw product zit te wachten: je doelgroep. Als je een duidelijke doelgroep hebt, kun je veel meer verkopen!

Mensen die jouw product willen hebben

Product of dienst? Wat is een product? En wat is een dienst? Stel, je hebt zin om eens lekker geld te verdienen...dus je begint een bedrijf. Maar...in wat?
Je kunt spullen verkopen. Eten bijvoorbeeld. Of kaasschaven. Of vliegtuigen. Als je spullen verkoopt, dan verkoop je een product. Maar, je kunt ook iets verkopen dat je goed kunt. Kun je goed pakketjes bezorgen, is muurtjes metselen je ding, of honden uitlaten, dan kun je dat ook verkopen. Als je verkoopt, wat je goed kunt, 
dan verkoop je een dienst. Van een product moet je een voorraadje hebben. Van een dienst hoeft dat niet. 
Een dienst kun je niet bewaren. Maar...als jij de dienst niet kunt leveren, dan komt er ook geen geld in het laatje. Dus aan het verkopen van een product zitten voor- en nadelen, net als aan het verkopen van een dienst. Een fietsenmaker 
verkoopt producten: fietsen. En een dienst: het repareren van je fiets. Dus kun je niet kiezen of je een product wilt verkopen of een dienst... dan kun je altijd nog fietsenmaker worden!

Wat is het verschil tussen een product en een dienst?

Er zijn bedrijven die spullen verkopen, zoals kaasschaven. Dat noem je producten. En er zijn bedrijven die tegen betaling een muur voor je metselen. Dat noem je diensten.

Je kan spullen verkopen of iets wat je goed kan

Prototype... Wat is dat? Stel, je merkt dat veel van je vrienden tegen een probleem aanlopen. Dan krijg je een idee. Daar kun je lekker veel geld mee verdienen! Je gaat meteen aan de slag. Als je ontwerp klaar is, dan is het slim om een prototype maken. Een prototype is een testversie. Daarmee test je of je ontwerp wel goed is. 
Zo kun je de foutjes uit je ontwerp halen, voordat je er miljoenen van gaat laten maken. Je maakt bijvoorbeeld een prototype om te testen of de grootte van je product goed is. Als die niet goed is, pas je je ontwerp aan. Dan maak je weer n prototype. En dat ga je weer testen. Dan ga je iets anders testen. Je gaat kijken of het materiaal waar je de beker van gaat maken, sterk genoeg is. Met een prototype kun je alles testen, waar je meer over wilt weten. Als je dan na heel veel prototypes, en heel veel verbeteringen tevreden bent, dan kun je er heel veel van laten maken in een fabriek. En dankzij al die prototypes is de kans dat je lekker geld gaat verdienen een heel stuk groter!

Wat is een prototype?

Voordat je je product op de markt brengt, is het slim om er een prototype van te maken. Daarmee test je of je ontwerp wel goed is. Zo kun je de foutjes uit je ontwerp halen, voordat je er miljoenen van gaat laten maken.

Een testversie van je product

USP...wat is dat? Stel...je hebt zin om lekker geld te verdienen. Je besluit een winkel te beginnen. In groente en fruit. Net als je vriendinnetje. Die verkoopt ook groente en fruit. En dat gaat goed. Maar: hoe zorg je nu voor dat de klanten ook BIJ JOU groenten en fruit gaan kopen? Je denkt na over je USP. USP staat voor Unique Selling Point.
Oftewel: voor datgene wat jouw product speciaal maakt. 
Uniek dus. Jouw USP kan zijn dat jij je product gratis thuis laat bezorgen. Dat onderscheidt jou van je vriendin. Je kunt je assortiment verbreden. Je kunt jouw product aanbieden in een feestelijke verpakking die ook nog eens biologisch afbreekbaar is! En dat voor weinig! Dat is nog eens uniek! Het kan natuurlijk dat de concurrent een USP verzint, dat nog aantrekkelijker is. Het gaat er dus om dat je altijd blijft bedenken hoe je uniek kan zijn.

Wat is een USP?

Als je een winkel begint, moet je eerst bedenken wat jouw product uniek maakt: je unique selling point. Als je je kunt onderscheiden van je concurrenten maak je je product aantrekkelijker voor je doelgroep.

Unique Selling Point

Investeren....wat is dat? Stel…je kan heel goed taarten bakken en je wilt graag een taartfabriek beginnen. Want dan kun je lekker veel geld verdienen! Eerst moet je een gebouw kopen...en machines...en er moeten mensen in werken. Die doen dat ook niet gratis. Daarvoor heb je geld nodig. Maar dat heb je niet. Dan krijg je een idee. Je moet investeerders gaan zoeken. Investeerders zijn rijke stinkerds...die jouw taartfabriek ook een goed idee vinden en die jou daarvoor geld willen geven. Maar, dat doen ze niet zomaar! In ruil daarvoor willen ze een deel van jouw winst! Zodat ze – als de fabriek lekker loopt uiteindelijk hun geld weer terug verdienen...en meer! Eerst willen de investeerders dat je je idee opschrijft in een plan...zodat ze goed in kunnen schatten of je taartfabriek een succes wordt…of een grote mislukking. Want als jij geen winst gaat maken, dan zijn ze hun geld kwijt. Investeerders moeten geduld hebben. Soms duurt het heel lang voor ze hun geld terug verdienen en winst maken. Daarom krijgen ze een contractje waar alle afspraken in staan. Dus als er straks lekker veel taarten verkocht worden...dan ben niet alleen jij blij…maar de investeerders ook!

Wat is investeren?

Als je begint met een bedrijf heb je nog geen geld verdiend. Je hebt dus mensen nodig die je geld geven voor een gebouw, machines en personeel. Investeerders geven je geld voor je bedrijf, maar delen ook mee in de winst.

Geld geven aan een bedrijf in ruil voor winst

Wat zijn aandelen? Stel...Je hebt een bedrijf...en dat gaat behoorlijk lekker. Dus je wilt groeien! Want dan kun je lekker nog meer geld te verdienen. Daar heb je natuurlijk eerst geld voor nodig. Heeeeel veel geld. Maar dat heb je niet. Dan krijg je een idee. Je besluit aandelen uit te geven. Een aandeel staat voor de waarde van een deel van het bedrijf. Een aandeel is dus geld waard. Met een ingewikkelde berekening wordt bepaald dat jouw bedrijf...6 euro waard is. Je geeft 6 aandelen uit, die allemaal €1 waard zijn. Een paar aandelen verkoop je aan je vrienden. En zelf houd je natuurlijk de helft...want degenen die een aandeel kopen, mogen over sommige dingen meebeslissen. Als het beter gaat met het bedrijf...kan het aandeel meer geld waard worden. Als je de aandelen dan weer verkoopt, dan heb je winst! Maar: als het slecht gaat met het bedrijf...dan kan een aandeel ook minder waard worden. Als je bang bent dat het aandeel nog verder gaat zakken...dan kun je het verkopen. Maar dan heb je wel verlies. Of een aandeel meer of minder waard wordt, dat weet niemand echt zeker. En die onzekerheid, daar moet je als aandeelhouder wel tegen kunnen.

Wat zijn aandelen?

Een aandeel staat voor de waarde van een deel van het bedrijf en is dus geld waard. Als het goed gaat met het bedrijf, worden de aandelen ook meer waard. Als je de aandelen dan weer verkoopt, dan heb je winst!

Stukjes van een bedrijf

Duurzaam...wat is dat? Stel…Je runt een fabriek en je bent daarmee lekker geld aan het verdienen. Maar...dan merk je opeens dat het misschien wel goed gaat met de fabriek, 
maar niet met de natuur om de fabriek heen. Ook met de mensen die in de fabriek werken, gaat het niet echt lekker. 
En sommigen zijn veel te jong om te werken. Dat moet anders. Je wilt duurzaam gaan ondernemen. Als je duurzaam onderneemt, betekent dat, dat jouw bedrijf niet alleen leuk is voor jou en je portemonnee maar ook voor de rest van de planeet. En ook eens nog op de lange duur!
Dus geen kinderarbeid en een normaal salaris voor de werknemers. En geen vieze afvalstoffen in het milieu. Als je echt duurzaam wilt ondernemen, dan denk je niet alleen aan geld verdienen maar maak je met de winst van jouw bedrijf de planeet een beetje beter. Je zorgt goed voor de natuur...en ook voor de mensen! Dus je kunt ondernemen twee manieren. Zo...of zo! Wat  je kiest, moet jij weten, maar als je duurzaam onderneemt, dan gaat de planeet langer mee, en profiteert iedereen daar lekker van. Dan is het dus delen, die winst. Figuurlijk dan he?

Wat is duurzaam ondernemen?

Grote bedrijven zijn vaak niet heel goed voor de wereld. Denk maar aan milieuvervuiling en kinderarbeid. Door duurzaam te ondernemen zorg je met jouw bedrijf goed voor de natuur en voor de mensen.

De planeet mooier maken met de winst van jouw bedrijf

Monopolie. Wat is dat? Stel, je verkoopt knikkers. Je vraagt lekker veel geld. De klanten komen toch wel naar jou. Want jij hebt het monopolie! Het wat? Nee, niet dat monopolie.
Als je ergens een monopolie op hebt, betekent dat dat jij de enige ben die dat product verkoopt. Voor de klant is dat jammer. 
Want als er concurrentie zou zijn, zorgt die ervoor dat de prijs omlaag gaat. 'Oh lekker goedkoop! Ja, daar moet je wezen!' Of de kwaliteit omhoog. 'Oja, dat wil ik, niet die goedkope troep, kwaliteit!' Maar als je een monopolie hebt is die concurrentie dus niet. 'Yes, ik heb het monopolie! De prijs kan weer omhoog!'
Je kunt een monopolie krijgen doordat je iets hebt uitgevonden en daarop patent hebt aangevraagd. 'Ik heb dus het monopolie'. 
Of doordat je eigenaar bent van een mijn, waar je een zeldzame grondstof uit de bodem haalt. 'Hier dat monopolie!' Als je genoeg geld hebt kun je natuurlijk gewoon de hele markt opkopen. 'Oja tuurlijk. Ik heb het monopolie!'
Werknemers zijn vaak niet blij met een monopolie. Als een werknemer gespecialiseerd is in huiswerkrobots. 'Ja ben ik.' 'Ik ook!' En jij bent de eigenaar van de enige huiswerkrobotfabriek ter wereld, dan kun je ze een piep salaris betalen want ze kunnen nergens anders terecht. Een monopolie is dus leuk voor de grote baas. 'Ikke ikke ikke yes!' Maar verder eigenlijk voor niemand. 'Weg met die chick! Wegwezen jij! Monopolist!'

Wat is monopolie?

Als je melk wilt kopen, kun je in een heleboel verschillende winkels terecht. Maar sommige producten worden door maar één bedrijf verkocht. Die hebben dan het monopolie. Omdat er geen concurrentie is, kunnen ze er een hoge prijs voor vragen.

Als maar één bedrijf een product of dienst verkoopt

Prijsbepaling...wat is dat? Stel...Je krijgt de kans om goedkoop een partijtje pinguïns te kopen. Daar zie je een kans om eens lekker geld te verdienen! Je gaat de pinguïns doorverkopen! Maar wat vraag je nu voor een zo’n pinguïn? Hoe bepaal je de prijs? Eerst bereken je wat je hebt uitgegeven. Je hebt de pinguïns ingekocht...Je hebt ook een kraampje gehuurd...En je maakt reclame. En je hebt zelf gewerkt. Da’s ook niet gratis. In totaal heb je 5 euro uitgegeven, dus per pinguïn is dat 1,25 euro. Dat is de kostprijs. De prijs bepaal je door bij de kostprijs nog een bedrag op te tellen. Dat noem je de marge. Die marge is je winst. Je mag zelf weten hoe groot die marge is. Je kunt de pinguïns natuurlijk lekker duur maken. Hoe groter je marge, hoe meer winst. Maar als jouw pinguïn te duur is, koopt niemand hem natuurlijk. Zeker niet als jouw concurrent ook pinguïns verkoopt...voor €2 per stuk. Dan verdien jij helemaal niets. Daar kun je dus beter net onder gaan zitten. Je kunt jouw pinguïns natuurlijk ook mooi verpakken. Dan willen mensen er ook wat meer voor bepalen. Net als voor een pinguïn van een duur merk. Als de pinguïns overal uitverkocht zijn, terwijl nog veel mensen een pinguïn willen hebben, dan kan de prijs stijgen. En voor een heel bijzondere pinguïn....betalen mensen ook veel meer.

Wat is prijsbepaling?

Als je een product verkoopt, wil je daar natuurlijk winst op maken. Dat doe je door een bedrag op te tellen bij de kostprijs: de marge. Maar niet te veel, want anders gaat iedereen naar de concurrent!

Hoe hoger de marge, hoe meer winst

Geld

Van idee tot bedrijf

Ondernemen

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

Sterretjes

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.