Name: Onderzoek naar tsunami's
Uploaded: 2012-08-28T22:00:00+02:00
Duration: 3 min 36 s
Description: Tsunami's zijn vloedgolven met een vernietigende kracht. In het Wave Lab wordt onderzoek gedaan naar het ontstaan en de gevolgen van tsunami's.

Klas 1/2/3

Klas 4/5/6

“IJsland ligt dus op een divergente plaatgrens. Daar bewegen de platen uit elkaar. Naast vulkaanuitbarstingen komen er ook aardbevingen voor, maar die zijn meestal niet zo zwaar. Zware aardbevingen vindt je op transversale plaatgrenzen: daar schuren de platen langs elkaar. Maar de grootste aardbevingen en zeebevingen vindt je in gebieden waar platen op elkaar botsen: de convergente plaatgrenzen zoals bij Japan.”

Zo was er in de zomer van 2011 een grote zeebeving voor de dichtbevolkte Oostkust van Japan. De beving werd gevolgd door een grote vloedgolf: een tsunami die nog veel meer slachtoffers maakte dan de beving zelf. Bijna 20.000 mensen verloren hierdoor het leven. En ook de materiële schade was enorm. Iedereen kent deze dramatische beelden. Hele dorpen werden weggevaagd. Doordat havens, wegen en spoorlijnen onbruikbaar werden, was het moeilijk om alle mensen snel van hulp te voorzien.

“Hier in het Wave Lab werken wetenschappers met dit soort stroomgoten. Dat doen ze om de stroming van water en golfslag te modelleren en te simuleren. Heel handig als je bijvoorbeeld onderzoek doet naar tsunami’s. Andy, kan jij me uitleggen hoe die enorme zeebeving in Japan ontstond?”
“Voor de oostkust van Japan duikt de Pacifische plaat onder de Japanse plaat. Maar dat gaat niet overal soepel. Wrijving kan dat tegenhouden. Dan wordt de druk steeds hoger tot die krachtiger is dan de wrijving. En dan schiet het los. Dat veroorzaakt de aardbeving. Dat kan ik je beter laten zien op mijn laptop.”
“Tijd voor de laptop.”

“Dit gekleurde gebied is Japan, van bovenaf gezien. Hier begon de aardbeving. De kleur geeft de beweging van de GPS-stations in heel Japan aan. De seismische golven schudden de grond. Daar is wat permanente vervorming. Na afloop zien we dat Japan als geheel naar het Oosten is opgeschoven. Hiermee kunnen we berekenen waar de landverschuiving plaatsvond. Daarmee kunnen we de tsunami simuleren. Dit is Japan. De aardbeving begint. En de tsunami breidt zich uit over de Stille Oceaan.”
“Het is net alsof je een hele grote steen in het water gooit?”
“Dat is hetzelfde proces. Als je 'n steen in laag water gooit, krijg je net zo'n effect. Dit is een tsunami-simulator. Hiermee simuleren we de beweging van de zeebodem. Dat veroorzaakt de tsunami. Als ik dit optrek... zie je de tsunami gaan. Dat daar is de kust. De diepte van het water bepaalt de snelheid van de golf. Hij vertraagt als hij in ondieper water komt. De voorkant gaat trager dan de achterkant. Daarom botst de golf op zichzelf en wordt hij dichter bij de kust hoger.”

“Maar blijkbaar is het bekend, dat in die regio veel aardbevingen voorkomen, waarom doen de Japanners daar dan niets mee?”
“Dat doen ze wel. De bouwverordeningen zijn er streng. De aardbeving zelf heeft vorig jaar relatief weinig schade aangericht. De tsunami zorgde voor de schade. Er zijn veel beschermende maatregelen tegen tsunami's, maar deze was te groot.”

Het rommelt diep onder onze voeten! Iedere dag komt er wel ergens op de wereld een aardbeving voor. Als een aardbeving op de zeebodem plaatsvindt, kunnen tsunami's, reuzegolven, de kust overspoelen. En dan zijn er nog de vulkanen, vurige bergen, die met een hoop kabaal kunnen uitbarsten. Hoe ontstaan deze indrukwekkende en gevaarlijke natuurverschijnselen en waar vinden ze plaats?

Overzichtsillustratie aardbevingen en vulkanen

Het rommelt diep onder onze voeten! Iedere dag komt er wel ergens op de wereld een aardbeving voor. Als een aardbeving op de zeebodem plaatsvindt kunnen tsunami's, reuzegolven, de kust overspoelen. En dan zijn er nog de  vulkanen, vurige bergen, die met een hoop kabaal kunnen uitbarsten. Hoe ontstaan deze indrukwekkende en gevaarlijke natuurverschijnselen en waar vinden ze plaats?

Hoe ontstaan aardbevingen, vulkanen en tsunami's?

Aardbevingen en vulkanen

Je merkt er misschien niets van, maar elke dag vinden er wereldwijd duizenden aardbevingen plaats. De ene aardbeving is heftiger dan de andere. Klik op de afbeelding om te lezen hoe aardbevingen ontstaan.

Scrollverhaal over bewegende aardplaten

Wat is een aardbeving?

Een vulkaanuitbarsting kan er spectaculair uitzien, maar ook heel gevaarlijk zijn. In dit scrollverhaal lees je alles over verschillende vulkaantypes, lavastromen en aswolken. 

Scrollverhaal over het natuurgeweld van vulkanen

Hoe ontstaat een vulkaanuitbarsting?

Onderzoek naar tsunami's

Tsunami's zijn vloedgolven met een vernietigende kracht. In het Wave Lab wordt onderzoek gedaan naar het ontstaan en de gevolgen van tsunami's.

Aarde, zon en maan

In welke gebieden komen tsunami's voor?

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

De minister zet een streep door de NTR en daarmee ook door Schooltv.          
Laat Schooltv niet verdwijnen. 

Strooigoed en pepernoten

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.