Groep 6/7/8

Eens in de vier jaar laten de beste atleten ter wereld zien wat ze kunnen! Dit jaar zijn de Olympische Spelen in Japan. 

De Olympische Spelen bestaan al heel lang, maar weet jij wie ze ooit bedacht heeft en waarom sporters vroeger in hun blootje mee moesten doen? Klik op de afbeelding om de quiz te starten!

Quiz over het grootste sportevenement ter wereld

Wat weet jij over de Olympische Spelen?

Groep 3/4/5

Sporten is leuk en gezond! Maar weet jij welke sporten er allemaal zijn? Speel de quiz en ontdek of jij een sportief type bent!

Quiz over sporten

Raad de sport

Als Nederlanders kans maken op de winst komt het oranjegevoel bij veel supporters naar boven. Ook tijdens Koningsdag is heel Nederland oranje gekleurd. Ontdek hoeveel oranjegevoel jij hebt! 

Quiz over de nationale kleur

Wat is het oranjegevoel?

Afspeellijst Olympische Spelen

Sara vraagt zich af: Hoe zijn de Olympische Spelen ontstaan? De Spelen zijn bedacht door de Grieken. De Grieken geloofden in veel verschillende goden. Ze geloofden dat Zeus, de oppergod samen met de andere goden... op de berg Olympus woonde. In de stad Olympia, vernoemd naar de berg van Zeus... werden in 776 voor Christus de eerste Spelen gehouden. Het begon klein. Het enige onderdeel was een hardloopwedstrijd op een grasveld van 190 meter. Al snel groeide het uit tot een groot evenement. Er kwamen ook wedstrijden boksen, speerwerpen... ver springen en worstelen. Al snel was het grasveld te klein en werd er een stadion gebouwd... waar wel 40.000 mensen in konden. In Olympia stond ook een tempel voor Zeus. Voor het begin van de Spelen werden bij de tempel 100 ossen verbrand... en dit vuur bleef aan tot de Spelen afgelopen waren. Ook nu nog brandt bij elke Olympische Spelen een vuur. Dat vuur wordt tijdens de openingsceremonie aangestoken... met een fakkel die helemaal uit Olympia komt. Vanuit Olympia wordt deze fakkel met een estafetteloop naar de stad van de Spelen gebracht. Meestal hardlopend. Maar soms ook met modernere vervoersmiddelen. In 2000 werd de vlam zelfs onder water vervoerd... door duikers. Tijdens de openingsceremonie komt de vlam aan in het Olympisch Stadion. Het vuur gaat pas weer uit als de Spelen klaar zijn.

Hoe zijn de Olympische Spelen ontstaan?

De Olympische Spelen zijn bedacht door de Grieken. In de stad Olympia werden in 776 voor Christus de eerste Spelen gehouden. Toen was het enige onderdeel nog een hardloopwedstrijd.

Bedacht door de Grieken

Klas 1/2/3

In 776 voor Christus worden de eerste Olympische Spelen gehouden. 
De spelen vinden dan plaats in de stad Olympia, in het oude Griekenland.
Olympia is een heilige stad waar veel tempels voor goden staan.
De Olympische spelen worden gehouden om de Griekse God Zeus te eren.
Op het hoofdaltaar bij de tempel van Zeus wordt aan het begin van de een vlam aangestoken. Dit vuur blijft branden tot het eind van de spelen.
De Olympische spelen worden gehouden op grote vlaktes waaromheen de Grieken tribunes bouwen.
De atleten moeten eerst door een 32 meter lange tunnel lopen voor ze het stadion betreden. 
Dit zorgt voor een zeer spectaculaire intocht.
Er zijn vaak duizenden toeschouwers aanwezig. Allemaal mannen. Met uitzondering van 1 vrouw. Zij is de zus van Zeus en priesteres van de tempel van Zeus.
Tijdens de spelen worden diverse sporten beoefend. Er zijn paardenraces.
Ook zijn er verschillende afstanden hardlopen.
En er is de vijfkamp. Deze bestaat uit : hardlopen, speerwerpen, discuswerpen, worstelen en verspringen.
Vechtsporten zijn erg populair bij het publiek. 
Er is veel meer toegestaan dan nu. Je mag zelfs je tegenstander doden.....
Op de laatste dag van de spelen krijgen de winnaars hun prijs. Deze bestaat uit een krans van de heilige wilde olijfboom.
Maar dit is niet de enige prijs.
Als winnaar heb je recht op een levenlang gratis maaltijden en je hoeft geen belasting te betalen.
Maar het belangrijkst is misschien wel dat het winnen van de Griekse Olympische spelen heel veel roem en eer betekent........... netals nu.


De antieke Olympische spelen

Eén keer in de vier jaar staat de sportwereld op zijn kop. Dan worden er weer Olympische spelen gehouden. Het idee van de Olympische spelen komt oorspronkelijk uit het oude Griekenland en is dus al meer dan 2000 jaar oud.

Sport bij de oude Grieken

Dit is Griekenland. Griekenland bestaat uit een groot stuk land en een heleboel kleine eilandjes.Hier begon de eerste grote beschaving in Europa. Zo'n 4000 jaar geleden.De Grieken geloofden dat hun belangrijkste goden boven op een berg in het noorden van Griekenland woonden. De berg Olympus.Op het eiland Peloponnesos ligt het stadje Olympia. Daar kwamen de Grieken bij elkaar om offers te brengen aan hun goden. Ze gaven de goden geschenken.En ze kwamen daar ook bij elkaar om te sporten. Hier begonnen de eerste Olympische Spelen.Voor de Grieken was sporten heel belangrijk. Dat sporten was heel belangrijk. Dat sporten deden ze ook ter ere van de goden. Alleen Griekse mannen deden mee aan de spelen. De mannen sportten toen zonder kleren. Vrouwen mochten niet meedoen.De belangrijkste sporten waren discuswerpen, speerwerpen, hardlopen, verspringen en worstelen.De winnaar kreeg een lauwerkrans op het hoofd en soms ook geld.En heel soms werd er van de winnaar een standbeeld gemaakt. Die beelden kregen een ereplaats op de heilige grond van Olympia. Als een geschenk aan de goden.

De Olympische Spelen

In het stadje Olympia begonnen de eerste Olympische Spelen. Sporten was heel belangrijk voor de Grieken.

Bij de Oude Grieken

Japan ligt in het continent Azië, ten oosten van China. Het land bestaat uit ongeveer 6800 eilanden in de Grote Oceaan. De hoofdstad is Tokio dat op Honshu, het grootste eiland ligt. De geschiedenis van Japan gaat ver terug. Zo’n 2000 jaar geleden wordt het rijk gesticht door leden van de uji-clan van de familie Yamato. Door de geschiedenis heen hebben de traditionele adellijke families veel macht. In de 19e eeuw begint Japan met moderniseren en wil het zich gaan meten met andere grootmachten in de wereld. Tijdens de Tweede Wereldoorlog wil Japan zijn rijk verder uitbreiden en begint een oorlog in Oost-Azië. Japanse legers veroveren landen als Nederlands-Indië, Thailand en de Filipijnen. In augustus 1945 maakt de Verenigde Staten een einde aan deze oorlog door twee atoombommen af te werpen boven Hiroshima en Nagasaki. De steden worden totaal verwoest en meer dan honderdduizend Japanners sterven. Japan geeft zich over. Vanaf de jaren ’50 gaat het economisch steeds beter met Japan. Het land ontwikkelt zich tot de derde economische wereldmacht, na China en de Verenigde Staten. Japan investeert veel in kennis en innovatie. Die wordt gebruikt voor het ontwikkelen van elektronica en auto’s. Vergrijzing is een groot probleem in Japan. Er worden weinig kinderen geboren en ouderen leven langer door. Daardoor zijn er steeds minder arbeidskrachten beschikbaar. Het grootse deel van Japan kent een gematigd zeeklimaat met warme zomers en zachte winters. Hierdoor zijn er veel planten- en diersoorten in Japan.  Zo groeien er pijnbomen en bamboe.  De kersenbloesems in de lente zijn wereldberoemd.  Voor de kust van Japan zwemmen dolfijnen en walvissen. Waar de Japanners jacht op maken voor het vlees. Het landschap van Japan bestaat voor 70 procent uit bergen. Er zijn ook veel vulkanen in Japan, waarvan de meesten nog steeds actief zijn. De hoogste vulkaan is Mount Fuji. Naast vulkanen ontstaan er aardbevingen in Japan doordat het land in de buurt van een grote aardbreuk ligt. In 2011 vindt er voor de noordoostkust van Japan een aardbeving plaats die een hevige vloedgolf, wat we ook wel een tsunami noemen, veroorzaakt. Bij deze tsunami vallen ruim 25.000 doden. Japan is een modern, maar ook traditioneel land. De westerse leefwijze wordt afgewisseld met oude ceremonies zoals de theeceremonie. 
Maar ook zijn er moderne tradities. Zo is karaoke ongekend populair en worden drukke, kleurrijke tv-shows veel gekeken. In de grote steden zie je jongeren met een eigen kledingstijl. Geïnspireerd door deze stijl zijn strips als manga en anime ontstaan.  Veel mensen in Japan beoefenen een vechtsport zoals Kendo, judo, karate en aikido. Japanners eten veel visgerechten. Over de hele wereld is Sushi bekend, een gerecht dat wordt gemaakt van kleefrijst en rauwe vis. Maar ook rust en eenvoud zijn belangrijk in de Japanse cultuur. Dit is terug te zien in de architectuur en de tuinen. Japan kent twee religies: het Shintô en het boeddhisme. Shintô is typisch Japans. Deze godsdienst kent meerdere goden en rituelen. Boeddhisme en Shinto zijn tegenwoordig sterk met elkaar verbonden en veel mensen voelen zich verbonden met beide religies. Dit alles maakt Japan een bijzonder land waarin modern en traditioneel elkaar voortdurend afwisselen.

De wereld rond

Japan is bekend van de kersenbloesems, de vechtsporten, de innovatieve industrie en traditionele keuken. Het eiland kent een eeuwenoude historie met hoogte- en dieptepunten. De atoombommen op Hiroshima en Nagasaki sloegen flinke gaten in het land. Sindsdien heeft Japan het land weer heropgebouwd met ruimte voor nieuwe moderne steden en tradities, maar ook met behoud van de traditionele cultuur.

Japan

Je ziet ze bijvoorbeeld in Griekenland maar ook hier in het Rijksmuseum van Oudheden: oude standbeelden en schilderingen van naakte mensen.

En die zijn echt heel knap gemaakt. Het maken van naakte standbeelden begon bij de oude Grieken. Bijna 3000 jaar geleden organiseerden de Grieken de allereerste editie van de Olympische Spelen. Aan de Spelen mochten toen alleen mannen meedoen. Niet alleen in het veld maar ook de tribunes waren voor vrouwen verboden terrein. Ze deden toen bijvoorbeeld ook al aan discuswerpen maar er stonden ook hele andere sporten op het programma zoals bijvoorbeeld hardlopen met een wapenuitrusting. Wat heel opvallend was: ze deden mee aan de wedstrijden in hun nakie. Ik zie mezelf nog niet voetballen in mijn nakie maar oke.

Ruurd, jij bent conservator van de Griekse en Romeinse kunst hier in het Rijksmuseum van Oudheden. Kun jij ons uitleggen waarom die Grieken nou naakt meededen aan de Olympische Spelen?

Ja, dat heeft te maken met ijdelheid maar ook met dapperheid. Het gespierde, afgetrainde lichaam was voor de Grieken het allermooiste wat er was. Dat moet je niet gaan verhullen in de sportkleding, laat het maar zien. En dapperheid; als je helemaal naakt aan de start verschijnt laat je zien dat je helemaal niet bang bent voor blessures of wat dan ook. Je hebt niets om je te beschermen en je gaat er toch vol in. Dat het stoer is, daar zit wel wat in maar volgens ze het dan helemaal niet raar? Neehoor, de jongens die trainden voor de Olympische Spelen deden dat op het gymnasium en dat woord is afgeleid van het Griekse woord gymnos, wat naakt betekent. En daar zien we zo'n jongen in volle glorie, naakt en getraind.

Dus na het harde trainen waren ze eigenlijk gewoon trots om hun gespierde lichaam te laten zien. Absoluut. De kunstenaars in de tijd van de oude Grieken waren erg onder de indruk van het gespierde lichaam van Olympiërs. Ze bestudeerden ze dus tot in het kleinste detail. Als je nu de Spelen wint krijg je een gouden medaille. Maar toen kreeg je een standbeeld van jezelf. 

De Grieken vonden de gespierde lichamen van de sporters zo mooi dat ze zich voorstelden dat de Griekse goden en helden ook wel zo perfect uit zouden moeten zien. Daarom kregen zij ook gespierde naakte standbeelden. Dit is bijvoorbeeld de Griekse god Pan, de bosgod, met zijn panfluit.

Wat voor beelden heb je nog meer van goden of helden? Bijvoorbeeld een beeld van Heracles, en dat was de allerdapperste en allersterkste held uit de oudheid. Helemaal naakt en ongelooflijk gespierd. Dat was bordje heb ik niet. Dit lijkt een standbeeld van een vrouw. Jazeker, maar geen sportvrouw. Vrouwen sportten vrijwel niet in de oudheid. Dit is een godin. De godin van de schoonheid, Aphrodite.

Aan het einde van de Middeleeuwen vond de katholieke kerk het maar niks dat er zoveel naakte standbeelden waren. Voor veel van de geslachtsdelen werden daarom vijgenbladeren gemaakt van staal of marmer zodat het beeld niet helemaal meer in zijn blootje stond. Maar de tijd van de vijgenbladeren liggen al ver achter ons. Met de beelden uit de Griekse oudheid als voorbeeld maken kunstenaars nog steeds naakte beelden en kunnen we in de kunst nog altijd genieten van het menselijke lichaam van mannen en vrouwen. Alleen zijn er geen naakte beelden meer van sporters want die hebben inmiddels kleren aan. Want zo'n standbeeld dat lijkt me wel wat maar dan wel in de voetbalkleren van mijn cluppie SDS.

Waarom zijn standbeelden vaak bloot?

Ook in de Griekse Oudheid is er al een schoonheidsideaal: een gespierd en afgetraind lichaam is voor mannen het hoogst haalbare. En waarom zou je dat verbergen onder sportkleding? Lekker sporten in je nakie dus en voor de winnaar: een naakt standbeeld van jezelf! 

De Grieken bewonderden het naakte lichaam

In het water voel ik me prettiger. Ik kan veel meer doen in het water en eigenlijk heb je dan het gevoel alsof je alles kan doen. Josh zit al z'n hele leven in een rolstoel. Lopen kan hij niet... Maar zwemmen, dat kan hij de beste. Zwemmen is een leuke sport. Je zit in het water en dat vind ik fijn. Je gaat heel hard. En dat is wel leuk. Josh is op weg naar de zwemtop voor sporters met een handicap. Twee jaar geleden werd hij al uitgeroepen tot Sporttalent van het Jaar. Josh! Uiteindelijk bleek ik het te zijn. Dat was een mooi moment.
Dat heeft me heel erg gemotiveerd. Dan weet je: Ik heb die prijs gewonnen voor die sport, dat geeft je goede motivatie. Nou, zo zwaar is hij niet. De prijs gaf Josh dus een enorme boost, hij traint nu nog harder. Wel vijf keer per week brengen zijn ouders hem naar het zwembad. Anderhalf uur training, soms half uur, soms uur krachttraining. Met borstcrawl heb ik de snelste tijd, dat vind ik het leukste. Waar moet je nog aan werken? De schoolslag.
Mijn benen drijven in het water. Dan is het moeilijk om vooruit te komen. Josh, bij de tweede slag ga jij je kromtrekken. Dat moet je niet doen. De schoolslag kan nog beter.
Die moet uiteindelijk net zo goed worden als die van zijn Paralympische idool in Rio.
Simon Boer. Hij motiveert me heel erg. Als ik naar zijn wedstrijden kijk, zie ik iemand die heel goed is. Echt niet normaal. Dan zie ik hoe ik het ook zou moeten doen. Reken er maar op: Nog acht jaar keihard trainen... en dan is ook Josh erbij, als deelnemer aan de Paralympische Spelen. Dat hoop ik in ieder geval wel. Wat wordt jouw onderdeel? Hopelijk de 100 meter vrije slag. Dat is mijn droom, dat ik dat kan halen.

Dromen van de Paralympische Spelen

De 11-jarige Josh zit in een rolstoel. Hij is gehandicapt, maar kan supergoed zwemmen! Zijn droom is om mee te doen met de Paralympische Spelen.

Josh is een zwemtalent

Het meest spectaculaire onderdeel van de atletiek. En misschien ook wel het moeilijkste. Polsstokhoogspringen. Wat heb je nodig bij polsstokhoogspringen? Een paar dingen zijn belangrijk. Allereerst natuurlijk de lat. Daar moet je overheen. Tijdens wedstrijden is dat een houten lat. Die ligt op deze houder. Maar omdat wij aan het trainen zijn is het even een elastiek. Op het moment dat je die lat aanraakt, valt-ie naar beneden. Dan heb je je sprong niet gehaald. Bij een wedstrijd krijg je drie pogingen om over de lat te komen. En als dat niet lukt, pech gehad, dan is het voorbij. Met deze hendel kan ik 'm instellen. Op dit schermpje kan ik tot op de millimeter secuur zien hoe hoog die lat ligt. Ik zet 'm nu even lekker hoog. Op, eh... 5 meter precies.
Verder heb je natuurlijk een kussen nodig. Want als je van zulke hoogtes komt, moet je natuurlijk wel lekker zacht kunnen vallen. Dan heb je nog een bak nodig om in volle vaart je stok in te zetten zodat je kunt beginnen aan je sprong. Het gaat erom dat de snelheid van je lopen omgezet wordt in hoogte-energie om zo hoog mogelijk te komen. Dat kan door middel van de polsstok. Je loopt zo hard mogelijk richting de bak. En op het moment dat die stok in de bak terechtkomt, wordt de snelheid van het lopen omgezet in energie om die stok te buigen. De vezels in die stok worden als een soort elastiekjes gespannen. En op het moment dat de stok weer terugkomt in de originele vorm, wordt de energie die je hebt genomen om vooruit te komen omgezet in hoogte-energie. Je gaat omhoog. Dan is het dus de kunst om in een adembenemende krul over de lat op de mat te springen.

Wat is polsstokhoogspringen?

Polsstokhoogspringen is misschien wel het meest spectaculaire onderdeel van de atletiek. Met behulp van een lange, buigzame stok wordt de snelheid van je aanloop omgezet in hoogte-energie, zodat je over de hoge lat kan springen.

Over de lat met een buigzame stok

47... argh... 48... 49, kom op, nog een, Flor. Nog een! Je kan dit! En 50! Ohh... Jij hebt hier een vraag over, he? Ja. Hoe doe je coole trucs op de rekstok? Hoe doe je, wacht even, ik ga ervoor staan... Hoe doe je vette trucs op de rekstok? Ja. Waarom wil je dat weten? Nou, omdat... Turnen vind ik een hele coole sport. Ja. Ja. Doe je dat al lang? Eh, anderhalf jaar. Dat is wel eventjes. En wat is nou het eerste waarvan je denkt: dat heb je nodig... om vette trucs te kunnen. Eh, nou... spierballen. En wat nog meer? Een sixpack. Dat hoort best wel bij de spieren, toch? Haha. Ja. Oke. Dit is Robbin. Hij doet aan calisthenics. Een sport waarbij je lichaamsgewicht gebruikt om sterker te worden. Je traint in parkjes en op pleintjes, lekker in de buitenlucht. Robbin. Hoi. Hee, wij willen dit ook allemaal wel leren. Eigenlijk. En hoe kunnen wij dan het beste beginnen? Je kan beginnen met hele basisoefeningen. Oke. Durf jij het aan? Ja.Oke. Ah... Nee. Daar zijn we nog niet, he? Nee. Als jullie met je eigen lichaamsgewicht blijven trainen... dan word je vanzelf sterk. Je hebt geen gewichten nodig, je hoeft niet naar de sportschool. Je kan het thuis doen, in het park. Zorg ervoor dat je sterk blijft. Goed lenig en een goede balans trainen. Dan kun je ga je al die trucjes kunnen. Vet. Dat zijn goede tips. Met getrainde spierballen laten we Robbin achter. Nu is het tijd voor de rekstok. Floor. Heb jij ook eh... lievelingsturners? Eh, ja... Ja? Wie dan? Eh... Bart Deurloo. Yuri van Gelder. En Epke Zonderland. Dat zijn er best wel veel. Ja. Zou je het ook leuk vinden om wat tips te krijgen... van bijvoorbeeld... Bart Deurloo? Eh, ja. Zou je het leuk vinden om die te ontmoeten? Ja. Bart Deurloo is Nederlands kampioen turnen op het voltigepaard. Dat is dit ding. En hij won in 2017 tijdens het WK een bronzen medaille op de rekstok. Daar hangt hij al. Hallo, hallo. Hoe is het? Dit is Floor. Hallo. Bart. Floor heeft een vraag voor jou. Vertel het eens. Hoe doe je coole trucs op de rekstok? Nou ja, dat kan ik jou wel leren, denk ik. Het is heel belangrijk dat je spieren op lengte zijn voordat je aan de rekstok gaat hangen. Anders krijg je spierpijn en sneller blessures. Het is belangrijk dat je een goede warming-up doet en veel lenigheid. Oke, daar gaan we. O, heel snel. We beginnen met de spreidstand. En dan gaan we naar onze linkervoet. Een beetje strekken en voel dat je goed... Je linkervoet, voel het branden. Je kan nog langer? Ja, zie je. En dan naar beneden, precies hetzelfde. Heen en weer, yes. Yes. Je moet zitten. Het heet niet voor niets rekstok. Rek noemen we het, je moet rekken. Je moet je lichaam rekken. En dan voel je het... Bij mij knakt het al.Oi... Als je het elke dag doet, ga je snel verschil merken. Het is helemaal niet eng. Je gaat op je rug liggen. Juist. Hoppa. Waarom coördinatie zo belangrijk is... omdat je met turnen veel coördinatie nodig hebt. We noemen dat air awareness. Dat je weet waar je bent in de lucht. Een streksalto. En dan op je buik. Omdraai... ja, ja... goed geprobeerd. Hop. En nog een. Ja, nog een. Hoppa. Hoppakee. Waarom dit soort oefeningen zo belangrijk zijn... is omdat ik als ik aan de rekstok hangen en je doet een vluchtelement dan draai ik ook in de lucht. Dat doe ik op dezelfde manier. Ik moet weten waar ik ben in de lucht. Ik moet weten waar de rekstok is. En ik moet weten wanneer de landing is, wanneer ik moet gaan staan. Bij mijn afsprong doe ik precies hetzelfde. Die schroeven en die draai en salto's... dit komt overal terug. Jij moet zeggen hoeveel schroeven ik moet doen. Tussen de nul en de... drie. Goed, drie. Oke. We gaan nu naar de rekstok! Gewoon loslaten. Nog best wel goed, eigenlijk. We gaan nu doen wat je eigenlijk bij elke gymles leert. Aan het begin, op de rekstok. Je gaat hangen. Je houdt constant je benen strak. Dan trek je je op, dat kunnen we allemaal, toch? Ja. Je trekt je op met je borst. Dan ga je er zo omheen. Yes, hangen. Heel goed. Wat ga je doen? Je gaat je optrekken en dan gooi je je benen eromheen. Ik help je. Kom op, trekken, jongen! GEZUCHT EN GESTEUN Ja. Haha. Bijna, bijna! Ja, hoor! Hoppa! Lekker. Ik hoop dat je er wat van geleerd hebt. Ik hoop dat je het heel leuk vond. Ondanks die mooie truc, laat ik je niet met lege handen naar huis gaan. Ik heb hier mijn oude leertjes. Bij de EK gebruikte ik die. Ik heb mijn handtekening erop gezet. Ik hoop dat je er blij mee bent. Bedankt.Blijf turnen en ik hoop dat ik nog veel van je ga horen. Dus, ja. Leuk je ontmoet te hebben. Bedankt. Super vet!

Hoe doe je vette trucs op de rekstok?

Flor vindt turnen een hele coole sport. Hij wil graag leren hoe je vette trucs op de rekstok doet. Hij wordt geholpen door Bart Deurloo, hij won een bronzen medaille tijdens het WK in 2017.

Word sterk, lenig en train je balans

We doen het allemaal. Binnen of buiten, op school of in je vrije tijd: sporten. Wat dacht je van turnen? Een lekker potje volleybal, klimmen op het klimrek, koprollen op de mat? Veel van wat je tegenkomt in de gymzaal of sporthal wordt hier gemaakt. Bij de gymtoestellenfabriek in Haaksbergen. Er is allemaal heel goed over nagedacht, want die toestellen worden natuurlijk superveel gebruikt. Dus het materiaal, dat moet goed stevig zijn. Dat moet veilig zijn en dat moet heel lang meegaan. Maar gymtoestellen maken; hoe doen ze dat? Het begint allemaal op de ontwerpafdeling. Hier bedenken ze en ontwerpen ze de toestellen zoals deze springkast. En ze houden zich ook bezig met het ontwerp en het inrichten van gymzalen. Dit is een plattegrond van een gymzaal en het rode wat je hier ziet, dat wordt op de grond gemonteerd. Het groene komt aan de muur. En deze blauwe stukjes, die worden aan het plafond gemaakt en dat zijn dan bijvoorbeeld de ringen. Hier worden de elektrische hijsunits voor aan het plafond gemaakt en daarmee kun je de ringen op verschillende hoogtes afstellen. En er zit ook een speciale beveiliging in, zodat als je in de ringen hangt dat je niet zomaar naar beneden valt. Veel toestellen hebben een stevig metalen frame met al die ijzeren onderdelen, die worden hier in elkaar gelast en geschroefd en hij is bezig met het lassen van het onderstel van een turnbalk. Ze hebben hier ook een reparatie-afdeling. Want ja, er gaat natuurlijk wel eens iets kapot en dan moeten ze bijvoorbeeld een veer vervangen voor de trampoline of deze turnbank. Die is best wel versleten, dus die gaan ze herstellen. En dan is die straks weer als nieuw. Dit hieris de stoffeerderij en hier worden onder andere de hoezen gemaakt van de matjes. Nou, die is goedgekeurd hoor. Van deze huiden worden dit soort bovenstukken gemaakt voor de springkasten. Dit is de vaza, de valzachtlandingsmat, oftewel de dikke mat. De voorkant is gemaakt van heel stevig, slijtvast materiaal. Maar de achterkant is dan juist weer antislipdoek. En kijk, hier allerlei leren stukken op de hoeken tegen slijtage. En twaalf van die stevige handgrepen, zodat je de mat goed kunt verplaatsen. En vanuit de fabriek gaan de toestellen dan naar gymzalen en sporthallen door het hele land. Gymtoestellen maken; zo doen ze dat!

Hoe worden sporttoestellen gemaakt?

Matten, balken, trampolines: alles wat bij jou in de gymzaal staat wordt gemaakt in een speciale sporttoestellenfabriek. Janouk kijkt mee hoe gymtoestellen worden gemaakt, van ontwerp tot stiksels.

Van de fabriek naar jouw gymzaal

Waarom gebruik je wit poeder bij het turnen? Dit is Cazimier. Europees junioren kampioen turnen. En inderdaad. Ook hij gebruikt van dat witte poeder, magnesium poeder. Super vet.
Dankjewel. Volgens mij sta ik naast een toekomstig Olympisch kampioen. 
Nu op de ringen nog niet, daar moet je echt een stuk sterker voor zijn. Op sprong moet het zeker mogelijk zijn.
Ook dat was weer geweldig. Nu stop je iedere keer voordat je met een oefening begint je handen in een bak met magnesiumpoeder.
Ja dat klopt. Je hebt veel meer grip op ieder toestel eigenlijk. En op vloer en sprong doe je met je voeten dus dan smeer ik het ook onder m'n voeten. En dan heb ik daar ook veel meer grip omdat ik beetje zweetvoeten heb en dan glijd je tenminste niet weg. Allemaal voor grip. Ieder mens zweet. De een meer dan de ander en als je inspant zweet je nog meer. Want spieren geven warmte af en als je ze veel gebruikt dan helemaal. Je bloed vervoert de warmte van de binnenkant van je lichaam naar de buitenkant van je lichaam zodat de warmte via je huid weg kan. Als het van binnen nog te warm is, dan dringt er vocht door je huid naar buiten en dat gebeurt door de miljoenen zweetkliertjes die er door je lichaam zitten. De zweet zorgt er voor dat je lichaam steeds verder afkoelt als dat nodig is. Zweet is dus goed, maar niet als je je handen wilt gebruiken om ergens aan vast te klampen. Dan kun je bijvoorbeeld afdrogen met een handdoek, maar dat werkt niet goed en ook maar tijdelijk. Een bak met ijswater heeft geen zin, want daar worden je handen alleen maar natter van. Zand schuurt en het zorgt voor blaren en dat moeten we ook niet hebben. Dit dan. Magnesium en metaal. Zo worden je handen er niet droger van, maar als je dit verbrandt krijg je magnesiumpoeder. Dat schuurt niet en het neemt het vocht in je handen heel snel op. Hartstikke handig dus. Hier gebruik je niet alleen magnesiumpoeder maar ook nog iets anders. Ja ik gebruik hier ook suikerwater. Water met suiker en honing en stroop en alles wat je in je keuken vindt wat plakt. En dat gebruik ik op de brug. Omdat je op de brug niet alleen deze krachten hebt, maar ook naar voren waardoor je alleen nog maar aan 2 vingers hangt. Ik denk dat je door suikerwater net iets meer grip hebt en langer blijft hangen en de bewegingen er mooier uit gaan zien. Zo heeft iedere turner zijn eigen manier of meer grip te krijgen. Magnesium heeft ook een nadeel. De hele zaal wordt stoffig en als het op de grond terechtkomt kan je er ook nog over uitglijden. En daar hebben ze iets op gevonden: vloeibaar magnesium. En als dat opgedroogd is, worden je hande stroever. Ga maar even opzij, laat mij maar. Goed gedaan man. 

Waarom wordt magnesium gebruikt bij het turnen?

Bij het turnen wordt er vaak magnesium gebruikt, zodat je een betere grip hebt. Maar wat is magnesium precies? 

Een soort wit poeder dat zorgt voor grip

Mag je helemaal ontspannen en dan ga ik je been optillen.  Dit is Freni de fluiter en zij is fysiotherapeut. En wat zijn we nu aan het doen, Freni? Ik ben jouw lenigheid aan het testen. Dan mag je komen zitten. Heel goed, met de benen gestrekt. Dan mag je je handen zo ver mogelijk voorbij je tenen reiken. Ja heel goed. Je bent heel lenig. Want je komt met je buik op je benen. Dan mag je je knie tot 90 graden buigen. Zo? Heel goed. Ik heb hier een goniometer en hiermee kan ik meten tot hoe ver jij komt. Dus nu heb je een hoek van 90 graden. Nu mag je je been strekken. Zo? Ja, heel goed. En dan kom je helemaal tot de 180 graden. Dan ben ik best wel lenig. Je bent zeker lenig voor een volwassene. Kinderen zijn nog leniger. Een baby kan bijvoorbeeld de teen in de mond steken. Nou, je mag het proberen. Dat red je niet. Dat gaat niet lukken nee. Wat is lenigheid precies? Lenigheid is de uitslag die je in je gewricht kan maken. Bewegingsuitslag. Leg even uit. Kijk. je kan helemaal je elleboog strekken. Er zitten in het gewricht allemaal banden en spieren die daarmee te maken hebben. Dus mensen die minder lenig zijn kunnen bijvoorbeeld maar tot hier, omdat die spieren verkort zijn. Nu mag je op je rug gaan liggen...Heel goed...je been strekken Kijk en als het goed is voel je het nu rekken…Ik voel het een beetje trekken ja...voel je het trekken. Nu zijn ze helemaal op maximale rekking. Als je dit nou heel vaak gaat oefenen thuis, dagelijks traint, dan kom je steeds verder. Je maakt je spieren als het ware langer. Ja, je maakt spieren langer. En wat zou je dan uiteindelijk kunnen? Als je dat heel goed gaat oefenen kan je bijvoorbeeld dit. Nog een sporter die heel lenig en heel sterk is, is Epke Zonderland, een van de beste turners van Nederland, en zijn specialiteit is de rekstok. Waarom de rekstok? omdat ik het zo leuk vind. Omdat het lijkt op zweven en vliegen. Dat geeft een hele erge kick...als je loslaat, salto’s maakt en dan vervolgens de stok weer vast kunt pakken. Dat is heel erg gaaf. Waar zit dan de lenigheid in? Eigenlijk in twee dingen. Je schouderlenigheid moet heel erg goed zijn. Ik zal even de stok erbij pakken om het te laten zien. Dat ziet er pijnlijk uit. Daar heb je extra lenigheid voor nodig. Het andere zit meer in je benen. Je krijgt ook oefeningen waarbij je bijna een spagaat moet maken op de rekstok, dus je benen moeten ook heel lenig zijn. Schouderlenigheid is ook belangrijk.  Dat zie je voornamelijk in de zwaaien, met name in de voorzwaai. Dan komen je schouders redelijk op rek te staan. Met paard gaan we meestal flanken. Daar heb je kracht voor nodig, niet heel veel lenigheid. Waar je wel lenig voor moet zijn is het beenzwaaien en dan gaat het voornamelijk om de heuplenigheid. En tot slot de spagaat. Wat voor lenigheidsoefeningen doe je? Deze. Dit is eigenlijk een voorbereiding op de spagaat. Dat is eigenlijk voor de linkerspagaat, dan ga je naar het linkerbeen om die kant op te rekken en voor de rechterspagaat ga je naar je andere been. Met het rechterbeen voor? Ja met het rechterbeen voor. En de middenspagaat kan je oefenen door je buik op de grond te bewegen. Dat is net een stapje makkelijker dan dat je hem helemaal doet, dan moet je net iets leniger zijn. Voor je rug is dit een goede oefening. Je pakt hiermee ook je onderbeenspieren, je hamstrings. Je moet ook je rug oprekken om helemaal dubbel te kunnen vouwen. En ja,schouders zijn ook heel belangrijk, daarvoor is dit een goede oefening. Dit is ook vooral voor de rekstok, waarbij je je armen naar achteren beweegt. Op je rug liggen? Ja en dan je armen zo ver mogelijk naar achteren duwen. Dan komen je schouderspieren op rek te staan. Ja, en je armen zo ver mogelijk naar achteren duwen. Dan komen je schouderspieren op rek te staan. je kunt het ook de andere kant op doen. Dan pak je die andere spieren, vooral deze die hierlangs lopen, die kun je dan oprekken. Het gaat bij turnen om kracht, techniek en lenigheid. Ja, klopt en heel veel trainen.

Lenigheid

Bij veel sporten, zoals turnen, moeten de sporters heel lenig zijn. Bijvoorbeeld om een spagaat te kunnen maken. Hoe word je leniger? Dit word je door de juiste oefeningen te doen. 

Hoe word je leniger?

Woow. Het is groepsworstelen. Huh? Erlangs, en goal. He? Ja, dat. FLUIT Waarom springt hij nou over de achterlijn? Ik weet niet. Maar hij gaat langs de paal. Ja, ja. En het is hands. TV-COMMENTAAR Woow! Hee, ik hoor dat jij een vraag hebt over rugby. Dat klopt. Wat zijn de regels bij rugby? Dirk Danen, die kun je wel voor een klusje sturen. Dirk Danen is aanvoerder van Oranje en speelt rugby bij de topclub in Hilversum. Hij gaat Jonas en Jesse de kneepjes van het rugby leren. GESNERP We hebben een veld. Ongeveer zo groot als een voetbalveld. We hebben twee scoringslijnen. Dat noemen we de trylijn. Op die trylijn staan die geweldige palen. De bedoeling is om op de trylijn te scoren. Hoe scoor je? Door de bal op of over de lijn neer te leggen, op de grond. Waar zijn die twee palen voor? Als ik hier een try scoor, dus ik heb hem hier op de lijn gelegd... of erover, dan mag ik in het verlengde van deze lijn... nog eens proberen te schieten op de palen. SPACY MUZIEK Wat is de belangrijkste regel in rugby? De allerbelangrijkste regel is dat je naar achteren moet passen. Een andere qua veiligheid: tackelen mag, maar wel altijd onder de schouders. Dus ik mag je niet bij de nek pakken. Dat is heel belangrijk. In verband met de veiligheid. Naar voren, juist. Ja, kom maar. Goed zo. Kom maar! Hup! Boem, ja! Oke! Ja, prima. Lekker. Dit zijn de jongens van Oranje. Onder 20. Ze gaan ons vandaag helpen. Ze zetten hier een scrum neer. Wanneer krijg je een scrum? Als de bal bijvoorbeeld voorwaarts wordt gegooid. We hebben net achterwaarts gegooid. Gaat hij naar voren, fluit de scheidsrechter, krijgen we een scrum. De bal wordt ingegooid in het midden. Jij gaat binden, vasthouden. Heel goed. Bal komt er door het midden in, en bij jou achter uit. Oke.Gooi maar. Bal in het midden.Hij komt eruit. Je pakt hem op en gaat rennen. Naar voren weer. Goed zo. Thanks, boys. Wat doe jij het meest? Wat is jouw taak in het team? De positie die jij net had, waar je je hoofd ertussen stopt en de bal moet pakken, dat doe ik. Hele grote, forse jongens staan voor in de scrum. De snellere, behendige jongens staan aan de buitenkant en moeten er snel bij zijn, snel tackles maken. Dat is meer mijn taak. Als de bal wordt uitgeschopt... of iemand wordt uitgetackled, dan krijgen we line-out. Yo! Een line-out is als twee jongens een andere de lucht in gooien. De bal wordt ingegooid, dan naar de scrum half gegooid, en het spel is hervat. Wie is de scrum half? Degene die het spel verdeelt. Die passt de bal door of loopt verder. Heb je al wel eens blessures gehad? Ja, zeker. Het is vrij ruig. Je breekt wel eens een bot. Maar na zes weken is die aangegroeid en kunnen we weer. Als we gaan tackelen, mag je alleen degene met de bal tackelen. We hebben niet de kleinste uitgekozen. Hem ga je neerleggen. Je moet met je schouders tackelen. Je hoofd aan de goede kant, armen eromheen, en leg hem neer. Klaar voor? Ja.Succes. Let's go. Tackle. Heb je straffen, bij bijvoorbeeld zware overtredingen? Rode kaart of zo?Ja. Goeie. Een gele kaart is 10 minuten van het veld af. Bij een rode kaart mag je niet meer terugkomen. En daar zijn ze ook streng mee. Eruit, rode kaart, dan heb je wel een heftige overtreding. Iemand geslagen of zo. Dat mag echt niet. Is twee keer geel ook rood? Ja, klopt. Ja. Heb je wel eens rood gehad? Ja, ik heb helaas wel eens rood gehad. Zegt hij met trots.Dat hoort bij de aard van het beestje. Oke, we gaan een try scoren. Weet je nog hoe het moet? Ja, je moet over deze lijn de bal op de grond duwen. Juist. Op of over de lijn. Het is belangrijk dat ik de bal met mijn handen op de grond duw. Als ik hem laat vallen, is dat een try? Nee. Heel goed. Dat is geen try. Proberen? Goed. Hij gaat proberen te scoren, jij gaat proberen te tackelen. Oke? Ja. Oke, klaar? Let's go. Netjes. Ga er maar omheen. Goed zo! Scoren! Jaaaaa. Netjes. Prima. We hebben nu een try gescoord. Vijf punten waard. Nu mag je nog op de palen schieten. Hoeveel punten levert dat op?Twee. Twee punten, heel goed. We gaan het proberen. *Wilhelmus van Nassouwe *Ben ik van Duitsen bloed *Het vaderland getrouwe *Blijf ik tot in den dood* GETOETER STEVIGE MUZIEK GEJUICH APPLAUS Yes. Goed gedaan man. Vond je het leuk? Heel leuk. Al je vragen beantwoord? Zeker. Goed zo. Heb jij nog wat bij hem gezien? Ik moet eerlijk zijn. Als ik een bal kickte, ving je hem. Als ik passte, ving je hem ook. Je hebt een tackle gemaakt, er zit wel een atleet in jou. Compliment. Ga zo door. Wie weet, is rugby later wat voor jou.

Wat zijn de regels van een rugby?

Jonas en Jesse leren de kneepjes van rugby van de aanvoerder van het Nederlandse rugbyteam. De belangrijkste regels zijn dat je de bal altijd naar achteren moet passen en dat tackelen mag, maar wel onder de schouders.

Naar achter passen en veilig tackelen

Wat zijn de regels van rugby?

Welkom op het internationale tennistoernooi van Rosmalen. Een toernooi met spelers van over de hele wereld. We gaan het niet over de spelers hebben, maar over de rackets. Sommige spelers hebben wel 10 tennisrackets bij zich. Die moeten allemaal, voor iedere wedstrijd in topconditie zijn. Hoe doen ze dat? Achter de schermen van het tenniscourt is een team keihard aan het werk om tientallen tennisrackets klaar te maken voor iedere toernooidag. Het zijn vaak mensen die met elk toernooi meereizen. Want een tennisracket moet worden afgesteld en opgespannen. In dat meereizende circus werkt een Nederlander die behoorlijk populair is onder de grote tennissers. Nadal en Federer wil heel graag een racket dat door hem is afgesteld. Timo van Driel. Op het toernooi bestaat Timo's werk voornamelijk uit het opnieuw bespannen van rackets. Tijdens het spelen kan een snaar beschadigd raken. Sommige snaren zijn heel gevoelig voor vocht. Als het geregend heeft, moet Timo een heleboel opnieuw bespannen. Op sommige dagen krijgt hij zo'n 30 rackets binnen. We hebben een hele gave machine. Hier kun je instellen hoe hard je wilt...mdat er aan de snaar wordt getrokken. Dat doen we in kilo's. Er wordt nu dus met 24 kilo aan gehangen. Zo brengen we dat racket op spanning. Snaar voor snaar. Wat is het verschil tussen een strakker gespannen en een losse gespannen racket? Veel mensen denken: hoe strakker, hoe harder je ermee kunt slaan. Het is juist andersom: hoe strakker, hoe meer je de bal kunt controleren. Met een strak gespannen racket kun je makkelijker de lijn opzoeken. Bij een los gespannen racket, zoals deze komt de bal erin en krijg je het katapulteffect. Dan komt de bal er veel harder uit. 25? Ja, 24 deze keer. Yes. 23, 22? Ja. Two strings. 25, 20.Yes, thank you. Zo gaat dat de hele dag door. Iedereen brengt z'n racket en ze hebben het over kilo's. Het gaat over de spanning van het racket. Da's de EEN. En dan de tweede. En dan knippen we hem kort af. Zo, die is klaar. Van welke bekende tennisser is dit racket? Van Timo van Driel. DE Timo van Driel! De enige echte. Nou, even uitproberen. Oh, lekker! Met zo'n tennisracket, heb je de wedstrijd eigenlijk al gewonnen. Nee, die was in! Nee jongens, kom. Die was in.

Hoe worden tennisrackets bespannen?

Met een slap bespannen tennisracket kun je geen wedstrijd winnen. Daarom laten professionele tennissers na elke wedstrijd hun racket opnieuw bespannen. De spanning op de snaren bepaalt hoe hard ze de tennisbal kunnen terugslaan.

Alle snaren op de juiste spanning

Zeilboten zijn er in allerlei verschillende soorten en maten. Je hebt het cruisejacht, de clipper, het zeiljacht, catamaran, laser pico, tallship, en dit leuke bootje: dat is de optimist. En dat is de kleinste zeilboot die er bestaat.  

De optimist is een zeilboot waarin je heel makkelijk kunt leren zeilen. Daarom worden er nationaal en internationaal ook heel veel zeilwedstrijden mee gehouden. Sterker nog: de optimistklasse is de allergrootste zeilklasse ter wereld.

Bij het bouwen van een optimist begint de botenbouwer met de mal. Een rompmal en een dekmal voor de binnenkant en de bovenkant van de boot. Die wordt ingesmeerd met was en dat doet ie omdat de boot als hij klaar is dan makkelijker uit de mal komt. Dan worden er laag voor laag dit soort polyestermatten aangebracht. Die matten die bestaan uit vezels. Zoals je ziet is hij ze aan het insmeren met polyesterhars en dat zorgt ervoor dat het materiaal keihard wordt. En, niet geheel onbelangrijk, het is natuurlijk een boot: waterdicht.

Na een uurtje is het polyester droog en worden alle onderdelen uit de mal gehaald. Dan wordt het in elkaar gezet. De binnenkant wordt geverfd en er komen dit soort losse onderdelen nog in. En dan wordt het spannend want voldoet het bootje wel aan alle regels?

We gaan eerst meten of ie aan de lengtes voldoet. Het belangrijkst: het midschipje. Het zwaardkastje. Dat is 1 meter 5 vanuit de spiegel, helemaal correct. De spiegel is de achterkant van de boot. Het belangrijkst is de gleuf van de zwaardkast, die mag niet langer zijn dan 33,2… Hij is precies 33,2! En dan gaan we hem even wegen. Hup op de weegschaal. Nou ben ik benieuwd.

Hij is 35 kilo en 100 gram. Is dat oké? Helemaal geweldig. Gelukkig maar. Dus je hebt een mooie optimist gebouwd. Daar zal de klant blij mee zijn. En dat is? Een registratieboekje. Oke. En dat hoort bij deze boot. Ja, daar staan alle maten in. Dus deze maten zijn specifiek voor deze boot, een soort paspoort. Maar ik vind het wel streng, die boot moet aan zo veel voldoen. Dan weet je dat al die optimisten hetzelfde zijn. Oké. Zo zijn de kansen wel voor iedereen gelijk.

Waar komt de naam optimist eigenlijk vandaan? De Optimist is ontworpen in Amerika op een zeilvereniging en die heette de optimist. Oké. En werd hij altijd al zo gebouwd? Vroeger van hout en tegenwoordig van polyester.

Martin wat heb je allemaal nog meer nodig als je met die boot ook daadwerkelijk wil gaan varen? Een zeil. Dat vangt natuurlijk de wind. De mast. Daarmee zit het zeil vast aan de boot. De giek. De giek, daarmee kun je de zeilstanden bepalen. De spriet. De spriet zorgt ervoor dat het zeil goed omhoog blijft staan. Het zwaard. Voor de stabiliteit. Het roer, om mee te sturen. Daar hebben we extra luchtzakken. Waarvoor zijn die? Drijfvermogen. En that’s it. Dus hij is compleet. Normaal zit je in je eentje in een optimist maar ik mag vandaag mee met Margot.

Wat een heerlijk weer. Ik kan echt niet wachten om die plas op te gaan. Ja, maar er staat niet zoveel wind. Nee, er is een beetje weinig wind. Maar het is wel een heerlijk bootje, die optimist.

Wat is de kleinste zeilboot ter wereld?

Als je wilt leren zeilen, kun je beginnen in een klein zeilbootje. De optimist is met zijn 2,30 meter lengte en 1,5 meter breedte de kleinste zeilboot ter wereld. Eva gaat kijken hoe zo’n zeilboot gemaakt wordt. Maar het belangrijkste voor een zeilboot is natuurlijk: wind!

De optimist

Het is hier nu heel rustig en relaxed maar over een paar dagen ziet het er hier heel anders uit. Deze mannen hier zijn allemaal keihard bezig om deze boulderhal om te toveren in een wedstrijdbaan voor internationale boulderkampioenschappen. Maar hoe doe je dat, een spectaculaire boulderroute bouwen? Wat is boulderen ook alweer? Nou, boulderen is een onderdeel van de klimsport waarbij je zonder touwen of tuigje de rotswand oftewel de bulder beklimt en dan wel op een manier die zo uitdagend mogelijk is. Oei! De boulder bestaat uit verschillende uitdagende vlakken. Zo heb je rechte wanden, je hebt schuine wanden, je hebt hoeken en je hebt ook nog dit soort overhangende vlakken waarbij je je hele lichaamsgewicht mee moet sleuren. Op al die vlakken zijn verschillende klimroutes uitgestippeld maar hoe kun je die nou onderscheiden? Al die routes hebben verschillende kleuren klimgrepen. Dit is de gele route, hier loopt de blauwe route en de bedoeling is dat je begint bij de klimgrepen met het witte stickertje in dit geval. Dan zet je daar je handen eer, je klimt omhoog en uiteindelijk moet je uitkomen bij de laatste greep met de rode sticker en dan is het de bedoeling dat je die twee seconden vasthoudt. 1, 2. En dan heb je hem gehaald. Hier liggen alle klimmaterialen voor de verschillende boulderroutes. En iedere moeilijkheidsgraad heeft zijn eigen kleur. Zo is dit de roze, level 2, dat zijn hele makkelijke grepen. Het ziet er gewoon uit als een handgreep want je kan hem  heel goed vastpakken. Maar een paar levels hoger, categorie 5, 6. Deze groene bijvoorbeeld, daar wordt het al een stuk moeilijker want hier heb je een stuk minder groip. Maar de allermoeilijkste level 7, hier moet je je dus vast zien te houden met je vingers en dan heb je deze voor je voeten. Of eigenlijk meer voor je grote teen. Job? Jij bent hier ook hartstikke druk bezig met het bouwen voor de wedstrijd. Hoeveel boulderroutes moeten jullie nu maken? 32 in totaal en dat zijn kwalificatieboulders, halvefinalers en finaleboulders. En hoe bouw je nou echt een goede, spectaculaire boulderroute? Belangrijk is dat het divers is, en zoals je zegt spectaculair, dat is heel belangrijk. Dus er zit ergens een sprong in of een andere spectaculaire pass die voor het publiek leuk is om naar te kijken. En wat is nu op dit moment de moeilijkste route? Dat is deze rode hier. Dat is een van de moeilijkste finaleboulders. Thee game is on. Oke. Proberen…Oh. Er zijn dus mensen die dit echt kunnen. Dit is dus gewoon echt…en dan moet je nagaan dat je eigenlijk helemaal daarnaartoe moet klimmen. Dat is voor een normaal mens niet te doen jongens!

Hoe maak je een spannende boulderbaan?

Boulderen is indoor klimmen met hindernissen en zonder tuigje. Hoe kleiner de handgrepen, hoe moeilijker de boulderbaan. Boulderwedstrijden zijn dan ook heel spannend om naar te kijken. Janouk wil wel eens zien hoe zo’n boulderbaan gemaakt wordt.

Klimmen voor gevorderden

Judo is bedacht door de Japanse Jigoro Kano. Deze man was niet zo groot en hij zocht naar een manier om de grotere en sterkere mannen toch aan te kunnen. Hij wilde dit niet op een agressieve manier, maar met strakke, beheerste bewegingen kunnen. Zo is judo ontstaan. Veel trainen is zeker belangrijk bij judo. Judo is geen vechtsport maar een verdedigingssport. Je leert hoe je jezelf kunt verdedigen en daardoor krijgen veel mensen die op judo zitten ook meer zelfvertrouwen. Ook leer je minder agressief te reageren. Bij judo maak je gebruik van de kracht van jouw tegenstander. Je gebruikt die kracht om je te verdedigen. Andere bekende sporten uit Azië zijn bijvoorbeeld karate, Aikido en Jiujitsu. Het verschil met judo is dat judo een zelfverdedigingssport is en bijvoorbeeld karate een echte vechtsport. Tegenwoordig is judo zelfs een Olympische Sport en zijn er meerdere Nederlandse judoka’s geweest die medailles hebben gewonnen, zoals Anton Geesink en Henk Grol. Nederland is inmiddels een succesvol judoland!

Je kan bij judo winnen door te stinken

Judo is een verdedigingssport uit Japan. Het is de bedoeling om je tegenstander met de juiste grepen en worpen op de mat te krijgen. Zou je je tegenstander nog sneller tegen de vloer krijgen als je je een tijdje niet gewassen hebt?

Is het snugger of kletspraat?

Een complimentje krijgen geeft een heel lekker gevoel. Je hebt vast wel eens gezien bij sportwedstrijden het publiek helemaal losgaat en gaat juichen. Gaan de spelers daar beter van spelen? En worden ze slechter van boegeroep? 
Ik ga vandaag uitzoeken of je prestaties kan beïnvloeden met positieve of negatieve aandacht. En daarvoor hebben we ons testteam uitgenodigd. Oke jongens, kom er maar bij. Even kijken, jij hebt een hesje aan. Twee van de teamleden gaan basketballen. Eentje is een echte basketballer. En de andere helemaal niet. Het experiment start met tien worpen voor elke speler. Wamba, de prof, begint. Het publiek moet stil zijn. Bam! Wamba gooit acht van de tien raak. Mooie score! Zo man, dat waren er acht raak en twee mis. Nou gaan we met jou door. Ja, ik ga het proberen. Oke dan! Ook bij de pogingen van Pien is het publiek stil. Ze is duidelijk geen geboren basketballer. Ze scoort maar een keer. Nou, voor iemand die nooit basketbalt! Je hebt raak gegooid. Dat is toch netjes. Negen keer mis, dat is jammer. Kom jij er weer bij. We gaan verder met het experiment. En we beginnen met jou. Wamba krijgt een blinddoekbril op. Hij kan niks meer zien. Wat doe ik nu? Intussen krijgt het publiek instructies. Ze moeten boe roepen, ook al gooit-ie raak. Wamba gaat een keer gooien met de bril op. 3, 2, 1. Boe!! Boe!! Wamba gooit zelfs met blinddoekbril op raak. Maar dat weet hij niet. Hij hoorde alleen dat het publiek negatief reageerde. Boe! Door het boegeroep van maken zijn hersen een stresshormoon aan. Daardoor kan hij zich minder goed concentreren. Klaar? Wat heeft dat voor invloed op onze sterspeler? Boe!! Wamba mag weer tien keer gooien zonder bril. Boe!! Boe!!Je kan er niks van! Helemaal niks! Boe!!Wat is dit, joh! Amateur. Wamba, hoe vond je het gaan? Wat voelde je? Als het publiek VOOR je is, helpt dat natuurlijk wel met energie, om energie in het team te brengen. Als het, zoals hier, tegen je is, werkt dat wel op je concentratie. En het is wel vervelend om dan te spelen. Dus het doet wel iets met je. Ja. Dat blijkt ook wel uit de score. Zes gemist, vier geraakt. Dat is toch wat anders dan acht om twee. Nu is Pien aan de beurt. Ook zij gaat gooien met de blinddoekbril op. Nu gaat het publiek keihard juichen, ook al mist ze. We gaan Pien heel hard aanmoedigen. Je mag EEN keer gooien. Daarna gaat de bril af. En dan gaan we weer tien keer gooien. Kom op! Doordat het publiek juicht, denkt ze dat ze gescoord heeft. Volgens onderzoek hebben positieve aandacht invloed op de prestaties. Veel meer dan het krijgen van cadeaus of geld. Positieve feedback, zoals dat heet activeert het beloningscentrum van ons brein. En dat beloningscentrum zit midden in je hersenen. Doordat dit gebied geprikkeld wordt leert je brein dat het leuk is om goed te presteren. Dan doe je het in de toekomst nog beter. Drie, twee, een. Jaaaaaa! Oeh, ja! Jaaaaaa! Jaaaaa! Lekker, Pien. Jaaaaa! Ooooo! Lekker. Nou, dat was je laatste. Wat deed het met jou? Het is leuk als mensen je aanmoedigen. Dan krijg je zoiets van power. Dat was ook te zien. Want je had vier uit tien. Hetzelfde als wat Wamba heeft gegooid. Dus jij werd toegejuicht en je werd veel beter. Jij werd uitgejouwd en je werd beduidend slechter. Dus we hebben wel bewezen: Je kan iemands prestaties beïnvloeden met positieve of negatieve aandacht. Dan wil ik dat nu zelf ook effe proberen.

Kun je iemands prestaties beïnvloeden met positieve en negatieve aandacht?

Het is leuk om aangemoedigd te worden als je bijvoorbeeld in een belangrijke sportwedstrijd zit. Maar helpt het ook echt? Janouk onderzoekt met het testpanel en profbasketballer Wamba wat het effect is van positieve en negatieve aandacht op je prestaties.

Het effect van aanmoedigen of uitjouwen

Sinds 1896 worden elke 4 jaar de Olympische Zomerspelen georganiseerd. In het begin staan daar nog maar 9 sporten op het programma, maar dat zijn er in de loop der tijd steeds meer geworden. Zo kun je tegenwoordig ook gewoon een gouden plak plakken op je skateboard. Al is meedoen natuurlijk belangrijker…Of een sport in aanmerking komt voor de Spelen, dat bepaalt de organisator: het Internationaal Olympisch Comité. Deze bobo’s kijken vooral naar de populariteit van de betreffende sport: in hoeveel landen wordt het gespeeld en misschien nog wel belangrijker: trekt die sport wel genoeg kijkers? Om plaats te maken voor nieuwe sportparels, moeten er ook soms sporten verdwijnen. Zo zijn de Olympische touwtrekkers helaas uitgetrokken en de cricketers uitgecricket. Er is trouwens nog een sportieve sluiproute naar de Spelen. Het land waar de Spelen worden georganiseerd, mag zelf ook een sport in de line-up zetten. Dus als ons landje ooit nog eens aan de beurt komt, is de kans groot dat we eindelijk eens Olympisch gaan fierljeppen. En dan is de vraag: wordt het een plak, of een nat pak?

Clipphanger

De Olympische Spelen zijn dan wel een antiek verschijnsel, ze gaan wel met hun tijd mee. Zo is skateboarden tegenwoordig ook een Olympische sport. Welke sporten in aanmerkingen komen voor de Spelen wordt bepaald door het IOC.

Wanneer is een sport Olympisch?

Waarom zijn bananen krom? Hoe werkt je geheugen? Uiteenlopende vragen die Clipphanger met een grappige animatie op een verrassende manier beantwoordt.

Clipphanger header

Clipphanger logo

Clipphanger 

Clipphanger op Youtube

Sport en beweging

Wie wint de Olympische medaille?

De Olympische Spelen (PO)

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

Het schooljaar gaat weer beginnen. Wij zijn er klaar voor.

Kinderboekenweek header

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.