Wauw, dit is zo cool! Bliksem, maar dan binnen. En als zo'n enorme elektrische ontlading plaatsvindt ontstaan er allerlei stoffen die je voor van alles kunt gebruiken.
Het blauw-witte licht dat we zien bij bliksemschichten is plasma. Ook de zon bestaat helemaal uit plasma
en ook een ordinair vuurtje op aarde is gemaakt van gassen in de plasmafase. Stoffen kunnen voorkomen in de vaste fase, je hebt vloeibare stoffen, gasvormige stoffen, en stoffen kunnen voorkomen in de plasmafase.
En dat is de toestand waarin de meeste energie zit. En op de TU in Eindhoven kunnen ze plasma goed gebruiken.
Zo goed dat ze er bestrijdingsmiddelen mee kunnen maken. Polo van Ooij werkt voor een spin-off van de universiteit. Het is hem gelukt om een tafelmodel bliksemgenerator te maken. Het plasma in deze reactor levert zoveel energie, dat het water en de lucht eromheen veranderen van samenstelling. Maar wat heb je nou met het water gedaan? Nou, we hebben dat water behandeld met een plasma. En dat wil zeggen dat we de lucht in de plasmafase hebben gebracht. De zuurstof- en de stikstofmoleculen. Door dat te doen voegen we reactiviteit toe aan die zuurstof en stikstof zodat het opgelost kan worden in water. Dus door dat bliksempje heb je zuurstof en stikstof uit de lucht reactief gemaakt, het zit in het water. Wat kan je daar dan mee? Nou, die reactiviteit van die bliksem en van het plasma, dat vangen we als het ware in het water. Waardoor je er allerlei toepassingen van kunt bedenken. Een daarvan is bijvoorbeeld desinfectie. Het afdoden van micro-organismen. Dus bacteriën vinden het gebliksemde water niet lekker? Nee.
Daar kunnen bacteriën, eencellige dieren niet tegen.
En het aardige is: Wanneer je gaat kijken naar een periode van 15 minuten, dan zie je dat dat water uiteindelijk terugvalt naar een nitraathoudende oplossing.
Wacht even. Want dit geeft aan of er nitraat in zit of niet
en dit is gewoon water? Dit is onbehandeld. En dit water hebben we een paar minuten behandeld met plasma.
En door die bliksem en terugval en al dat gedoe, zit er nu nitraat in. En wat heb ik aan nitraat in water? Nou, nitraat in water is de belangrijkste voedingsstof voor planten en gewassen. Dat is kunstmest geworden. Dat is kunstmest geworden. Ja. Dus eerst maak je alle bacteriën dood en tegelijkertijd bemest je het ook nog. Dat klopt.
In het laboratorium kan het plasmawater zich met gewone reinigingsmiddelen meten. En proeven in de distributie van bloemen laten ook zien dat het water schimmels en bacteriën bestrijdt. Maar dat is nog maar het begin. In ziekenhuizen staan proeven op stapel om met het water operatiegereedschap te steriliseren. Uiteindelijk hopen de uitvinders dat het plasmawater een deel van het gif in de landbouw kan vervangen.