Name: Revolutie in Nederland
Uploaded: 2009-09-13T22:00:00+02:00
Duration: 4 min 8 s
Description: In de achttiende eeuw heeft de elite het in de Nederlanden voor het zeggen: Willem V en zijn regenten zitten op rozen. Maar als het volk in opstand komt en de patriotten ten strijde trekken gaat hij er vandoor.

Klas 4/5/6

Stadhouder Willem V leeft een luxe leventje in zijn imposante paleis. Hij moet de macht delen met de regenten, maar voelt zich koning. Geen vuiltje aan de lucht, maar hij vergist zich...
Midden in de nacht worden in de Nederlandse steden in het diepste geheim pamfletten verspreid met de tekst: "Aan het volk van Nederland". De inhoud liegt er niet om: "Nederlanders bewapent u...Zet de oude elite uit hun macht, Volk, kies je eigen vertegenwoordigers".
Dit schandelijke pamflet wordt natuurlijk meteen verboden. Maar het kwaad is dan al geschied en het wordt alleen maar erger. Er komen meer pamfletten en ook in de kranten staat kritiek op de oude heersende kliek. Kritiek geschreven door democratisch gezinde burgers. Ze zien wat er in Amerika gebeurt. Daar hebben ze de Engelse gezaghebbers bestreden en verjaagd. De Verenigde Staten van Amerika is een democratische staat geworden…De kritiek op en de verwensingen naar de gezaghebbers in Nederland neemt toe. Er worden spotprenten gemaakt waarin de regenten worden afgeschilderd als ezels.
Het zijn de welgestelde burgers, advocaten, schrijvers, journalisten. Mensen met een frisse, moderne blik. Ze zijn goed op de hoogte van wat er in de wereld verandert. Ze hebben genoeg van de ouderwetse bestuurders, de stadhouder en de regenten. Die denken alleen maar aan hun eigen posities, hun eigen macht. Elke vorm van delen van macht houden ze buiten de deur. Bovendien zijn de Nederlanden versnipperd. allemaal provincies met ieder hun eigen bestuur, regels en wetten. Niet van deze tijd, vinden ze... Nederland is geen bestuurlijke eenheid, Nederland verstoft…Het land moet weer herrijzen, onder een modern bestuur, als één land. Patriotten noemen ze zich….
De patriotten krijgen steeds meer aanhang. Ze bundelen hun krachten, in sommige steden vormen ze gewapende burgermilities buiten het leger om, vrijkorpsen. Binnen een paar jaar is de helft van Nederland in handen van de patriotten.
Stadhouder Willem V moet toezien hoe de Patriotten ook in zijn eigen Den Haag de macht naar zich toe trekken...Hij kan het tij niet meer keren, geeft de moed op. "Ik wenschte dat ik dood waere, dat mijn vader nimmer stadhouder was geworden. Ik voel ik ben daertoe niet bekwame. 't Hooft loopt mij om." Willem kan de oppositie niet aan en vlucht naar Nijmegen, ver weg van het patriottische gepeupel in het westen...
Zijn vrouw, prinses Wilhelmina is woedend, ze vindt de vlucht vernederend. Willem kan zich als stadhouder toch niet zomaar aan de kant laten zetten door dat stelletje onbehouwen patriotten. Incognito wil ze terug naar Den Haag. Om de Oranjegezinden daar te steunen tegen de Patriotten. Maar ze komt niet ver. Een vrijkorps van de Patriotten heeft lucht gekregen van haar bedoelingen en houdt haar tegen en stuurt haar terug naar Nijmegen.
Maar hier laat ze het niet bij zitten. Ze schrijft een brief aan haar broer, hij is koning van Pruisen. Hij snapt haar vernedering maar al te goed. Hij stuurt zijn troepen naar Nederland om de Oranjes te helpen tegen de Patriotten.
En met succes, de buitenlandse troepen verslaan de patriotten. De macht van stadhouder Willem V van Oranje Nassau wordt hersteld. In 1787 komt de stadhouder weer aan in Den Haag. De oude orde wordt hersteld. Wat volgt zijn represailles tegen de patriotten. Hun bezittingen worden verbeurd verklaard. Velen vluchten naar Noord-Frankrijk Daar wachten ze hun moment af. Tot ze ooit zullen terugkeren en hun democratische idealen kunnen verwezenlijken in een modern Nederland...

Klas 1/2/3

Koning Willem Alexander

NPO Kennis maakt explainers en informatieve story's over onderwerpen die jongeren bezighouden, van Netflix tot klimaatverandering.

Npo Kennis header

Logo NPO Kennis

NPO Kennis

De koning van Nederland heeft formele taken en ceremoniële taken. Maar hoeveel macht heeft de koning eigenlijk? Klik op de afbeelding om de story te lezen op NPO Kennis.

Story over de taken van het staatshoofd

Wat doet de koning?

Groep 6/7/8

In de 17e eeuw beleeft de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden gouden tijden. Daarna komt er steeds meer kritiek op het systeem van stadhouders. Tegenstanders van de stadhouders noemen zichzelf de ‘patriotten’, wat ‘landgenoten’ betekent. In 1787 proberen ze de macht over te nemen, wat mislukt. Totdat ze hulp krijgen van Frankrijk en de stadhouder voorgoed wordt verjaagd.

Quiz over machtsstrijd in de Republiek

Wat weet jij over de patriotten?

Willem Alexander en Maxima

Verteller Daan Schuurmans neemt je mee langs de hoogte- en dieptepunten van de Oranje dynastie, van Willem van Oranje tot Willem-Alexander.

Het verhaal van Oranje Nassau 

Het verhaal van Oranje Nassau in de klas

Het Verhaal van Nederland

Voor koning Willem Alexander hebben er een boel kleurrijke figuren op de troon gezeten in Nederland. Wat weet jij van onze koningen, koninginnen en stadhouders? Klik op de afbeelding om de quiz te starten!

Quiz over het Nederlandse koninkrijk

Wat weet jij over de Oranjes?

De Oranje dynastie is een vorstenhuis met prinsen, stadhouders en koningen met hoogte- en dieptepunten. Van vader des vaderlands Willem van Oranje, tot koning Willem-Alexander vandaag de dag. Op deze tijdlijn zie je de belangrijkste gebeurtenissen van de verschillende figuren die ons koningshuis gevormd hebben.

Tijdlijn over de prinsen, stadhouders en koningen van ons land

Revolutie in Nederland

De politieke geschiedenis van ons land vanaf het eind van de Republiek (1775) tot 2000 door Peter Faber op inzichtelijke wijze gepresenteerd.

Header aspecten van rechtsstaat en democratie

Aspecten van rechtsstaat & democratie

In de achttiende eeuw heeft de elite het in de Nederlanden voor het zeggen: Willem V en zijn regenten zitten op rozen. Maar als het volk in opstand komt en de patriotten ten strijde trekken gaat hij er vandoor. 

Regenten en vorsten

Pruiken en revoluties

Revolutie in de Republiek

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

rode kerstballen in een boom

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.