Name: Hoe leeft een kwal?
Uploaded: 2021-02-02T04:00:00+01:00
Duration: 5 min 48 s
Description: Kwallen zijn zo zacht als gelatinepudding. Ze eten plankton en kunnen niet zwemmen, maar laten zich meedrijven met de stroming in zee. Oorkwallen planten zich op een bijzondere manier voort: bevruchte eicellen dwarrelen neer op de bodem en groeien uit tot poliepjes, die vervolgens uitgroeien tot babykwalletjes.

Groep 6/7/8

Fiona! Hallo! Jij weet echt alles van kwallen. Jazeker. Zitten ze ook hier in dit Noordzee-aquarium? Nee, niet hier. De haaien en de vissen zouden een hapje kunnen nemen, Dus dan zijn we ze gelijk weer kwijt. Dat willen we niet. Nee. Wil je ze zien? Zeker. Kom maar mee. Hier zitten de cassiopea-kwallen. Dat zijn tropische kwallen die bijvoorbeeld voorkomen in het Caribisch gebied. En gaat het wel goed met ze? Ze liggen helemaal op de bodem, op zijn kop. Ja, ze heten ook wel 'omgekeerde kwal'. Zo leven ze. Kijk, zie je die tentakeltjes? Daar zitten kleine algjes in. Die leven daar in samenwerking met de kwal. Die zetten daglicht om in eten voor de kwal. In ruil krijgen ze een veilige schuilplaats. Superhandig. Cool hè. 

Jahaa… Die ken ik! Dit ziet er echt magisch uit trouwens. Maar dit zijn jullie oorkwallen, hè? Ja, klopt. Die ben ik ook tegengekomen in de Noordzee. Ja, daar leven ze. Die hebben jullie ook echt in verschillende stadia. Dit zijn de baby'tjes, denk ik. Piepklein. Ja. En hier ietsje groter. En dit is dan echt groot en volwassen? Ja, dit zijn de volwassen kwallen. En hebben jullie nog meer soorten kwallen? Dat zou ik wel willen, maar kwallen zijn heel moeilijk te houden. Ze zijn zo zacht als gelatinepudding. Dus ze gaan heel makkelijk kapot. In de zee gebeurt dat ook, alleen daar heb je zoveel kwallen dat je het niet erg merkt. Maar bij ons merk je dat wel.

Dit is ons kwallenlab. Hier zie je de aquaria aan de achterkant. Met kwallen moet je met heel veel dingen rekening houden. De waterkwaliteit moet goed zijn. We hebben verschillende filters om het water goed te houden. Bij oorkwallen is 't ook belangrijk dat de temperatuur goed is. Wat moet-ie hebben, qua temperatuur? 15 graden. 15, oke?. 14,8. O, dat is helemaal goed.
En de stroming natuurlijk. Die is ook heel belangrijk. Je zou 't misschien niet zeggen, maar kwallen kunnen helemaal niet zwemmen. Wacht even... ja, ze laten zich meedrijven met de stroming. Kwallen kunnen niet zwemmen? Als er geen stroming zou zijn dan zouden ze naar de bodem zakken en daar doodgaan. Is het dan niet zielig dat ze hier alleen non-stop in de rondte gaan? Kwallen hebben eigenlijk geen hersenen, dus ze zijn zich er niet van bewust. Voor hun is het hetzelfde als in de zee. Het is ook een rond aquarium, want in een aquarium met rechte hoeken zouden ze zich in een hoek klemzwemmen en dan ook doodgaan.

Zo. Etenstijd. Maar wat is dit? Kwallen eten toch visjes? Ja, kwallen eten eigenlijk plankton. Dat zijn hele kleine diertjes of plantjes die in het water leven. Dus wij hebben hier de eitjes van hele kleine kreeftjes. Artemia. En als ik deze eitjes in het water doe... Dan komen ze uit? Dan komen er na 16 uur hele kleine kreeftjes uit. Daar gaan we. Lekker smullen, kwalletjes. Ja, ja. Geniet ervan. Nu kun je ook goed zien hoe ze eten. Je moet goed kijken, maar al die kleine oranje puntjes, dat zijn dus de kreeftjes. Die blijven gewoon aan hun tentakels kleven. Ja. En die vier cirkels die je ziet, dat zijn eigenlijk hun magen. Dus je ziet dat ze langzaam oranje worden. Als we over tien minuten terugkomen dan kunnen we het goed zien. 
Kijk, dit is grappig. De magen zijn helemaal oranje geworden van het voedsel. De kreeftjes, die zitten erin. Maar dat moeten ze op een gegeven moment dan ook wel weer uitpoepen? Ja. De poep komt eigenlijk door het zelfde gat weer naar buiten. Door zijn mond eigenlijk. Echt waar? Ja, echt. Dus hun mond is hun kont. Eigenlijk wel. Oké. Super-weird. Maar heel simpel. Efficiënt. En het werkt. Haha. 

Kwallen zijn wonderlijke beesten. Want hoewel ze geen hersenen, ogen of bloed hebben, zijn ze al oeroud. En ook hun levenscyclus is bijzonder. Hoe zit dat, Fiona? De mannetjes laten de zaadcellen los in het water in het voorjaar en de vrouwtjes de eicellen. En die vinden elkaar dan in 't water. En dan vormen ze een klein larfje. Maar bij oorkwallen gebeurt er eigenlijk iets heel bijzonders. Het vrouwtjes vangt de zaadcellen op in haar tentakels en dan bevrucht ze ze daar met haar eicellen. En dan uiteindelijk dwarrelen ze neer op de bodem. Daar vormt het een poliepje. Het poliepje gaat eigenlijk zitten eten en wachten op het voorjaar. En dit zijn die poliepjes. Piepklein. Het lijken wel kleine bloemetjes met tentakeltjes eraan. Dan gebeurt er iets heel bijzonders. De poliepen gaan strobileren. Strobileren? Oké, die moet je me even uitleggen. Ja. Kom maar mee. In de natuur gaat dat vanzelf, maar hier helpen we een handje. De poliepen zitten in de koelkast. Omdat ze op 5 graden zitten, denken de poliepen dat het winter is. Dus dit zijn de poliepen die gaan strobileren. Dan heb ik hier water van 20 graden. Als we daar de poliepen in doen dan denken ze dat het voorjaar is. En het voorjaar is natuurlijk 'n hele mooie tijd om te gaan strobileren. Misschien wil jij er wat voer bij doen. Ja hoor. Ik zie het. Je moet echt heel goed kijken. Het gaat best langzaam. Maar als het goed is zie je dan dat de poliepen de schoteltjes loslaten. Die splitsen als het ware. En dan beginnen ze te zweven. Ja. Dat zijn eigenlijk dus de babykwalletjes. Die heten ephyra's. Het grappige is dat je ook al echt, als je goed kijkt, die samentrekkende bewegingen kan zien van een kwal. Ja, ze bewegen eigenlijk precies zoals hun ouders.

Hoe leeft een kwal?

Het Klokhuis informeert kinderen van acht tot veertien over de wereld om hen heen, in de breedste zin van het woord. 

Het Klokhuis

Programmalogo's

Kwallen zijn zo zacht als gelatinepudding. Ze eten plankton en kunnen niet zwemmen, maar laten zich meedrijven met de stroming in zee. Oorkwallen planten zich op een bijzondere manier voort: bevruchte eicellen dwarrelen neer op de bodem en groeien uit tot poliepjes, die vervolgens uitgroeien tot babykwalletjes.

Dieren en planten

Geen hersenen, ogen of bloed

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

Pepernoten

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.