Name: Een koggeschip in de IJssel
Uploaded: 2016-01-22T07:00:00+01:00
Duration: 4 min 23 s
Description: Op de bodem van de IJssel bij Kampen is het wrak van een kogge ontdekt, een vrachtschip uit de Middeleeuwen. Laura is scheepsarcheoloog en onderzoekt het schip als het uit het water is gehaald. Daarna wordt het schip tentoongesteld in Lelystad.

Klas 1/2/3

Klas 4/5/6

Kampen was in de 13e eeuw een belangrijke en machtige stad. Met een grote vloot aan koggeschepen. Deze werden onder meer gebruikt voor het transport van zout...vanuit Portugal naar de landen rond de Oostzee.	Maar ook nu heeft Kampen nog een kogge.

Kijk nou! Hier! Dit is echt een reconstructie van...Van een kogge. Is dit ook wat er is op de bodem van de IJssel?
Dit is wat we hopen dat er op de bodem van de IJssel ligt.
De IJsselkogge zou iets van 20 meter zijn en acht meter breedte. Dus je kunt het heel goed vergelijken.
Het zou kunnen dat tussen die spanten nog allerlei dingen liggen. Die naar beneden zijn gerold en die wij straks wel gaan terugvinden. Dat hoop je. Dat hopen we natuurlijk ook. Wat hoop je dan te vinden? Misschien wat munten. 
Dat zou wat meer zeggen over de datering. Gebruiksvoorwerpen. Gereedschap. Misschien aardewerk.
Dingen die een beeld geven van het leven aan boord.
Wauw! Het ruikt ook echt...Dat hout ruik je. O heerlijk! Teer.  Woh zeg! Het binnenste van de Kamper kogge.
Zo hebben die boten er van binnen uitgezien? Dat denken wij. Ja. Een kogge is een van de eerste schepen die ontzettend veel lading mee konden nemen. Dat was ook de kracht van de kogge. Een vrachtschip dat heel veel mee kon nemen. Het is ook een beetje een bultig, dik schip.Ja, ja. Een stevig schip wat heel veel lading aan boord kon hebben. Was je al eens eerder in zo'n kogge geweest?
Tijdens de bouw van deze reconstructie ben ik gaan kijken. Maar ik ben nooit benedendeks geweest. Ik vind het zeer indrukwekkend. Nu kun je je nog beter een voorstelling maken van...Als straks de IJsselkogge bovenkomt hoe dat er dan heeft uitgezien. 

Spannende geluiden. Zeker. Je hoort het ademhalen van de duikers die nu onder water staan. Je hoort gepraat, de communicatie met de duikers. Wat die beneden aantreffen. Dat geven ze door. En ze treffen voorbereidingen zodat-ie straks gelicht kan worden.
In oktober 2012 wordt in de IJssel bij Kampen het wrak gevonden van een koggeschip uit de 15e eeuw. Op dit moment wordt het wrak door duikers klaargemaakt...
voor transport naar het depot in Lelystad. En daar gaat Laura Koehler er mee aan de slag. Ik ben scheepsarcheoloog. Maar dan droog scheepsarcheoloog van het land.	Ik graaf in de polders meestal de schepen op. Deze ligt onder water, dus die wordt door anderen opgegraven. Maar ik ga hem straks conserveren. Dan wordt-ie tentoongesteld. Dus je moet wachten tot hij eruit komt. Ja. En dat-ie naar Lelystad komt en dan mag ik ermee aan de gang.	Wij denken dat er een complete kogge nog ligt. En een kogge is...? Dat is een scheepstype.
Het is de naam van een vrachtschip uit de vroege middeleeuwen. Dat is al een bekend scheepstype.
Maar hier ligt mogelijk de jongste kogge die ooit gevonden is. En hij is nog helemaal intact. Het is een hele lastige operatie. Ze zitten onder water en hebben vaak maar heel beperkt zicht. Misschien 20 of 30 centimeter. Zo weinig? Ja, dat verschilt per dag. Dat maakt de werkzaamheden heel moeilijk. Als je niet gewoon ver voor je uit kunt kijken.	 Ja, het is echt heel lastig. 


Laura werkt in het Maritiem Depot in Lelystad.
Hier wordt de archeologische scheepscollectie van Nederland bewaard. En ook de IJsselkogge krijgt daar de komende jaren onderdak. Kijk, dit is een stuk hout. Zo zou het hout van de kogge kunnen zijn. Misschien is het beter. We hopen dat het wat beter is. Maar dit zou kunnen. Dit is dus volledig met water verzadigd hout. Maar dit is wel een heel zacht stuk hout. Jeetje! Een naald duw je daar gewoon in. Ik denk dat de kogge een stuk harder is. Deze moet in water blijven? Ja. Want? Als dat niet gebeurt, dan wordt-ie zoals dit. Daar heb je niks aan. Als hij er zo uitziet, dan hoef je hem niet tentoon te stellen.
Hier komt het nieuwe onderkomen van de kogge. Die komt hier te liggen? Hier wordt het nieuwe onderkomen gebouwd. Dus als-ie half december boven komt, dan staat hier het gebouw. En dan kun jij aan het werk. Dan kan ik aan het werk. Je kunt niet wachten. Klopt! ik kijk er met spanning naar uit.

De jurk en het scheepswrak

De Jurk en Het Scheepswrak is het verhaal van een unieke archeologische vondst uit het Palmhoutwrak voor de kust van Texel. In deze interactive ben je zelf een duiker in de Waddenzee. Zwem naar het wrak en ga op zoek naar bijzondere vondsten uit vervlogen tijden. 

Interactieve zoektocht naar een scheepswrak

NPO Kennis maakt explainers en informatieve story's over onderwerpen die jongeren bezighouden, van Netflix tot klimaatverandering.

Npo Kennis header

Logo NPO Kennis

NPO Kennis

De duikboot wordt in 1620 uitgevonden door de Nederlandse uitvinder Cornelis Drebbel. Hoe heeft de duikboot zich sindsdien ontwikkeld tot oorlogsmachine en onderzoeksvoertuig?

Story over de geschiedenis van de duikboot

Hoe is de duikboot ontstaan?

Het Nederlandse landschap is gemaakt door de natuur en ingericht door de mens. 

Het ontstaan en de inrichting van Nederland

Door de eeuwen heen hebben we in Nederland manieren gevonden om om te gaan met de dreiging van het water. We zijn kampioen in het bouwen van dijken, dammen en het maken van polders. In deze tijdlijn ga je terug in de tijd om te ontdekken hoe het landschap van Nederland gevormd is. 

Tijdlijn over hoe het Nederland zoals we kennen is ontstaan

De inrichting van Nederland

Groep 6/7/8

Water is één van de belangrijkste elementen op aarde. Als oppervlaktewater, zoals zeewater, verdampt en er wolken worden gevormd, kunnen winden het opgeslagen water meevoeren. Als water weer condenseert en in neerslag weer in zee terechtkomt spreken we van een korte waterkringloop. Als het water via bergen, rivieren en grondwater op land naar de zee terug wordt gevoerd spreken we van een lange waterkringloop. Zoom in op de verschillende onderdelen en klik op de knoppen om de video's te bekijken.

Interactieve schoolplaat over de cyclus van water op aarde

De waterkringloop

Een koggeschip in de IJssel

Op de bodem van de IJssel bij Kampen is het wrak van een kogge ontdekt, een vrachtschip uit de Middeleeuwen. Laura is scheepsarcheoloog en onderzoekt het schip als het uit het water is gehaald. Daarna wordt het schip tentoongesteld in Lelystad.

Steden en staten

Wat doet een scheepsarcheoloog?

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

rode kerstballen in een boom

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.