Name: Kieuwen
Uploaded: 2005-06-14T00:59:00+02:00
Duration: 2 min 16 s
Description: Waarom kunnen vissen ademhaleen onder water en mensen niet? In deze clip vind je het antwoord.

Groep 6/7/8

Je vraagt je misschien wel eens af, waarom wij als mens onder water geen adem kunnen halen. Vissen kunnen het tenslotte wél. Het geheim van hun manier van ademhalen zit 'm in hun mondholte. Aan het eind van die mondholte bevindt zich namelijk een soort onderwater-long, die zuurstof direct uit water kan opnemen. De kieuw.
In water zit relatief weinig zuurstof. Toch zit er nog altijd méér zuurstof in water dan in het bloed van de vis. Als er op een plek veel van een bepaalde stof aanwezig is, beweegt het vanzelf naar een plek waar minder van die stof aanwezig is. Daarom stroomt de zuurstof van het water vanzelf naar het bloed van vissen. 
Om dit proces goed te laten verlopen, heeft de natuur de kieuwen op een fantastische manier gemaakt. De wanden van de kieuwen, waarlangs het water stroomt, zijn flinterdun. De zuurstof dringt daar makkelijk doorheen en komt snel in het bloed van de vis. Nou heeft een vis niet één kieuwplaatje, nee, hij heeft er miljoenen! En al die kieuwplaatjes samen vormen een gigantische oppervlakte die zuurstof opneemt.
Om die zuurstofwinning nóg beter te laten verlopen, werken kieuwen met het 'tegenstroomprincipe'. Kijk, het water stroomt hier van links naar rechts en geeft constant zuurstof af. Zelfs aan het eind van het kieuwplaatje - als er nog maar weinig zuurstof in het water over is - stroomt ook het laatste beetje nog de vis in. Dat komt omdat het bloed van de vis tégen de richting van het water in stroomt Het bloed komt zonder zuurstof aan, en wordt dan in de kieuw weer verrijkt. Op deze manier zit er in het bloed altijd minder zuurstof dan in het omringende water. En stroomt de zuurstof dus overal de kieuw in.
Dit fantastische systeem werkt alleen als er continu vers water wordt aangevoerd. En dat is waarom vissen voortdurend met hun kieuwdeksels wapperen... Of met hun bek open zwemmen... Wij mensen kunnen alleen onder water zwemmen als we extra zuurstof inademen. Niet echt handig... Want de lucht in onze longen is namelijk lichter dan water, waardoor we - als we niks doen - weer direct naar boven drijven.

Liedjes met videoclips die ervoor zorgen dat het kwartje valt, of waarmee je een handig ezelsbruggetje leert. Snapje?

Programmaheaders

Programmalogo's

Snapje?

Water kan vloeibaar, gasvormig of bevroren zijn. Weet jij alles over de fases van water? Bekijk het Snapje en beantwoord de vragen in de quiz!

Quiz over de verschillende toestanden van water

Wat weet jij over aggregeren?

Water bestaat uit een heleboel watermoleculen. Wat gebeurt er met water als die moleculen gaan bewegen? Bekijk het Snapje en beantwoord de vragen in de quiz!

Quiz over hoe water kan veranderen

Wat weet jij over watermoleculen?

Kieuwen

Vissen

Longvis

Murene

Bekijk hier alle afleveringen en clips uit De Buitendienst. Meer video's over natuur en klimaat vind je op de programmapagina van Zapp Your Planet.

De Buitendienst

Waarom kunnen vissen ademhaleen onder water en mensen niet? In deze clip vind je het antwoord.

Dieren en planten

Ademhaling bij vissen

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

Oranje

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.