Name: Hoe maakt een gans geluid?
Uploaded: 2021-03-03T00:00:00+01:00
Duration: 5 min 8 s
Description: De gans heeft geen stembanden maar een syrinx. Dit werkt vergelijkbaar als wanneer je lucht uit een ballon laat en het uiteinde strak trekt.

Groep 6/7/8

Als je dierenarts wilt worden... moet je leren hoe dieren er van binnen uitzien. Je moet er dus in snijden. In dode dieren natuurlijk. Vandaag op de snijtafel: Wauw, een gans. Het is een grauwe gans, een wilde gans. Hij is een beetje grijzig, daar kun je het aan zien. Ik ben benieuwd hoe die vleugel eruitziet. Je kunt hem helemaal uittrekken, hij heeft hele grote vleugels. En hiermee kan hij dus helemaal naar het zuiden vliegen? Jazeker. Als je ze allebei uitspreidt, dan zie je hoe breed dat is. Ja. Een hele grote spanwijdte heet dat. Dan hoor je dat zo: fieut-fieut! Ja, dat maakt veel geluid. Als ze boven je langs vliegen. Ik hoorde dat je al een keer naar je eigen stembanden hebt mogen kijken. Dus vandaag gaan we kijken hoe deze gans geluid maakt. Oei, dan moet ik die keel in? Het geluid bij de vogels dat geluid maakt heet de syrinx. Dus ik wil tegen jou zeggen: ga voor mij de syrinx maar zoeken. Dus vogelachtige dieren hebben geen stembanden... maar syrinxen? Een syrinx, ja. Een syrinx. Ja. Oke. En waar zit die dan ergens? Mag je zelf gaan uitvogelen. Ik denk dan ergens hier.Ik stel voor dat je gewoon gaat snijden. Ik voel hier de luchtpijp lopen. Daar zitten kraakbeenringetjes omheen. Ja, die voel je goed. Dus daar moet het bij in de buurt zitten… want ik neem aan dat hij z'n longen gebruikt... om lucht ergens langs de persen, wil je geluid krijgen. Want zo werken ook een trompet en een fluit en zo. Oke. Ik maak hier een incisie. Ja, mooi. Goed, hij ligt al mooi open. Hier zie ik 'n luchtpijp. Inderdaad. Een soort stofzuigerslangetje. En hier zie ik een slokdarm. Maar nergens stembanden. Nee, klopt. Die ga je ook niet vinden in de hals. Nee?! Waar maakt een vogel geluid dan? Een stukje dieper, in de borst. Is dat bij kippen ook zo? Ja, bij alle vogels. Heb ik nooit geweten! Nee. Ze maken geen geluid met hun keel of met hun mond... maar in hun borstkas? In hun borstkas, ja. Dit is wel gaaf, zeg, om zo'n dier van binnen te bekijken. Daar gaan we. O, ik zie het hart! Heel goed, je ziet daar het hart. Dat komt al bloot te liggen. En hier loopt die luchtpijp verder? Ja, die gaat nog veel dieper. Ik zie wel dat de luchtpijp zich splitst in twee takken... richting de twee longen. Klopt. Maar waar zit die stem dan toch? Ik voel wel een soort hard stukje bij de splitsing van de luchtpijp. Dat is heel goed, dat is de syrinx. Zit hij daarin? Ja, daar zit hij in. Ja, een soort grappig, hard stukje. Het lijkt op een soort instrumentje. Bijna wel, he? Een soort fluitje. En nou zijn ganzen niet echt de mooiste zangers van het vogelrijk. Dat is jouw mening, maar de meesten zullen het met je eens zijn. Maar sommige vogels kunnen prachtig zingen. Ja. En dat doen ze allemaal met dit stukkie? Ja. En des te meer spieren een vogel heeft in de syrinx... des te meer geluid ze kunnen maken. Aha. Het lijkt me dat als je hier lucht langs laat stromen... dat het lijkt op een ballonopening. Ja, zou kunnen. Dat je dus zo doet. Wil je het proberen? Ja. Oke, dit is dus dus syrinx? De syrinx, ja. Syrinx. Je hebt hier de longen zitten... en een vogel kan dat dus strak trekken. En dan krijg je een geluid, ja. Apart, he? Nooit geweten, wat cool. Ja. Dus een vogel heeft geen stembanden, maar een syrinx. Klopt. Oke, ik snijd de syrinx even los. Ja. Hier zie je een heel mooi luchtpijpje, met dus een splitsing. En daartussen een soort slap stukje en daarmee kan hij trillen. En als ik hier dus in zou blazen dan zou ik het geluid... van een gans na kunnen doen. Je kan het proberen, ik heb een rietje. Moet ik hem wel goed dichtknijpen. En een beetje strak houden, denk ik. Wat cool! Nou, je klinkt bijna als een gans. Nou, mocht je ooit vast komen te zitten in het weiland... en mensen moeten roepen met een fluitje... dan kun je dus uit een gans een fluitje toveren.

Hoe maakt een gans geluid?

Rachel en Elbert ontdekken hoe briljant en uniek dieren zijn gemaakt aan de hand van allerlei weetjes.


Tussen Kop en Staart

De gans heeft geen stembanden maar een syrinx. Dit werkt vergelijkbaar als wanneer je lucht uit een ballon laat en het uiteinde strak trekt.

Dieren en planten

De snijtafel

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

Pepernoten

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.