Groep 6/7/8

De huizen in deze afspeellijst zijn bijzonder: ze zijn klimaatneutraal. Maar hoe doe je dat, wonen zonder energie te verbruiken en CO2 uit te stoten? 

Klas 1/2/3

Welke apparaten verbruiken veel energie? En hoe kun je energie besparen in huis? Ga op ontdekking met deze interactieve schoolplaat speciaal voor de bovenbouw en kom meer te weten over energie in en rondom het huis!

Interactieve schoolplaat in en rondom het huis

Energie in en rondom het huis

Dit is echt...dit is gewoon een paradijs. Aan de rand van Den Bosch ligt Minitopia. Dat betekent zoiets als 'Klein Paradijsje'. Want hier geldt: hoe kleiner, hoe beter. En iedereen die hier woont, mocht z'n eigen droomhuis bedenken. Zelf ontwerpen, zelf bouwen. Zolang het maar klein is en duurzaam. En dat komt goed uit. Want ik ben op zoek naar degene met de kleinste voetafdruk. De grootte van je ecologische voetafdruk hangt af van hoeveel je van de aarde gebruikt. Als iedereen op aarde net zo zou leven als wij Nederlanders dan zouden we 3 keer de aardkloot nodig hebben om iedereen te voorzien Dat kan beter! Daarom deel ik een prijs uit...aan mensen met de kleinste voetafdruk. Eigenlijk is heel Minitopia om te zoenen. Alle huizen hier zijn duurzaam. Het ene is gebouwd van leem, het andere van oude zeecontainers. En overal waar je kijkt lopen dieren rond. Maar ik ben op zoek naar het allerkleinste huis. Hai, hallo! Pffff, ik ga bijna onderuit! Sodeju! Wat zijn jullie hier aan het doen? Wij zijn bomen aan het planten. Wauw! Welke bomen? Die. Dat zijn gewoon een stel dooie takken! Nee, dat zijn levende takken. Als je die in de grond zet, krijgen ze wortels en dan worden het bomen. Wauw, wat een helden zijn jullie! Ik ben eigenlijk op zoek naar het aller, allerkleinste huis op Minitopia. Welke is dat? Nummer 16, daar. En wie woont daar? Renske. Renske. Die ga ik opzoeken. Dames, succes he! Doei!Doei! Dit is inderdaad een klein paradijsje. Kinderen die bomen planten. Duurzame huisjes. En bovenal: alleen maar kleine huisjes. Eigenlijk verdient de hele straat de bokaal. Ah, kijk, nummer 16. Dan zal dit het stulpje van Renske zijn. Hai! Hee hallo, Renske! Is dit jouw hele huis? Ja. Wauw, dan heb jij echt een HELE kleine. Ja. Wil je binnen komen kijken voor een rondleiding? Ja, graag! Kom binnen. Wauw...Wat knus! Dit is de woonkeuken. Ja, het is... Ja, het is klein, de cameraman past amper. En je woont hier met z'n tweeen? Ja. Wil je de rest van het huis ook zien? M-hm. En dit is de eetkamer. En we zijn nu bij de andere kant van het huis aangekomen? Ja. Het is ZO klein. Je bent gewoon in drie passen aan de andere kant van je huis. Ja. Waar is dan je slaapkamer? Ga maar zoeken. Nee, dit is een kast met kleren. Nog meer kleren. Tja, waar laat je je bed in een huis dat ZO klein is...dat je het raam open moet doen als je schuiftrompet wil spelen? Kom maar mee, ik laat het je zien. Aha! Een uitschuifbaar bed! Geniaal! Jullie hebben een soort ombouwkamer. Ja, klopt. Dit zijn een heleboel punten erbij. Want hoe kleiner het je huis, hoe kleiner je voetafdruk. Je hebt minder materiaal nodig om het te bouwen. Minder energie om het warm te stoken. En je hebt minder spullen, want daar is geen plek voor. Nou Renske, het staat hier zwart op wit. Ik ben helemaal overtuigd. Hierbij verdien jij De Kleinste Bokaal. O wauw, dank je wel. Ik weet alleen niet of ik daar nog wel plek voor heb. Ja, daar zeg je wat. Maar het voordeel van klein wonen is de buitenwereld veel groter wordt. Die staat hier prachtig! Ik heb wel nog EEN vraag: Ik zoek nog een slaapplek voor vannacht. Zou ik bij jullie mogen logeren? Ja, tuurlijk. Maar binnen wordt wel lastig. Ik heb een tent bij me. Zet maar op in de tuin. Yes! Trusten! Trusten! En zo staat er voor EEN nacht nog een extra bouwwerkje op Minitopia.

Duurzaam wonen in een superklein huis

Hoe kleiner je huis, hoe kleiner je ecologische voetafdruk. Nienke is op zoek naar het kleinste huis op Minitopia in Den Bosch. Hier staan allemaal ‘tiny houses’ die de bewoners zelf gebouwd hebben. Verdient bewoonster Renske de bokaal voor de kleinste voetafdruk?

Een kijkje in de ecowijk Minitopia

Ja, hallo? Heeft u ook een stofzuiger? Ja, we hebben een stofzuiger. Oke, dank u. Hallo? Mag ik u wat vragen? Heeft u een stofzuiger? Ja, natuurlijk heb ik een stofzuiger. Ik heb een stofzuiger, ja. Jazeker. Natuurlijk. Al deze mensen hebben een stofzuiger. Dat betekent voor deze flat alleen al 200 stofzuigers. Laten we eerlijk zijn, hoe vaak gebruik je zo'n ding? Kun je nagaan hoeveel bijna ongebruikte spullen er over de hele wereld zijn. En al die spullen zorgen voor een enorme voetafdruk. De grootte van je ecologische voetafdruk hangt af van hoeveel je van de aarde gebruikt. Als iedereen op aarde net zo zou leven als wij Nederlanders zouden we drie keer de aardkloot nodig hebben om iedereen te voorzien. Dat kan beter. Daarom deel ik een prijs uit aan mensen met de kleinste voetafdruk. Hee, Jurjen. Hee, Nienke. Ik heb gehoord dat je een hele kleine hebt. Een hele kleine? Ik denk niet dat jij mijn huis bedoelt. Is dit jouw huis? Het valt mee, het is niet alleen mijn huis. We delen hem met een groep mensen. Wil je kijken? Ja! Dolgraag. Jurjen blijkt inderdaad samen te wonen met niet een, niet twee, niet drie...maar met 12 huisgenoten en ook nog eens zes kinderen. Ze delen bijna alles samen. Bijvoorbeeld een badkamer. Hoe vaak ben ik in een badkamer? Hoe vaak zit ik in bad? Dus waarom niet delen? Je hebt wel gelijk. Maar ik kan me ook voorstellen, als je zin hebt om in bad te gaan wil je niet wachten op je buurman die in bad zit. Ten eerste gebeurt dat bijna nooit. Oke. Veel mensen zien het samenwonen alsof je veel moet opgeven, maar ik zie het juist als een verrijking. Omdat we dingen delen en met zijn allen doen. We hebben samen een zwemvijver, noem maar op. En dan is Jurjen nog bescheiden. Achter het huis blijkt een tuin te liggen die qua grootte niet onder doet voor Paleis Soestdijk. En dat kan allemaal omdat ze alles delen. We hebben een eigen hazelaar-bos. Maar ook een speeltuin met schommels en een toren en een kabelbaan waar je het bos in kunt zwieren. Als je ruimte hebt, kun je van alles bedenken. Wat een mazzelaars, de kinderen die hier wonen. Niet alleen de kinderen hier hebben het goed. O, kijk nou. Hallo. Varkens met blonde krullen! Als ik een varken was geweest, had ik er denk ik zo uitgezien. Hahahaha!! Om zo duurzaam mogelijk te zijn, eet Jurjen liefst zoveel mogelijk uit eigen tuin. En als er in zijn moestuin haast niks staat, omdat het winter is, eet hij toch gewoon uit zijn vijver? Mag ik je introduceren aan een van mijn favoriete planten? De lisdodde. Die staat overal in Nederland. Echt overal. Het hele jaar door eetbaar. Al die lisdoddes staan met elkaar in verbinding. Er zit een soort wortel...Hmmmm… Hahahaha. Ik kan even geen goeie vinden. Mjam. Hier zitten die nieuwe uitlopers. Dan denk je: Ieuw, een modderige wortel. Misschien. Maar het smaakt lekker en je kunt er in de winter van leven. Ik begin nieuwsgierig te worden hoe het smaakt. Prima, toch? Prima. Echt niet eens taai. Nee. En als de avond valt, mag ik blijven slapen in Jurjens gastenverblijf. Want hij wil nou eenmaal zoveel mogelijk delen. Dat geeft mij de gelegenheid om na te denken of Jurjen de trofee voor de kleinste voetafdruk verdient. Even kijken: hij verbouwt zijn eigen voedsel en eet van alles uit de natuur. Daarbij deelt hij bijna alles, waardoor hij minder spullen heeft. Wil je een kopje thee? Wat is dit nou? Dennennaaldenthee. Boordevol vitamine C. En je hoeft het niet te importeren uit China. Dan heb ik ook nog wat voor jou. En je hebt hem dik, dik verdiend. De kleinste bokaal, hij is voor jou. Ach. Want je hebt inderdaad een hele kleine. Dank je wel. Ik ga hem een prachtig plekje geven. Zo heeft Jurjen zijn welverdiende trofee te pakken. Ik ben benieuwd met hoeveel mensen hij die gaat delen.

Waarom is samenwonen beter voor het milieu?

Elk huishouden in Nederland heeft een eigen stofzuiger, een eigen auto en dus een flinke ecologische voetafdruk. Jurjen woont met twaalf mensen in een huis waar ze alles delen. Zo gebruiken ze minder spullen en minder energie.

Minder spullen en samen delen

Ik ben op zoek naar de familie Radstake. Die schijnt echt superduurzaam te leven. Het enige is: ze wonen ergens diep in het bos en ze zijn nogal lastig te vinden. Maar ja, wat wil je ook, als je op zoek bent naar het gezin met de allerkleinste voetafdruk. De grootte van je ecologische voetafdruk hangt af van hoeveel je van de aarde gebruikt. Als iedereen op aarde net zo zou leven als wij Nederlanders dan zouden we drie keer de aardkloot nodig hebben om iedereen te voorzien. Dat kan beter! Daarom deel ik een prijs uit aan mensen met de kleinste voetafdruk. Langs de dijk rechtdoor en bij die boom naar rechts. He? Hee Nienke! Wat doe je daar? Hee! Hee hallo! Ik ben naar jullie op zoek. Want ik hoorde dat jullie een hele kleine hebben. Maar... woon je hier? Nee, daar. Ga maar vast naar binnen. Oke. Tot zo! Wauw! Wat een romantisch huisje. Overal waar je kijkt groeien takken. En het ruikt naar dennenappels en open haard. Het doet me nog het meest denken aan het huisje van Hagrid. Hee Nienke! Hee! Welkom in ons bosparadijsje. Dank je wel. Ja, wat een sprookjesachtige plek dit, niet normaal. Hebben we helemaal zelf gebouwd. Zullen we gaan kijken wat er allemaal te zien is? Graag! Het huis ziet er niet alleen betoverend uit...het is ook nog eens helemaal gebouwd van hergebruikte materialen. Maar vader Bob gaat nog een stap verder. Hij gelooft heilig dat je ook kan bouwen met levende materialen. Dit zijn oude schoolbanken uit de jaren 70. Daar heb ik bloembakken van gemaakt. Die zijn met elkaar verbonden...dus die wortels kunnen helemaal naar de grond toe. De bedoeling is dat we dan al deze bomen met elkaar verbinden. Wil je even helpen? Deze vasthouden? In een paar jaar gaan deze dus met elkaar versmelten. Met deze en met die, en zo wordt het EEN boom. En dan heb je een muur van een boom. Ja, een huis zelfs. Het hele huis wordt een levende boom. Dat is heel tof, want wetenschappers zeggen: De enige oplossing voor de problemen van nu, is het planten van bossen. En in plaats van CO2-neutraal, produceert dit straks zuurstof. Dus ik heb een zuurstofproducerend huis. Wauw! Tja, een boom als huis, waarom ook niet? Bob heeft trouwens nog een verrassing. Hier binnen is dan wel een beetje mijn trots. Ik ben heel benieuwd. Bob blijkt een douchegrot gemaakt te hebben, met water uit de grond. En het pronkstuk: de wc. Of 'poeptroon', zoals ze het zelf noemen. Dit is een waterloos toilet. We gebruiken geen water voor de wc. En de poep vangen we op en die composteren we. En die gaat dan gewoon weer de tuin in. Wacht even... je gooit dus je eigen poep in je tuin? Eerst composteren we het. En na twee jaar is het hele mooie aarde. Dat kun je gewoon met je hand pakken, het is gewoon zwarte grond. Wauw... En het stinkt dan niet? Nee. Nee? Maar daarover gesproken: mag ik 'm even testen? Jazeker! Ja? En de wc is natuurlijk een uitgelezen moment...om eens stevig... na te denken. Maakt de familie kans op de bokaal? Ze bouwen alles van afval, hun huis wordt een boom. Ze douchen met grondwater, wekken energie op met zonnepanelen...en ze gebruiken hun eigen kaka als mest! Nou, zo bruin... eh, groen heb ik het nog nooit gezien. Dank je wel Bob, dat lucht op. Jij bedankt voor je nieuwe aarde voor onze tuin. En er is nog een klusje. Als je wat water zou willen halen? Want drinkwater hebben we nog niet, hier. Tuurlijk! Absoluut. Mag ik mee? Ja. Kom, gaan we samen. En dat drinkwater halen ze bij de boer. Onderweg vertelt Lelie dat ze nooit naar school gaat...maar thuis les krijgt, van haar ouders. Papa en mama zeggen: je mag naar school als je naar school wil. Alleen, ik wil niet zo graag naar school. Nee? Nee. Waarom niet? Op school leer je ook minder over de natuur. Je leert ook heel veel dingen waar je niks aan hebt in je leven. Wat is een driekwartsmaat? En daar heb je niet heel veel aan in je leven. Hm, zit wat in. En hier gaan jullie drinkwater halen? Ja. Maar moet je altijd hier je drinkwater halen? Ja. Dat is toch superveel gedoe? En toen had ik nog niet eens gevoeld hoe zwaar een jerrycan met water is. Maar gelukkig krijg ik hulp. Zo, kijk 's wat voor jullie hebben: een hele hoop drinkwater. Dank je wel! Maar dat is nog niet alles: Dus deze bokaal is dik verdiend! Wauw! Wauw! Cool. Die gaan we een heel mooi plekje geven. Te gek! Kijk 's. Mooi he? En zo heeft de familie Radstake de bokaal voor de kleinste voetafdruk meer dan verdiend.

Wonen in een zelfgemaakt huis

Lelie woont met haar ouders in een huis dat ze zelf hebben gebouwd, midden in de natuur. Zelfs de wc is zelfgemaakt! Ze bouwen alles van afval, ze douchen met grondwater, wekken energie op met zonnepanelen...en ze gebruiken hun eigen poep als mest!

Een piepkleine ecologische voetafdruk

Milieu en klimaat

Voorbeelden van klimaatneutrale huizen

Duurzaam wonen

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

Sterretjes

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.