Groep 6/7/8

Waar zouden we zijn zonder streepjescode, QR-code of pincode? Leer alles over verschillende soorten codes met Pascal en Tirsa. 

Afspeellijst codes

Hallo? Hallo? Dag Pascal, welkom in deze kamer. Ik heb jou opgesloten. Om te ontsnappen moet je het antwoord vinden op de volgende vraag. Welk spel was de inspiratie voor deze code? Welke code dan? Oke, dit is de code. Ja, die kennen we wel, de QR-code. Dan ga ik hem gelijk effe scannen. Doe het. Ja, zet deze even uit. De QR-code is een code opgebouwd uit zwarte en witte vlakjes. Het is de opvolger van de streepjescode, dat wist ik nog niet. En de code is bedacht door de Japanse Masahiro Hara. Nou, kijk nou, dan zijn we wel weer een stapje verder. Wat ik zei over dat is dus een computercode. Je kan er van alles mee doen naar tekstjes. Je kan er mee betalen en natuurlijk ook naar linkjes. Maar goed, de vraag is: op welk spel is het gebaseerd? Dusse we gaan even op onderzoek. Welk spel. Nou, dat zouden we wel eens in één keer goed kunnen hebben. Deze is makkelijk, schaken. Dammen dan? Tetris. Tetris is het ook niet? He lekker aan het uh eten. Smakelijk! Dank je wel. Wacht even, bent u niet Masahiro Hara. Ja, dat ben ik. Kunt u mij dan iets vertellen over de QR-code? De QR-code heb ik samen met mijn team bedacht in 1994 en we hebben de code gemaakt om allerlei verschillende auto-onderdelen makkelijk en snel te identificeren. Handig! Goed bedacht. Ja, nou en of. Moet je kijken. Deze drie grote vierkanten in de hoeken, deze blokken, die staan dus op iedere QR-code. Dankzij deze drie grote vierkanten kan je mobiel hem altijd lezen, zelfs op zijn kop. Je zou het eens moeten proberen. Kijk eens onder je stoel. Daar zit een QR-code op. Als je die vanuit allerlei hoeken scant. Ja, hij doet het. Nog even zo dan. En weer. Daarom heet het ook QR-code: quick response. Snel antwoord. Ah maar wacht even. Dus staat hier ook iets over het spel. G Is een van origine Oost-Aziatisch bordspel voor twee spelers. Ja, dat is mijn lievelingsspel. Door dit spel kwam ik op het idee om een code uit blokjes te maken in plaats van streepjes. Wacht even. Wat zitten we dan moeilijk te doen? Dan is dit toch ook gewoon het antwoord? De inspiratie voor de QR-code was het spel GO! 
Goed gedaan, presentator. Trouwens, ik zit erover na te denken, ik heb eigenlijk helemaal geen haast, dus zullen we anders nog effe een potje doen. Ja, let's go!

Hoe werkt een QR-code?

Sinds de coronacrisis weet iedereen wat een QR-code is. Maar hoe werkt ie eigenlijk? Pascal ontdekt dat de QR-code is bedacht door een Japanse slimmerik. Hij werd voor het ontwerp van al die zwarte en witte blokjes geïnspireerd door een Aziatisch bordspel.

Geïnspireerd op een bordspel

Hallo? Hallo? Dag Pascal, welkom in deze kamer. Ik heb jou opgesloten. Opgesloten? Om te ontsnappen krijg je van mij een opdracht en je moet voltooien. Wat voor opdracht dan? 6164. Een pincode misschien? Zou kunnen toch? Is het een pincode. Dat klopt, maar om te kunnen ontsnappen uit deze kamer moet je het antwoord vinden op deze vraag. Waarom heeft een pincode vier cijfers? Even kijken hoor, waarom een pincode vier cijfers heeft. Er is dus een code die eigenlijk alleen de eigenaar van de bankpas weet. Is een soort geheime code eigenlijk. Dan weet ik eigenlijk nog steeds niet...sorry. Heb jij misschien iets van een hint of zo, iets kleins of zo? De afkorting voor PIN betekent persoonlijk identificatienummer. In 1985 deed de toenmalige minister van Verkeer, Neelie Smit-Kroes, de allereerste pinbetaling bij een benzinestation. Even kijken, het staat voor persoonlijk identificatienummer. Ja, een soort van, kijk, een tankstation, toch die Nelly, nog wat, die pinde bij een tankstation? John Shepherd-Barron staat erop. Ja, daar staat die de naam. John Shepherd-Barron. Bent u John Shepherd-Barron? En zo ja, wat heeft u te maken met de PIN-code? Die heb ik bedacht toen ik de geldautomaat aan het ontwikkelen was. Ik ken de geldautomaat waarmee je geld uit de muur haalt en zo bij de supermarkt. Zeker. In die tijd kon je nog niet digitaal betalen. Geld haalde je bij de bank en als de bank dicht was had je dikke vette pech. Slim bedacht, maar wat ik moet weten is waarom heeft de pincode maar vier cijfers? Goeie vraag. Let maar op. Onthoud: 5290. Makkelijk. Vijf. Twee. Negen. Nul. Correct onthoud nu: 86729. Negen. Oeh, acht zes, zeven twee... is toch wel een stuk moeilijker eigenlijk. Precies. Daar had mijn vrouw dus ook last van toen ik een pincode bedacht. Had je het over mij? Ja, dat je maar vier cijfers kan onthouden. Oké, dus wacht even, dat is serieus het antwoord. Het goede antwoord is omdat de vrouw van John Sheppard Barron maar vier cijfers kon onthouden. Ik heb jou onderschat. Ja? Yes, dat is het goeie antwoord. We kunnen naar buiten. Trakteer jij effe op een drankje. Ik hoef je pincode niet te weten, want eh...contactloos.

Waarom bestaat een pincode uit vier cijfers?

Je pinpas is beveiligd met een code, die alleen jij weet: je pincode. Maar waarom bestaat die eigenlijk uit vier cijfers, en niet meer? Pascal gaat op zoek naar het antwoord.

Een geheime code die makkelijk te onthouden is

Dag Tirsa, welkom in deze kamer. Ik heb jou opgesloten. Om te ontsnappen krijg je van mij een opdracht die je moet voltooien. Maar wat moet ik doen dan? Zoek uit waar deze code toe leidt. 2011 HK. Klinkt als een postcode waar de code toe leidt. Schotland? Postcodes, postcodes. Oeh, he enveloppen. Ja, Kijk. Vier cijfers. Twee letters. Postcode. Volgens mij is het zelfs zo dat een postbode je huis gewoon kan vinden met alleen de postcode en het huisnummer. Dus dat zouden wij dan ook moeten kunnen doen voor onze code. Maar. Hoe weet ik dan waar die heen gaat? Deze komen allemaal uit Amerika. USA, USA. Dit is ook een Amerikaanse vlag. En hier ook. Hi, ik ben Robert Moon. Hai! In 1963 bedacht ik dat als je het hele land opdeelt in codes, je de post veel faster, I mean sneller, kunt sorteren. Dus als alle post bij elkaar ligt hoef je niet naar miljoenen verschillende straatnamen te kijken, je hoeft alleen maar naar de postcodes kijken. En in 1977, een paar jaar later, werd ook de postcode bij jullie ingevoerd in Nederland. Dus dan betekent dat dat onze opa's en oma's dan ook gewoon misschien een tijd hadden gekend zonder postcodes. Ik ga weer verder met very fast verder werken. He een kaart. Dat is misschien wel handig. Postcodes in Nederland. Wij hebben 2011 dus dat moet hier tussen zitten. Tussen de 2000 en 2999. Hier zo'n beetje Zuid-Holland, Noord-Holland. Kijk, dat zit er gewoon tussen. Postcodegebieden. Eerste twee cijfers en we zochten 2011. Dus dan...Nee, dit gaat dan. Oh ja, hier Haarlem. Postcodekaart Haarlem 1311. En dan HK. En waarschijnlijk is het dan deze groene straat Wijngaardtuin, Klokhuis. Klopt ja natuurlijk is dat hem. Klokhuisplein dat moet hem zijn, zo vet. Dus je hebt gewoon die cijfers, die horen dan bij een gebied. en dan zoom je steeds in. Klokhuis plein in Haarlem. Ik heb jou onderschat. We mogen naar huis!

Hoe werkt de postcode?

Elk huis in Nederland heeft een postcode. Die code is bedacht door de Amerikaan Robert Moon om het sorteren van post efficiënter te maken. In Nederland hebben we sinds 1977 postcodes.

Handig voor de postbode

Dag Tirsa, welkom in deze kamer. Ik heb jou opgesloten. Om te ontsnappen krijg je van mij een opdracht die je moet voltooien. Maar wat moet ik doen dan? Zoek uit waar deze code voor staat. Even kijken wat? C18M0Y79K32. Wat betekent deze code? Maar ik weet niet eens wat voor soort code het is. Mag ik een hint? Ze hebben nu kleurtjes, maar volgens mij is dat dezelfde code. Oh oh kijk, hier zijn die letters hetzelfde. C in het blauw M in het roze Y in het geel. En dan nog de K. Is het de kleurcode voor de printer? Warm, maar niet het antwoord. Rood, geel oh en een beetje groen. Hallo Jacob Kristof Le Blon? Ja, ik ben Jacob Christof Le Blom, de bedenker van de primaire kleuren. Mmm. Weet je dan misschien iets over deze kleurcode? Kleurcode? Ik weet niet wat dat is. Ik ben wel degene die merkte dat alles wat we om ons heen zien te mengen is vanuit rood, blauw en geel. Alles? Niet helemaal, we missen namelijk twee kleuren, wit en zwart. Maar dat zijn ook geen kleuren natuurlijk. Officieel zijn dat tinten. Dank je wel in ieder geval Jacob, ga ik even verder zoeken. Oh hee, dat zijn allemaal verfspullen. Black, cyaan, magenta, yellow heet dat. Dat zijn dezelfde kleuren als op deze code maatbekers. Misschien moet ik het dan afmeten en mengen. C18. 20. Oke, dus dat net iets minder dan dit toch? Oeh oeh, dat gaat hard. Oke. Oeh! K32 Black. Kijken wat het wordt. Oh nice. Kijk, o, wauw. Hier van die kleurdingen. Oh, kijk! Appeltjesgroen. Tuurlijk. Is het appeltjesgroen? Goed gedaan, presentator. Yes, ik mag naar huis.

Wat is een kleurcode?

CMYK is een systeem om met vier basiskleuren bijna alle kleuren te mengen. CMYK is een afkorting voor de kleuren cyaan, magenta, geel (yellow) en zwart (key). Het wordt veel gebruikt in drukwerk en in dit geval ook om te ontsnappen uit deze kamer.

Elke kleur een eigen nummer

Hallo? Hallo? Dag Pascal, welkom in deze kamer. Ik heb jou opgesloten. Om te ontsnappen krijg je van mij een opdracht die je moet voltooien. Zoek uit wat dit betekent. Dus drie korte piepjes, drie lange en dan drie korte weer of? Oke, dat is de opdracht. Piepjes. Effe kijken. Dus misschien iets met geluid of zo? Zo. Klikjes. Ik had vroeger met een vriend van me, dan deden we altijd zo. Effe kijken. Twee snelle. Dat was dan midden in de nacht een teken. Hij woonde aan de overkant dat je dan stiekem naar buiten wilde sneaken en zijn lange, dat was dan uh ja, sorry man, ik moet pitten en het is niet hetzelfde als die piepjes, maar het lijkt er wel een klein beetje op, toch? Ah ja, even kijken. Twee, acht, negen. We gaan door. Who, kijk dit dan Oh wacht, kijk hier. Dit moet het zijn, toch? 2, 8, 4. Ja, ja, dit is hem denk ik, de volgende hint. Samuel. Samuel Morse. Ja, dat ben ik. Yes! Meneer Morse. Helder. Maar wie bent u eigenlijk? Ik ben de bedenker van de morsecode rond 1835. Ik bedacht dat je via een elektrische kabel een signaal kon versturen. Elk elektrisch signaal heeft een geluid, kort of lang. En elke letter van het alfabet heeft zo zijn eigen code. Bijvoorbeeld A was kort-lang. de B, lang-kort-kort-kort. Eigenlijk was het een soort geheimschrift. Ik kon vanuit hier, een lekkere stoel, signalen versturen naar een ontvanger die luisterde daar dan en die kon het opschrijven. Respect. Maar nu hebben we gewoon het internet toch? Dus eigenlijk niet meer helemaal van deze tijd. Wat? Heb ik dat mooie alfabet voor niks verzonnen? Weet je wel hoeveel werk dat is geweest? Lang-kort-lang-kort... Wacht eens even, zie ik daar nou een alfabet achter u? Dus dan kunnen we ook de code kraken natuurlijk. Kort-kort-kort is dan de S. Lang-lang-lang is de O. Oke en dan kort-kort-kort is dus weer de S. SOS, save our souls. En dat betekent dus eigenlijk: hellup! Help! SOS! Ik herhaal SOS! Wat heerlijk om jou dat te horen zeggen. Jullie mogen eruit! Oh yes! Man man man.

Wat is morsecode?

Samuel Morse bedacht een alfabet om met lange en korte signalen te communiceren. Elke letter heeft zijn eigen code. Een soort geheimschrift dus!

Communiceren met lange en korte signalen

Het Klokhuis informeert kinderen van acht tot veertien over de wereld om hen heen, in de breedste zin van het woord. 

Het Klokhuis

Programmalogo's

Techniek

Handige hulpmiddelen

Codes

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

Het schooljaar gaat weer beginnen. Wij zijn er klaar voor.

Header kapstok

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.