Name: De bloedbank
Uploaded: 2013-05-09T22:00:00+02:00
Duration: 2 min 3 s
Description: Bloed in je lichaam is belangrijk. Als je door bijvoorbeeld een ongeluk veel bloed verliest, kan dat gevaarlijk zijn. Daarom geven sommige mensen vrijwillig hun bloed af om mensen te helpen die veel bloed zijn verloren. Dat gebeurt bij de bloedbank.

Groep 6/7/8

Groep 3/4/5

Door je lichaam lopen kilometers lange bloedvaten met bloed erin. In totaal stroomt er zo’n 5 tot 6 liter bloed door je lichaam. Dit bloed geeft stoffen af aan organen. Zoals zuurstof. Zonder deze stoffen kunnen je organen niet functioneren. 
Bloed in je lichaam is dus hartstikke belangrijk. Wanneer je tijdens een operatie of ongeluk dus veel bloed verliest kan dat gevaarlijk zijn. Daarom heb je dan bloed nodig. Dit bloed kan je krijgen van een donor. Bloeddonoren. Dat zijn mensen die vrijwillig bloed afgeven. Dat gebeurt bij de bloedbank.
Als je bloed afgeeft moet er eerst getest worden of jouw bloed geschikt is. Want als je ziek bent dan mag je geen bloed geven. Dan kan namelijk degene die jouw bloed krijgt ook ziek worden. In je aders wordt een klein gaatje geprikt en zo wordt het bloed afgenomen. 
Je kan niet eindeloos bloed doneren. Je lichaam moet namelijk wel de tijd krijgen weer nieuw bloed aan te maken. Daarom mag je in Nederland maximaal vier keer per jaar een halve liter bloed doneren. 
Nadat het bloed is opgevangen in een zak wordt het meegenomen naar de afdeling ‘bewerking’. Het bloed wordt namelijk nooit zomaar uit de zak aan iemand gegeven. Meestal hebben mensen maar een deel nodig van wat in de zak zit. 
Daarom worden de verschillende stoffen in het bloed van elkaar gescheiden. Dat gebeurt in deze trommel. Hij draait ontzettend hard rond. Hierdoor wordt het bloedplasma, de witte bloedcellen en bloedplaatjes en de rode bloedcellen van elkaar gescheiden. Deze stoffen hebben allemaal een eigen functie. Sommige mensen hebben alleen rode bloedcellen nodig andere hebben weer alleen bloedplaatjes. Als dat gescheiden wordt dan houd je een zak met rode bloedcellen, bloedplasma en witte bloedcellen over. 
Wanneer iemand bloed nodig heeft wordt het gedoneerde bloed gepakt en bij diegene in het lichaam gespoten. Het bloed van de donoren is dus erg belangrijk. Want met dit bloed kunnen mensenlevens worden gered. 


De bloedbank

Bloed

Bekijk hier alle afleveringen en clips uit De Buitendienst. Meer video's over natuur en klimaat vind je op de programmapagina van Zapp Your Planet.

Programmalogo's

De Buitendienst

Bloed in je lichaam is belangrijk. Als je door bijvoorbeeld een ongeluk veel bloed verliest, kan dat gevaarlijk zijn. Daarom geven sommige mensen vrijwillig hun bloed af om mensen te helpen die veel bloed zijn verloren. Dat gebeurt bij de bloedbank. 

Mens en lichaam

Bloed geven om anderen te helpen

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

Er stromen liters van door je lichaam en zonder ga je dood: bloed. 

Klas 1/2/3

Welke organen zitten er in je lichaam en wat doen ze precies? Dwaal rond door je lichaam met deze interactieve schoolplaat en bekijk de video's om meer te ontdekken over je organen. 

Interactieve schoolplaat langs je organen

Je lichaam: organen

Programmaheaders

We kunnen aan de hand van de bloedgroepbepaling bepalen welke bloedgroep iemand heeft. Ieder mens heeft namelijk een bepaalde bloedgroep. De vier belangrijkste bloedgroepen zijn: A, B, AB en O. En bloed van verschillende bloedgroepen kun je absoluut niet met elkaar mengen, er ontstaat dan namelijk een reactie, een zogenaamde klonterreactie. En op basis van deze klonterreactie is dus de bloedgroepbepaling gebaseerd.Als je kijkt naar de bloedgroepen, dan zie je hier bepaalde stoffen op. De stoffen die zich op het celmembraan van de rode bloedcellen bevinden bepalen eigenlijk welke bloedgroep je hebt. Hier zie je een rode bloedcel van bloedgroep A. Je ziet hier zo de stoffen die bepalen dat het bloedgroep A is. Deze stoffen noemen we "bloedfactoren". Dit zijn de bloedfactoren van bloedgroep A en je ziet, dat die een andere vorm hebben dan de bloedfactoren van bloedgroep B. Bloedgroep AB heeft beide bloedfactoren, zowel de bloedfactor A als bloedfactor B. Bloedgroep O heeft geen enkele bloedfactor.Hiernaast is nog iets anders wat belangrijk is om te weten: de rode bloedcellen komen voor in het bloedserum. In het serum bevinden zich antistoffen. Bloedgroep A heeft antistoffen tegen bloedgroep B. Bloedgroep A heeft dus antistoffen die passen op de bloedfactoren van bloedgroep B. Als je bloed van bloedgroep A mengt met bloed van bloedgroep B, dan krijg je die klonterreactie. Ze zullen op elkaar reageren.

Bloedgroepen

Met een klonterreactie kun je achterhalen welke bloedgroep iemand heeft. Handig als bij een misdrijf bloed gevonden wordt dat niet van het slachtoffer is.

Welke bloedgroepen zijn er?

De bloedsomloop bestaat uit hart- en bloedvaten. Het hart ligt hier in de borstkas, samen met de longen. Het ligt in jouw lichaam een beetje aan de linkerkant, bijna in het midden. De pijltjes geven de richting van de bloedstroom aan. In slagaders stroom het bloed van het hart vandaan. In aders stroomt het bloed juist naar het hart toe. En hier stroomt het bloed in de aders en slagaders.

Hart- en bloedvaten

Bij de bloedsomloop in het lichaam van de mens, zijn het hart, de slagaders en de aders van belang. Waar begint en eindigt de bloedsomloop?

Waar begint de bloedsomloop?

Een bloedneus. Want je hebt een enorme klap op je neus gekregen. De bloedvaten in je neus zijn kapot en het bloedt begint te stromen. Als iemand een bloedneus heeft, moet je het volgende doen.
Laat het slachtoffer eerst flink snuiten, zodat alle resten van bloed en eventuele korstjes uit de neus komen. Knijp dan de neus dicht onder het neusbeen. Doe het hoofd nooit achterover, maar voorover, in de schrijfhouding. 
Het bloed stroomt zo de neusholte in en komt tot stilstand, omdat je de neus dichthoudt. Op deze manier kan het bloed sneller stollen. Het slachtoffer moet af en toe bloed blijven wegslikken. Houd je neus voor de zekerheid 10 minuten dicht en je hoofd voorover, want dan is de kans groot, dat het bloeden is gestopt. 
Handig om te weten is, dat als het slachtoffer stopt met bloed wegslikken, dat ook een teken is, dat het bloed gestold is. Laat de neus voorzichtig los en kijk of de bloeding is gestopt. De neus zal uit zichzelf de wondjes genezen. Jonathan: Perfect. Gelukkig. Nu hoef ik niet naar de dokter. Want als het bloeden niet gestopt is, dan moet je naar de dokter.

Bloedneus

Het gebeurt regelmatig: een bloedneus. Je kunt dit goed zelf verhelpen: neus snuiten, hoofd voorover, neus dicht en het bloed gaat stollen. En anders helpt de EHBO-er je wel.

Hoe het komt en wat je eraan kunt doen

De bloedsomloop bestaat uit hart en bloedvaten. Het hart ligt hier in de borstkas, samen met de longen. Het ligt in jouw lichaam een beetje aan de linkerkant, bijna in het midden. De pijltjes geven de richting van de bloedstroom aan. In slagaders stroomt het bloed van het hart vandaan. In aders stroomt het bloed juist naar het hart toe. En hier stroomt het bloed in de aders en slagaders. Slagaders hebben een dikke wand. Dat is nodig om het bloed van je hart door de rest van je lichaam te pompen. Het bloed gaat schoksgewijs door de slagader. Daardoor voel je de slagader kloppen. Aders zoals hier in je hand hebben een slappe wand. Je kunt ze gemakkelijk platdrukken. In een ader zitten klepjes, zodat het bloed alleen maar naar het hart toe kan stromen. De andere kant op gaat niet. De klepjes houden het dan tegen. Dit is een model van je hart. Het heeft een rechterkant en een linkerkant. Dit zijn de twee boezems en deze twee noem je kamers. Tussen een boezem en een kamer zitten vliezen. Dat zijn hartkleppen. Als het bloed van de boezem naar de kamer stroomt, gaan deze kleppen open. Van de kamer naar de boezem kan niet, dan gaan de kleppen dicht. Eerst lopen de boezems vol. De ene boezem krijgt bloed uit het hele lichaam, daar is de zuurstof al uit. De andere boezem krijgt bloed uit de longen. Daar zit juist de zuurstof nog in, die het lichaam nodig heeft. Dan trekken de boezems samen. Hierdoor wordt het bloed in de kamers gepompt. Daarna trekken de kamers samen en verlaat het bloed het hart. Deze blauwe kamer perst het bloed naar de longen toe. En deze rode kamer perst het bloed naar alle delen van het lichaam. Intussen lopen de boezems alweer vol en begint alles opnieuw.De slagaders in je lichaam vertakken zich tot kleine bloedvaatjes op plaatsen waar veel bloed nodig is. Deze kleine bloedvaatjes heten haarvaten. Miljoenen haarvaatjes samen vormen netwerken. Ze komen weer samen in aders. Het bloed kan dus overal in je lichaam komen. Dat is nodig, want in je bloed zitten allerlei stoffen die je lichaam nodig heeft. Die stoffen moeten in je bloed worden opgenomen. Je hart pompt je bloed rond en het bloed brengt die stoffen naar de juiste plaats. In je darmen neem je bouwstoffen en brandstoffen op. Dat zijn hier die groene bolletjes die vanuit je darm in je bloed gaan. In je longen gaat het om zuurstof. Dat zijn deze witte bolletjes, die vanuit je longen in je bloed gaan. Andere stoffen moet het lichaam juist kwijt. Deze zwarte bolletjes stellen koolzuurgas voor, dat moet het lichaam kwijt. Ze gaan van het bloed naar de longen. Daarna adem je het uit.

Bloedsomloop

De bloedsomloop is nodig om allerlei stoffen op de juiste plaatsen in je lichaam te brengen en er ook weer vandaan te halen. Een goed transportsysteem is dus onmisbaar. Je hart en de bloedvaten vormen dit transportsysteem.

Een uitleg van de bouw en de functie van hart en bloedvaten

Hallo ik ben Kevin en ik heb toch eens een bloedneus gehad. Met vrienden ging ik met mijn pet frisbeen. Toen gooide ik hem en mijn vriend gooide hem terug en toen kwam dit zo tegen mijn neus aan. Toen begon het heel erg te bloeden. Toen moest ik mijn hoofd achterover doen en heel snel een toiletpapiertje pakken en zo oprollen en in mijn neus doen. En zo blijven wachten tot het over was.
Zo wc-papier in je neus en hoofd achterover.
Nee dat zou ik niet doen. Kom maar snel zitten. Trek je papiertjes er maar uit en wat je eerst moet doen is heel goed je neus snuiten. Al het bloed eruit. Heel goed. En nu met 2 vingers daar waar het neusbotje ophoudt, stevig drukken en naar voren. Anders loopt het bloed steeds weer je keel in en daar wordt je hartstikke misselijk van. Dit moet je wel 10 minuten volhouden.
Wat gebeurt er eigenlijk?
In je neus heb je je neustussenschotje. Als je aan de binnenkant daarvan een scheurtje krijgt, dan krijg je een bloedneus. Dat scheurtje ontstaat heel makkelijk omdat de huid die hier loopt heel dun is en er heel veel bloedvaatjes lopen. 
Net als bij je lippen?
Ja net als bij je lippen. Die huid is zo dun dat als je even flink in je neus zit te peuteren dat je daarvan zelfs een bloedneus van kunt krijgen.
Als je er een klap op krijgt...
Gaan die bloedvaatjes ook kapot en heb je ook een bloedneus. En als je nou een bloedneus hebt gehad dan ontstaat er in je neus een korstje. Blijf daar van af. Als je daar weer aan gaat peuteren dan krijg je weer een bloedneus.
Dus niet...
Nee.
Hoelang nog? Zo lang?

Wat moet je doen als je een bloedneus hebt?

In de neus zit het neustussenschotje. De huid is hier zo dun en er zitten zo veel bloedvaatjes, dat je er gemakkelijk een bloedneus van kunt krijgen. Maar wat moet je doen als je een bloedneus hebt?

Een wondje in je neus

Organisatie en bestuur

Van een bloedneus tot de bloedsomloop

rode kerstballen in een boom

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.