Name: Jodenvervolging in de Tweede Wereldoorlog
Uploaded: 2022-04-06T20:00:00+02:00
Duration: 4 min 57 s
Description: Wanneer Nederland in 1940 wordt bezet door Duitsland, proberen de meeste Nederlanders er het beste van te maken. Ondertussen worden Joden voor onze ogen weggevoerd naar concentratiekampen.

Klas 1/2/3

Klas 4/5/6

Het ene na het andere gebied wordt ingenomen en bij Duitsland gevoegd. Ook Nederland begint zich steeds meer zorgen te maken. Net als tijdens de Eerste Wereldoorlog proberen we neutraal te blijven en geen partij te kiezen, in de hoop ook dit keer buiten schot te blijven. In Nederland zelf wordt ondertussen net gedaan alsof alles onder controle is en niemand zich zorgen hoeft te maken. Iedereen heeft zich teruggetrokken in zijn eigen kringetje en waant zich daar veilig. Maar dat is lastig vol te houden als er steeds meer Joodse vluchtelingen uit Duitsland naar ons land komen. Eigenlijk al gelijk vanaf 1933 probeerden steeds meer Joden uit Duitsland in veiligheid te komen en onder andere naar Nederland te vluchten. Ze werden mondjesmaat toegelaten. Aan de ene kant was er steun voor deze mensen, maar dat was ook regeringspolitiek die zo weinig mogelijk vluchtelingen wilde toelaten. Vaak hadden de Joodse vluchtelingen al hun bezittingen moeten achterlaten en kwamen ze gehavend en getraumatiseerd in Nederland aan. Hier werd hun opvang helemaal overgelaten aan de Joodse gemeenschap. Die deed haar best om voor onderdak een nieuwe kleding te zorgen. Dat deden ze om te voorkomen dat het Nederlandse volk zich zou ergeren aan het beeld van de armoedige Joden in de straat en bezwaar ging maken, maar dat gebeurde toch. Ondanks de toenemende terreur in Duitsland en ondanks de wanhoop van de Joodse vluchtelingen, sloot de Nederlandse regering zijn grenzen. Voortaan waren buitenlandse Joden ongewenste vreemdelingen. En wie wel ons land binnenkwam, moest worden ondergebracht in een centraal opvangkamp dat door de Joodse gemeenschap zelf was betaald. Kamp Westerbork. Nog geen veertig kilometer afstand van de Duitse grens. Op 10 mei is het zover. Pantsertreinen rijden ons land binnen. Honderden vliegtuigen schenden ons luchtruim. Duizenden parachutisten landen rond vliegvelden bij Den Haag en Rotterdam. Nederland is in oorlog. Het merendeel van de Nederlanders houdt instinctief aan hun oude leven vast en probeert er maar het beste van te maken. Ze hebben het gevoel dat het allemaal wel meevalt, omdat de bezetter zich relatief rustig houdt en de Nederlandse ambtenaren volop meewerken. Voor anderen valt het helemaal niet mee. Als steeds meer anti-Joodse maatregelen worden genomen, komen de Joden al snel alleen te staan omdat buren en kennissen afstand nemen. De rest van de bevolking beseft dat alleen Joden worden vervolgd en houdt zich koest in de hoop dat het daarbij zal blijven. En we konden ons dus misschien ook niet voorstellen dat die anti-Joodse maatregelen tot zo'n massamoord, tot zo'n vernietiging, tot het wegvagen van een gemeenschap zou kunnen leiden. Zo werden Nederlandse Joden in korte tijd uit de samenleving verwijderd en afgevoerd naar kampen als Westerbork en Vught. Ook al waren de meeste Nederlanders tegen hun deportatie, toch deden ze vrijwel niets om die tegen te houden. Integendeel, het waren Nederlandse instanties zoals de gemeentehuizen, de spoorwegen, de politie die ervoor zorgden dat de transporten soepel en stipt verliepen. Allemaal droegen ze bij aan de vernietiging van ruim honderdduizend landgenoten. Driekwart van onze Joodse bevolking. Dat was het hoogste aantal van heel West-Europa.

NOS op 3 legt het nieuws aan je uit, in duidelijke taal, zodat je het nieuws beter kunt volgen.

Programmaheaders

Programmalogo's

NOS op 3

Naar het YouTube-kanaal NOS op 3

Op 3 mei 1942 voert de Duitse bezetter in Nederland de Jodenster in. Alle Joden ouder dan zes jaar mogen alleen nog de straat op met een gele Davidster, met daarin het woord 'Jood'. Wat betekent het om langzaam maar zeker verstoten te worden uit de maatschappij?

Scrollverhaal over de Jodenster

Voor Joden verboden

107.000 Joden zijn tijdens de Tweede Wereldoorlog vanuit Nederland naar concentratiekampen gedeporteerd. Slechts circa 5000 van hen overleefden de oorlog. Zij keerden zwaar getraumatiseerd terug naar huis. Bekijk in deze special het verhaal van zes slachtoffers, verteld door hun kleinkinderen.

Scrollverhaal over de holocaust

De oorlog van mijn oma

Groep 6/7/8

In Jong in Oorlog vertellen ooggetuigen over de Tweede Wereldoorlog. Als kind hebben zij deze oorlog meegemaakt. Hoe was het om op te groeien in oorlogstijd?

Jong in oorlog

Het Nationaal Comité 4 en 5 mei

Wat gebeurde er in Nederland tijdens de Tweede Wereldoorlog? In deze schoolplaat vertellen ooggetuigen hoe het was om als kind de oorlog mee te maken. Zoom in op de kaart en ontdek de belangrijkste concentratiekampen, bombardementen en veldslagen in Nederland van 1940 tot 1945. 

Interactieve schoolplaat over Nederland tijdens de Tweede Wereldoorlog

Anne Frank

Anne filmt zichzelf en de gebeurtenissen in het Achterhuis, kijkt terug op de tijd voor de onderduik, vertelt over de oorlog en deelt haar diepste gedachten en gevoelens. 

Het videodagboek van Anne Frank

Anne Frank heeft de Tweede Wereldoorlog niet overleefd, maar haar dagboek wel. In ‘Het Achterhuis’ schrijft ze over onderduiken, de oorlog en haar gedachtes en gevoelens. Na de oorlog is haar dagboek wereldberoemd geworden. In deze tijdlijn scroll je door haar leven, van haar geboorte in Frankfurt tot aan haar dood in concentratiekamp Bergen-Belsen. 

Tijdlijn over het Joodse meisje dat een wereldberoemd dagboek schreef

Het leven van Anne Frank

Jodenvervolging in de Tweede Wereldoorlog

De geschiedenis van Nederland in 10 afleveringen, vanaf het moment dat de eerste bewoners zich er vestigden tot nu. Inclusief lesbrief en interactieve tijdlijn.

Het verhaal van Nederland in de klas

Naar de website bij Het verhaal van Nederland

Wanneer Nederland in 1940 wordt bezet door Duitsland, proberen de meeste Nederlanders er het beste van te maken. Ondertussen worden Joden voor onze ogen weggevoerd naar concentratiekampen.

Wereldoorlogen

Mede mogelijk gemaakt door Nederlandse instanties

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

rode kerstballen in een boom

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.