Klas 1/2/3

Klas 4/5/6

Aan de buitenkant zie je niet wat er in iemand omgaat. Hoe herken je een depressie, ADHD of een angststoornis? 

NPO Kennis maakt explainers en informatieve story's over onderwerpen die jongeren bezighouden, van Netflix tot klimaatverandering.

Npo Kennis header

Logo NPO Kennis

NPO Kennis

Bij een paniekaanval word je ineens overspoeld door heftige angst. Je hebt het gevoel dat je doodgaat of geen lucht meer krijgt. Hoe ontstaat zo'n paniekaanval en wat kun je ertegen doen? Klik op de afbeelding om de story te lezen.

Story over wat je kunt doen bij een paniekaanval

Wat is een paniekaanval?

Door een ingrijpende gebeurtenis kun je PTSS ontwikkelen. Je lichaam en geest staan dan onder extreme spanning. Waar kan PTSS toe leiden? Lees meer in de story van NPO Kennis.

Story over posttraumatische stressstoornis

Wat is PTSS?

NOS op 3 legt het nieuws aan je uit, in duidelijke taal, zodat je het nieuws beter kunt volgen.

Programmaheaders

Programmalogo's

NOS op 3

Naar het YouTube-kanaal NOS op 3

De vraag naar psychische hulp is groter dan ooit: drie op de tien jongeren voelen zich depressief. Dat zie je niet meteen aan de buitenkant. Zes jonge mensen vertellen hoe alledaagse situaties voor hen grote obstakels zijn. In deze special van de NOS kruip jij een dag in hun hoofd en ervaar je hoe dat voelt.

Scrollverhaal over depressies onder jongeren

Ik zie wat jij niet ziet

Autisme

Mensen met autisme gaan anders om met prikkels. Het is een spectrumstoornis die zich bij iedereen anders uit. Het is dus een misverstand dat alle mensen met ASS geen empathie hebben. En er bestaan nog meer vooroordelen over autisme. Klik op de afbeelding om er alles over te lezen bij NPO Kennis.

Story over ASS

Hoe herken je autisme?

Afspeellijst mentale gezondheid

Iedereen heeft wel eens een dipje. Als dat dipje maar blijft duren is het misschien wel een depressie. Je bent langdurig somber, voelt je leeg, moe, misschien slaap je heel veel of je ligt juist wakker, je stemming kan zomaar wisselen en je hebt eigenlijk nergens zin in, zelfs niet in je favoriete eten! 

Een depressie heeft vaak een combinatie van oorzaken. Erfelijkheid, dus of het in je familie voorkomt. Bepaalde stofjes in jouw lichaam die anders functioneren. Misschien heb je iets vervelends meegemaakt waar je niet zo goed mee om kunt gaan. Dan ligt een depressie op de loer, en is het tijd om hulp te zoeken.

Een depressie kun je aan de buitenkant niet zien. Het is dus belangrijk dat je aan je omgeving duidelijk maakt hoe jij je voelt. Je kan ook altijd met je huisarts gaan praten, die weet hoe jij het beste geholpen kan worden. Een depressie gaat niet zomaar over, maar er kan vaak wel wat aan gedaan worden, bijvoorbeeld door te bewegen, meer structuur en soms met medicatie. En zo ga je van een dippie, naar een toppie. Of misschien wel iets ertussenin. Da’s ook al prima.

Clipphanger

Als je depressief bent, haal je nergens meer plezier uit. Een depressie kan veroorzaakt worden door een nare gebeurtenis, maar het kan ook erfelijk zijn. Door om hulp te vragen, kun je langzaam maar zeker weer uit de put komen.

Wat is een depressie?

Een trauma, dat is bijvoorbeeld een ongeluk, een overval of iets anders heftigs. En dat kan je wereld helemaal op z’n kop zetten. In de meeste gevallen ebt dat gevoel na een tijdje weer weg, maar sommige mensen blijven last houden, of krijgen jaren later nog klachten. In dat geval spreken we van PTSS oftewel ‘posttraumatische stressstoornis’. ‘Posttraumatisch’ betekent ‘na een trauma’, het heeft dus niks te maken met brievenbuspost maar kan wel erg vervelend zijn. 

Kenmerken van PTSS zijn herbelevingen van het trauma, en angst en verdriet als je erover praat. Neerslachtigheid, concentratieproblemen en slaapproblemen liggen op de loer. Hierdoor kun je last krijgen van woede-uitbarstingen, negatieve ideeën over jezelf en misschien wil je jezelf wel pijn doen. Tijd om de hulpverlening in te schakelen!

PTSS kan namelijk behandeld worden met verschillende therapieën. Die zijn erop gericht om je trauma uit te diepen, en  je gevoelens erbij te veranderen. Zo kom je van PTSS hopelijk weer een keertje uit de stress.

Als je iets heftigs meemaakt, kan dat grote gevolgen hebben voor je mentale gezondheid. Zo kun je last krijgen van PTSS, een posttraumatische stressstoornis. Hoe herken je PTSS en hoe is het te behandelen?

Dit ken je wel: op de stoep lopen, maar dan alleen tussen de randjes van de tegels. Of… toch nog even naar huis om te kijken of het licht wel uit is. Dat is allemaal niet zo gek, totdat je voor de tiende keer op een dag naar huis rent, en als je per ongeluk toch op een randje staat, de paniek toeslaat en je eerst een rondje moet draaien omdat er anders iets heel ergs gebeurt…Of had ik nou toch het licht aan gelaten?

Van zo’n dwangmatige handeling word je misschien even rustig, maar dikke kans dat die angst later toch weer terugkomt. Als je meer dan een uur per dag bezig bent met dwangmatige gedachten of -handelingen, dan heb je een dwangstoornis oftewel OCD. Die kan je krijgen door een stressvolle gebeurtenis, maar misschien zit het ook wel in je familie. En dan doet oma lekker mee, met je OCD. Neehee…

Gelukkig zijn er mogelijkheden om OCD te behandelen. Zo leer je omgaan met die nare dwanggedachten, en dwanghandelingen te stoppen. Totdat je gewoon weer op de stoep loopt, zonder op de randjes te letten. Wel uitkijken voor hondendrollen!

Als je per se 100 keer per dag je handen moet wassen of niet op de randjes van de tegels mag lopen, heb je misschien last van OCD: een obsessief compulsieve stoornis. De dwanghandelingen kunnen je leven gaan beheersen, maar gelukkig is OCD goed te behandelen.

Wat is OCD?

Groep 6/7/8

Bill Cosby, Michael Phelps en Jochem Myer: ze zijn alle drie man, én ze hebben ADHD.
Er zijn ook drie soorten ADHD’ers: 
Je hebt het onoplettende type. Die kan maar moeilijk zijn aandacht erbij houden, is snel afgeleid of zit maar een beetje te dromen. Eigenlijk zijn dit ADD’ers: adders, maar ze zitten niet onder het gras.
Als we daar de H aan toevoegen, dan is dat de H van ‘hyperactiviteit’: deze ADHD’er is constant onrustig en impulsief. Eerst doen, dan denken. Dus eerst de porseleinkast slopen, en dan bedenken dat er geen lijm in huis is.
Maar de meeste ADHD’ers hebben het allebei: het ene moment Heel Dromerig, en dan weer Hysterisch Druk.
De oorzaak van deze aandoening in je hersenpan is door de wetenschap nog niet helemaal gekraakt. We weten wel dat er iets aan de hand is met je frontale hersenkwab. Je bent dus in elk geval niet op je achterhoofd gevallen. 
ADHD is wel vaak erfelijk. We zijn dus tot in de eeuwigheid verzekerd van een hele reeks Jochem Myers. Yee-haa!

ADHD'ers staan bekend als stuiterballen die niet stil kunnen zitten. Maar bij iedere ADHD'er uit deze aandoening zich op een andere manier.

Wat is ADHD?

Het Griekse woord ‘phobos’ betekent ‘angst’. Als jij een ‘fobie’ hebt, dan ben je ergens heel bang voor. Je kan een fobie hebben clowns, of voor naalden, voor ballonnen of voor clowns met ballonnen en naalden. 

Een van de meest bekende fobieën is ‘claustrofobie’, van het Latijnse woord ‘claustrum’ en dat betekent ‘slot’. Als je claustrofobie hebt, dan ben je dus bang om in een kleine of afgesloten ruimte te zijn. Het zweet breekt je uit, want je kan niet weg. Hopelijk blijft het daarbij, want sommige mensen gaan helemaal trillen, of ze krijgen hartkloppingen, gaan hyperventileren, worden duizelig, en met een beetje pech krijgen ze een volledige paniekaanval. En daar worden andere mensen dan weer bang van...

Als dit jou bekend voorkomt, ben je misschien geneigd om kleine ruimtes gewoon te mijden. Maar ja, soms MOET je wel... Beter ga je naar een goeie psycholoog, want die kan je wel helpen. En nou maar hopen dat die niet op de bovenste etage zit. Dat wordt traplopen!

Iedereen is wel ergens bang voor. Als je in paniek raakt in ruimtes waar je niet makkelijk uit kan ontsnappen, heb je misschien last van claustrofobie. Een psycholoog kan helpen om van je angst af te komen.

Wat is claustrofobie?

Autisme ontstaat al als de hersenen worden gevormd. De verbindingen in de hersenen functioneren anders, waardoor de informatieverwerking ook wat anders verloopt. Autisten raken vaak snel overprikkeld, en kunnen moeilijk onderscheid maken tussen hoofd- en bijzaken. Ook snappen ze soms niet wat andere mensen voelen of bedoelen, en nemen ze een grapje opeens heel serieus. Na een sympathieke begroeting met ‘Hé boef!’ zien ze zichzelf al voor jaren achter slot en grendel verdwijnen. Niet oké!

De autismespectrumstoornis uit zich dus in moeite met sociale omgang, maar ook in herhalend gedrag en zeer specifieke interesses. Zoals treintjes. Door op één ding te focussen, krijgen autisten zichzelf rustig. En dat kunnen ze rustig iedere dag doen. De treinbaan kan dus blijven staan, want autisme duurt ook nog eens een leven lang. Er zijn nog geen medicijnen, en je moet er maar mee leren omgaan. Dat geldt trouwens ook en vooral voor je omgeving. Het aanbrengen van structuur geeft ook rust en is daarom erg belangrijk. Dus ‘t is maar goed dat kleine treintjes niet zo snel vertraging oplopen...


Mensen met autisme hebben vaak moeite met sociale situaties. Ook kunnen ze niet goed tegen allerlei prikkels. Dat kan lastig zijn, maar een duidelijke structuur helpt al veel. 

Wat is autisme?

In Nederland staan bijna 90.000 mensen op een wachtlijst voor psychische zorg. Er moet iets worden gedaan aan deze wachtlijsten, maar misschien is het net zo belangrijk dat we bekijken of de zorg die nu wordt geboden wel effectief genoeg is. En of we iedereen die psychische problemen heeft wel in een bepaald hokje moeten stoppen.

Tegenlicht in de klas

Gewoon gek kunnen zijn

De Locker

Manon heeft last van paniekaanvallen. Hoe is het om zo bang te zijn dat je niet meer buiten komt? Kan iedereen dit overkomen?

Paniekaanvallen 

EenVandaag in de klas

De psychische aandoening schizofrenie kan veel effect hebben op patiënten die eraan lijden. Dat merkt ook Saskia. Zij hoort soms stemmen en ziet dingen die er niet echt zijn. Hierdoor verliest ze soms het contact met de werkelijkheid. Dit maakt haar leven zo zwaar, dat ze soms liever dood zou willen zijn.

Leven met schizofrenie 

EenVandaag in de klas 

Schizofrenie wordt gekenmerkt door een combinatie van aantal ontregelende symptomen. Heel kort door de bocht, mensen hebben hallucinaties, horen stemmen, zien beelden, mensen kunnen waanideeën hebben. Dus kunnen een niet kloppend idee hebben over de samenhang van dingen die ze meemaken in werkelijkheid. Ze kunnen gedesorganiseerd zijn dus ze kunnen verward denken, ze kunnen verward spreken waardoor je er geen logica in kunt ontdekken. Ze kunnen minder goed nieuwe dingen leren of hebben minder initiatief. Die combinatie van symptomen noemen we schizofrenie. Meestal zo rond de 15 en 25 jaar, je ziet dat iemand zich langzaam gaat terugtrekken en meer in zichzelf gekeerd raakt. Minder met de omgeving doet. Niet meer naar school gaat en geleidelijk aan ook bijzondere ideeën gaan ontwikkelen. Het kan ook ontstaan na een heftige, schokkende gebeurtenis in 1 keer. Ook is het gebruik van drugs, cannabis maar ook andere drugs, een belangrijke risicofactor voor het ontstaan van psychosen. Vooral bij mensen die daar erfelijk kwetsbaar voor zijn.

Doe even normaal in de klas

Als je schizofreen bent, zie je de wereld anders dan andere mensen. Je kunt dingen gaan zien en horen die er in werkelijkheid niet zijn. Schizofrenie kan ontstaan door heftige gebeurtenissen of drugsgebruik.

Wat is schizofrenie?

Alsof ik chronisch een gebroken hart had. Het liefdesverdriet wat je vroeger had zeg maar in je jongere jaren. Dat radeloze en verlorene dat had ik eigenlijk chronisch. Altijd.
De belangrijkste kenmerk van een borderline persoonlijkheidsstoornis is de instabiliteit van de emoties. Dus mensen hebben hele heftige wisselende emoties die ook in de tijd heel snel kunnen afwisselen. Dat kan gaan over contact met anderen, dat kan gaan over hoe je je over jezelf voelt. Dat kan ook gaan over plannen die je maakt in het leven en wat je daarvan vindt. Het kan ook gaan over of je wilt leven of dat je eigenlijk dood wilt zijn. Je hoort nog wel eens dat mensen met een borderline persoonlijkheidsstoornis worden beleefd als manipulatief of mensen die veel aandacht vragen of aanstellers. Dat is niet wat erachter zit. Het zijn wel mensen die veel oproepen in het contact omdat ze zelf zoveel beleven aan het contact. Omdat het voor hen allemaal zo diep gaat. Dat ervaar als je met mensen komt. Ze voelen zich snel afgewezen. Je gaat je in het contact soms onmachtig voelen. Je voelt dat iemand in je teleurgesteld is als je niet aan dat hele hoge ideaal kunt voldoen. Dat is heel ingewikkeld om daar zelf goed mee om te gaan. Maar het is onzin om te zeggen dat het aanstellers zijn. Dat miskent sterk de ernst van het probleem van de mensen die een borderline persoonlijkheidsstoornis hebben.
Ik vond mezelf gewoon een verschrikkelijk persoon. Ik haatte mezelf. Nog steeds wel eens.
Waarom dan?
Waarom? Dat ik vind dat ik iets niet goed heb gedaan of dat ik niet mag leven of dat ik pijn verdien.
Een borderline persoonlijkheidsstoornis komt veel vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. De oorzaak is voor een deel aanleg. Je wordt geboren met een bepaald temperament. Met hoe je emoties reguleert, hoe je met tegenslagen omgaat. Hoe je met frustratie omgaat. Voor een deel is dat genetisch bepaalt. Daarnaast is een hele belangrijke oorzakelijke factor is dat je als kind nare ervaringen doormaakt. In de zin van mishandeling, verwaarlozing, instabiele gezinssituatie. Het hoeft niet maar vaak spelen dat soort dingen een rol. Het kernprobleem is dat mensen het moeilijk vinden om zich te hechten aan iemand anders. Als iemand te dicht in de buurt komt dat dat tegelijkertijd de wens oproept om een veilig contact aan te gaan. Als dat dichterbij komt dan neemt de angst toe dat je daar in teleurgesteld wordt.

Mensen met borderline ervaren vaak heftige emoties. Dat kan lastig zijn voor de borderliner, maar ook voor de omgeving. Borderline kun je krijgen doordat je er aanleg voor hebt, maar ook door dingen die je als kind meemaakt en hoe je daarmee omgaat.

Wat is borderline?

Heel veel mensen hebben wel een keer een heel erg paniekgevoel, zomaar. De ene mens is wat banger dan de ander, de een is wat sneller zenuwachtig dan de ander. Maar daar gaat dit eigenlijk niet over. Dit gaat over dat het zo ver gaat dat het je functioneren echt beïnvloed. Dat het gewoon niet meer lukt. Mensen durven de straat niet meer op. Durven niet zomaar naar de winkel toe. Durven niet meer in een volle metro te gaan zitten. Omdat ze bang zijn om te midden van al die mensen een aanval krijg, ik niet weet of ik gered kan worden. Die mensen zijn geen slappelingen maar het voelt of je bij wijze van spreken je tegenover een leeuw staat en het hekje is weg. Zo angstig is het. In het loop van het leven hebben ongeveer 15 tot 20 procent van alle mensen voldoen of enig moment aan de criteria voor een angststoornis. Dat is eigenlijk veel. Het komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen en het ontstaat vaker in een periode nadat mensen ingrijpende levensgebeurtenissen hebben meegemaakt. Bijvoorbeeld iemand die je goed kent is overleden, een verhuizing of een situatie, een flinke verandering die je iets minder zeker maakt over de controle die je hebt over de dingen die gebeuren in je leven.

Niet meer de straat op durven of met het openbaar vervoer durven reizen: als je een angststoornis hebt kunnen de gewoonste dingen een grote opgave zijn. Ongeveer 20% van de mensen krijgt in zijn leven te maken met een angststoornis. 

Wat is een angststoornis?

Zo’n 10 tot 20 % van de mensen heeft last van faalangst. Ze zijn bang dat ze niet kunnen voldoen aan de verwachtingen van anderen of dat wat ze ook doen sowieso gaat mislukken. Denk aan bij de gymles onderuitgaan, of bij een spreekbeurt je tekst vergeten of natuurlijk de ultieme faalangsttopper: bij een auditie de hoge noot nét niet halen.

Faalangst kan in je karakter zitten, als je bijvoorbeeld in de box al weinig zelfvertrouwen hebt. Kinderen kunnen ook faalangst ontwikkelen als ze niet aan de eisen van hun leerkracht of ouders kunnen voldoen. Als falen een negatieve gebeurtenis is, dan kan je erdoor geobsedeerd raken. En dan kan er weer vermijdingsgedrag optreden: je kiest ervoor om geen auditie te doen voor de hoofdrol, maar voor een bijrolletje. En dan nog kan er maar beter een emmertje klaarstaan…

Er zijn therapeuten en coaches die je wel van je faalangst af willen helpen. Het helpt al om je niet te focussen op het einddoel, maar op de weg ernaartoe. En fouten maken mag best. Falen, en opstaan!

Als je last hebt van faalangst ben je bang om te mislukken: bijvoorbeeld om een slecht cijfer te halen of om je tekst te vergeten tijdens een spreekbeurt. Heel vervelend, maar er is goed nieuws: je bent niet de enige én je kunt er iets aan doen!

Wat is faalangst?

Bij het syndroom van Gilles de la Tourette denken veel mensen gelijk dat je de hele dag alleen maar loopt te vloeken. Maar dat komt maar bij een klein deel van de Touretters voor. Tourette gaat wel altijd gepaard met tics, zoals knipperen met je kijkers, knikken met je koppie of knakken met je kootjes. Ook zijn er zogenaamde vocale tics zoals kuchen en klakken en – inderdaad - vieze woorden roepen, zoals eh... ‘broccoli’!

Tourette ontstaat in de kindertijd, vaak al tussen je vierde en je zesde levensjaar. Het begint met een kleine tic, zoals een trekje aan de je mond. Na verloop van tijd worden de tics heftiger. De piek ligt tussen je 10de en 12de levensjaar. Bij de meeste mensen nemen de tics daarna weer af, maar ongeveer een derde van de kinder-Touretters zit er als volwassene nog steeds mee opgescheept. En dan is het tijd om echt even te vloeken...

Die tics voel je trouwens al van verre aankomen, en dat geeft een hoop spanning. O jee, daar gaan we weer! Als je door je tics gehinderd wordt in je functioneren, is het tijd om hulp te zoeken. De arts kan je helpen om je tics te verminderen. Zo kan je hopelijk voorkomen dat je d’r echt getict van wordt!

Als je het syndroom van Gilles de la Tourette hebt, heb je last van tics. Dat kan zich uiten in knipperen met je kijkers, knikken met je koppie of het roepen van vieze woorden.

Wat is Gilles de la Tourette?

De oer-narcist was Narcissus, een mythische Griekse figuur die weinig te klagen had over aandacht van de godinnetjes. Maar onze Narcissus had daar geen oog voor, want geen van hen voldeed aan zijn ideaal. Tijdens een jachtpartij ging hij wat drinken uit een rivier, en daar in het water zag hij eindelijk zijn droombeeld. Narcissus werd op slag verliefd, op zichzelf. Niet zo praktisch misschien, maar het is wel lekker goedkoop samen uit eten gaan.
Het naar Narcissus genoemde narcisme is een psychische aandoening. De narcist doet er alles aan om het middelpunt te zijn. Tijdens een gezellige babbel is hij vooral bezig om zichzelf groter te maken, desnoods door te overdrijven of gewoon te jokken. Interesse in anderen? Vergeet het maar. Tenzij het met die ander iets te goed gaat, dan is de narcist de eerste om dat weer stuk te maken. All eyes on me, please!
Naast deze openlijke narcist, kennen we ook de verborgen narcist. Dat zijn van die types die ergens binnenkomen en zeggen 'kijk maar niet naar mij', waardoor dus juist iedereen kijkt. Wat een omslachtig gedoe. Openlijk narcist of verborgen, het blijft ikke ikke ikke en de rest kan mijn spiegelbeeld likken.

Er zijn verschillende soorten narcisme. Narcisten vinden zichzelf het mooiste, het beste en het slimste. Ze hebben geen oog voor anderen en overdrijven hun eigen prestaties om vooral het middelpunt van de belangstelling te zijn.

Wat is een narcist?

Iemand met anorexia heeft een verstoord lichaamsbeeld. Je ziet jezelf als dik, terwijl je heel normaal bent. Om de teller van de weegschaal nog verder naar beneden te krijgen, eet je extreem weinig en verzin je smoesjes om onder het eten uit te komen. Als je ongezond mager wordt, kan je erop rekenen dat er vrienden of familie aan de bel trekken om je te laten helpen. En da’s heel goed van ze, want zo’n 5 tot 10 % van de anorexiapatiënten overleeft het niet.

Ook boulimiapatiënten zijn obsessief met eten bezig. Zij hebben regelmatig flinke eetbuien, waarbij ze de controle verliezen. Omdat ze niet willen aankomen, braken ze daarna alles weer uit, of ze slikken laxeermiddelen om al die calorieën weer kwijt te raken. Boulimiapatiënten weten hun probleem soms heel goed verborgen te houden, omdat je er aan de buitenkant niks van ziet.

Eetstoornissen ontstaan vaak als reactie op een ingrijpende gebeurtenis. [Daarom gebeurt dat ook zo vaak rond je puberteit. Da’s namelijk een hele ingrijpende teit.] Maar als je zo’n stoornis krijgt, is het hoog tijd om zelf in te grijpen. Je moet rekening houden met een intensieve behandeling, die soms gepaard gaat met opname. Door gedragstherapie leer je weer ‘normaal’ te eten. En dat gaat heel zorgvuldig, hapje voor hapje...

Mensen met anorexia en boulimia zijn allebei obsessief met eten bezig. De één hongert zichzelf uit, de ander heeft eetbuien en braakt alles daarna weer uit. En dat allemaal omdat ze zichzelf te dik vinden.

Wat is het verschil tussen anorexia en boulimia?

Smetvrees is een psychische aandoening die het meest voorkomt bij vrouwen. De patiëntes lijden aan een obsessieve angst om vies te worden of zelfs ‘besmet’ te raken. Veel smetvrezeressen zien de buitenwereld als 1 grote bron van bacteriën. Deurklinken, roltrappen, andere mensen: al die dingen vormen een bedreiging. En dus blijft ze soms maar liever binnen. En gaat ze niet pinnen, want ook geld gooit ze het liefst in de kookwas.
Thuis kan een smetvrezeres de boel wel onder controle houden, door te poetsen, te schrobben, te schuren en te zuigen. En als het hele huis weer blinkt als nieuw, dan begint ze gewoon weer opnieuw. Was, sop en boen, een smetvrezeres heeft altijd wat te doen.
Smetvrees kan behandeld worden met medicijnen en gedragstherapie. Zo worden smetvrezeressen naar de kringloopwinkel gestuurd om eens lekker wat ‘nieuwe’ outfits te gaan passen. Ja, dan begint het wel te jeuken.
Zonder behandeling wordt smetvrees alleen maar erger. Uiteindelijk kan het gebeuren dat het de patiënte allemaal te veel wordt, en dat ze de boel gewoon opgeeft. En dan wordt er opeens helemaal niets meer gepoetst, behalve de plaat.

Help! Een bacterie! Mensen met smetvrees zien de buitenwereld als 1 grote bron van bacteriën. Daarom zijn ze continu aan het poetsen, wassen en schrobben.

Wat is smetvrees?

In de zomer zijn we allemaal vrolijk en blij, maar zo gauw de eerste herfstregens vallen, wordt ook ons humeur neerslachtiger. Tijd voor een fikse winterdip. Somberheid, vermoeidheid, de hele dag in bed willen liggen, en meer trek in calorierijk eten hebben waardoor je gewicht weer toeneemt, je niet meer in je kleren past en NOG somberder wordt. Je raakt van de regen in de dip.
Artsen denken dat de winterdip ligt aan het licht. Het licht van de zon is in de winter minder sterk, en het is ook nog eens minder lang licht. Hierdoor raakt de biologische klok, die achter je ogen zit, flink van de leg. De winterdip wordt tegenwoordig dan ook vaak aangepakt met lichttherapie. Niet liggen onder de zonnebank, maar met licht uit een speciale lamp: een half uurtje lang maar liefst 10.000 lux op je doppen, en je winterdip verdwijnt als een sneeuwpop voor de verwarming.
Wat ook helpt: regelmaat, iedere dag voor 8 uur opstaan, een goed ontbijt nemen zodat ook je lichaam weet dat de dag weer is begonnen, zoveel mogelijk naar buiten gaan om wat extra licht mee te pikken, en lekker hard schaatsen zodat je lichaam het geluksstofje endorfine aanmaakt. Dag winterdip! Tot volgend jaar.

In het najaar laat de zon zich minder zien. Dat kan je biologische klok flink ontregelen: als je alleen maar wilt slapen, eten en klagen heb je waarschijnlijk last van een winterdip. 

Wat is een winterdip?

Mens en lichaam

Praat erover!

Mentale gezondheid

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

Pepernoten

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.