Klas 4/5/6

Examenvideo's bij aardrijkskunde (havo/vwo) over ontwikkelingslanden. Eindtermen: gebiedskenmerken, Zuid-Amerika, Brazilië.

Groep 6/7/8

Klas 1/2/3

Wat voor dieren leven er in het regenwoud? Wat geloven de mensen in India? En hoever ligt Australië bij ons vandaan? De Wereld Rond neemt je mee naar allerlei landen op de wereld.

Programmaheaders

Programmalogo's

De wereld rond

Het enorme land de Verenigde Staten ligt aan de andere kant van de Atlantische oceaan en is bekend van de natuurparken, steden als New York en Miami en van de vele muziekstijlen die zijn oorsprong vinden in dit land. 

Quiz over The States

Wat weet jij over de Verenigde Staten?

In de interactieve schoolplaat De wereld rond reis je over de wereld. Oefen je topografische vaardigheden, test je kennis en verbeter je wereldoriëntatie door 'op reis' te gaan naar landen als India, Argentinië en Australië. Word een kei in topo!

Interactieve schoolplaat over landen en topografie

Waarom zijn bananen krom? Hoe werkt je geheugen? Uiteenlopende vragen die Clipphanger met een grappige animatie op een verrassende manier beantwoordt.

Clipphanger header

Clipphanger logo

Clipphanger 

Clipphanger op Youtube

In de 18e eeuw begint in Europa de Verlichting. Door de ontwikkeling van de wetenschap veranderen onze ideeën over de maatschappij. Weet jij wat de Verlichting precies inhoudt? Test je kennis in de quiz. 

Quiz over denkers en ideeën

Wat weet jij over de Verlichting?

Aardrijkskunde examenquiz

Test of jij goed bent voorbereid op je examen aardrijkskunde! Wat weet je van platentektoniek, de koolstofkringloop en oceanische circulatie? Klik op de afbeelding om te beginnen.

Examenquiz bij aardrijkskunde voor vwo

Wat weet jij over de aarde als natuurlijk systeem?

Brazilië is het grootste land van Zuid-Amerika. Nederland past er maar liefst 240 keer in. De hoofdstad is Brasilia. In Brazilië wonen meer dan 200 miljoen mensen. De meeste mensen wonen in de grote steden aan de kust. 
De inwoners van Brazilië zijn een mengelmoes van verschillende afkomst en culturen. Er wonen mensen van Europese en Afrikaanse afkomst, maar ook veel Aziaten en indianen. Omdat de Portugezen lange tijd de baas zijn geweest in Brazilië, is de officiële taal in Brazilië Portugees. Godsdienst is erg belangrijk voor de Brazilianen. De meeste mensen zijn katholiek. 
Om het begin van de lente te vieren, wordt er in Brazilië een week lang gefeest: carnaval! Carnaval is voor veel Brazilianen het hoogtepunt van het jaar. Meer dan een week lang is het overal feest: parades, verklede mensen en heel veel muziek. Vooral Rio de Janeiro staat tijdens carnaval helemaal op zijn kop. 
Heel lang geleden wonen er alleen maar Indianen in Brazilië. Maar als de Portugese kolonisten het land in 1500 na Christus veroveren, worden de indianenstammen uitgemoord en verdreven. De Portugezen beginnen suikerplantages waar tot slaaf gemaakte mensen uit Afrika aan het werk worden gezet. In 1822 wordt Brazilië onafhankelijk en vijftig jaar later wordt de slavernij afgeschaft. 
Brazilië bestaat uit meerdere klimaatzones. 
In het zuiden, rondom São Paolo, vinden we een subtropisch zeeklimaat.
In het noorden van Brazilië vind je tropische regenwouden. Dit is het Amazonegebied. Het is hier heel warm en vochtig. 
Door Brazilië stroomt de Amazone, een bijna 7000 kilometer lange rivier. In het Amazonegebied vind je het grootste en rijkste tropische regenwoud ter wereld. Nergens anders vind je zoveel verschillende dieren, planten en bomen bij elkaar. 
In het regenwoud wonen nog indianen, het zijn vaak jagers en verzamelaars. Ze leven apart van de moderne maatschappij. 
De tropische bossen in het Amazonegebied spelen een belangrijke rol in het wereldwijde klimaatsysteem. In de bomen zijn grote hoeveelheden CO2 opgeslagen. Helaas worden er grote delen van het regenwoud gekapt voor de productie van soja, hout, palmolie en suikerriet. En veel vegetatie wordt vernietigd en verbrand, zodat het kan plaatsmaken voor landbouwgrond. De opgeslagen CO2 komt zo vrij en dat heeft grote gevolgen voor de opwarming van de aarde.  
De economie van Brazilië groeit snel. Toch profiteert niet iedereen mee van die groei. Veel Brazilianen kunnen maar moeilijk rondkomen. De armste mensen wonen in krottenwijken in de stad, de favela’s. Het leven is er zwaar en er is veel criminaliteit. 
De kinderen die er wonen gaan vaak niet naar school, maar leven op straat waar ze wat geld proberen te verdienen met kleine klusjes.
Maar er zijn uitzonderingen. Want ook als je in de Braziliaanse favela’s opgroeit kun je het ver schoppen. Veel beroemde voetballers komen hier vandaan, zoals Romario, Pele en Ronaldo. Voetbal is dan ook volkssport nummer één in Brazilië.

Brazilië is het land van carnaval, de Amazone en beroemde voetballers. Vroeger woonden er alleen indianen, maar nu zijn de inwoners van Brazilië een mengelmoes van verschillende afkomst en culturen.

Brazilië

In Brazilië bezoekt André Kuipers de miljoenenstad São Paulo, het natuurgebied de Cerrado en hij ontmoet de Terena indianen, de oorspronkelijke bewoners van Brazilië. Ook komt André erachter dat Brazilianen echte vleeseters zijn. In dit programma geografische informatie over Brazilië, de opkomende economie in het land, het natuurschoon van de tropische regenwouden en de bedreiging ervan door houtkap.

André op aarde in de klas

In Brazilië bezoekt André Kuipers de miljoenenstad São Paulo, het natuurgebied de Cerrado en hij ontmoet de Terena indianen, de oorspronkelijke bewoners van Brazilië. Ook komt André erachter dat Brazilianen echt vleeseters zijn. 
In dit programma geografische informatie over Brazilië, de opkomende economie in het land, de natuurschoon van de tropische regenwouden en de bedreiging van de wouden door houtkap. 


Dit is Rio de Janeiro, een stad in Brazilië. Brazilië ligt in Zuid-Amerika. Vanuit Nederland doe je er met het vliegtuig zo'n 12 uur over. Brazilië is het grootste land van Zuid-Amerika. Het beslaat ongeveer de helft van dit continent. Brazilië is het op vier na grootste land ter wereld. Het moet alleen Rusland, China, de VS en Canada voor zich laten. Brazilië kent ook de grootste bevolking van Zuid-Amerika. In Brazilië wonen zo'n 190 miljoen mensen. In Rio de Janeiro zijn dat er 6 miljoen en met de voorsteden erbij 13 miljoen. Dat is dus bijna net zo veel als in Nederland.
Ik heb een afspraak met Marjon van Royen. Ze is correspondent in Rio de Janeiro. Ik heb haar jarenlang op tv gezien. Als er nieuws was uit Brazilië... kwam Marjon in het Journaal alles uitleggen. Ze weet alles over Brazilië...en zeker ook over Rio de Janeiro, want ze woont er. Dus als er iemand een goede gids is is het Marjon. En hier woont ze. Instituto Internacional de Pesquisa.
Internationaal Slangeninstituut? Cobra's? Het is toch echt het goede adres!

Hier ben ik. Hoi.
Hee! Ben je met slangen aan het vechten?
Nee, ik maak mijn telefoonlijn vrij van het oerwoud.
Oke, ik kom eraan. Yo.
Hee, Marjon. Hee. Ik ben ongewapend!Sorry.
Hallo. Hallo. Welkom. Wat leuk om hier te zijn.
Dit is mijn huis.
Mooi, he? Je kunt het wel een paleisje noemen.
Heb je hier echt een slangenonderzoekscentrum? Sst.
Dat is om mensen buiten te houden?
Kijk, hier heb je het uitzicht.
Wauw!
Daar is HET symbool van Rio, de Christus die zo staat. Hier de sloppenwijk. Dat is zo gezellig. 's Avonds komen er allerlei soorten muziek uit de sloppenwijk. Ik ga je meenemen naar een mooie plek, zodat je er meer van begrijpt. Dat is mooi, de taxi staat al op ons te wachten. Marjon, de cameraman en ik gaan mooie beelden van de stad maken.We rijden verder de bergen in naar een plek... waar we een prachtig uitzicht hebben op de Braziliaanse stad. Kijk, dat is de zee. Ja. Daar kwamen de Portugezen aanvaren. Die huizen waren er natuurlijk allemaal niet.
Hier woonden twee verschillende indianenstammen. Dit was allemaal oerwoud, snap je? Moet je voorstellen, ze kwamen daar aan en ze dachten... dat dat een rivier was.Ja. 'Rio' in het Portugees is 'rivier'. Ze kwamen in januari aan... dus ze noemden het Rivier van Januari, Rio de Janeiro. Nu kwamen ze niet in januari aan en het bleek geen rivier te zijn! Maar toen had Rio zijn naam al. Precies.

Na een tijdje werden de Portugezen hier de baas. Heel veel indianen gingen dood... Ook van de Europese ziektes waar ze niet tegen konden. En ze gingen hier een stad bouwen, een grote stad. Daar kwamen allemaal schepen. En die brachten vooral slaven uit Afrika. Want in de binnenlanden werden grote plantages gemaakt. Koffieplantages, suikerplantages. En dit was DE grote haven...waar scheepsladingen zwarte Afrikanen werden aangevoerd. Dit was het grootste slavenland ter wereld.De Portugezen hadden al die slaven nodig om voor hen te werken?Ja. De Portugezen lagen op hun luie gat en de slaven deden alles.

Rio de Janeiro

In Rio de Janeiro wonen 6 miljoen mensen. Een deel daarvan woont in de sloppenwijken. Vroeger woonden er Indianen en een tijd lang zijn de Portugezen er de baas geweest. 

Een miljoenenstad in Brazilië

Kinderen gaan hier halve dagen naar school.
Of 's ochtends of 's middags.
Sommige kinderen gaan alleen 's avonds.
Want er zijn te weinig schoolgebouwen.
Dus ze moeten in ploegen naar school.
Met die schooluniformpjes kunnen ze gratis de bus in? Ja.
Het is een soort openbaarvervoerkaart.
De vorige president van Brazilië, Lula heette die...
is heel belangrijk geweest voor kinderen die naar school gaan.
Dat is het belangrijkste wat er ooit gedaan is in Brazilië voor kinderen.
Als kinderen naar school gaan geeft de regering geld aan de moeder.
Dus die moeder doet er alles aan dat die kinderen naar school gaan.
En ze heeft geld om eten van te kopen.
Dus kinderen hoeven niet te bedelen...
of dingen te verkopen bij het stoplicht.
Alleen door het feit dat het kind naar school gaat...
krijgt de moeder wat geld, zodat niemand honger hoeft te lijden.
We gaan op bezoek in een favela, zo noem je hier een sloppenwijk.
Mensen die daar wonen hebben maar heel, heel weinig.
Er is geen vuilophaal, geen riolering.
De lichten worden niet aangelegd door de gemeente.
Alles wat hier is is door de mensen zelf gedaan.
Iedereen kent elkaar en iedereen helpt elkaar.
Dat is ontzettend leuk.
Pas op voor de elektriciteitsdraden. Ja.
Marjon kent veel mensen die in de favela wonen.
We gaan langs bij William, die hier al vanaf zijn geboorte woont.
Ehm... Marjon?
William is trots op waar hij woont.
Dus hij wil best zijn huis laten zien.
Dit is nieuw, dat ze televisie hebben.
En ook nog eens heel veel zenders.
Want ze hebben schoteltelevisie.
Daardoor kunnen ze echt 24 kanalen zien.
Dat is in de sloppenwijk heel erg nieuw.
Dat komt ook omdat het hier iets beter gaat.
Het is dan wel een sloppenwijk, maar er is een ijskast, een tv.
Sommige mensen hebben een wasmachine.
Dat waren dingen die tot een paar jaar geleden...
absoluut niet te betalen waren.
Ciao! Ciao!
Op naar het voetbalveld. Vamos!
Hoe belangrijk is voetbal voor Brazilianen?Het is alles.
Het is meer dan het leven zelf, denk ik wel eens.
Een baan, carriere maken, dat is allemaal wel leuk...
maar uiteindelijk leven de mensen voor het voetbal.
Het voetbal dat ze zien op tv, van 't nationale team of hun eigen team.
Maar ook iedereen leeft voor zijn eigen voetbal.
Dit is maar EEN van de zoveel voetbalvelden...
die alleen al in deze sloppenwijk zijn. Moet je nagaan.
Dag en nacht wordt er op die veldjes gevoetbald.
William, jij verstaat me niet, want ik spreek Nederlands.
Maar hoe noem je voetbal in het Braziliaans? Futebol. Voetjebal?
Oke, futebol.
Bart, ik heb je nu bijna alles laten zien.
Maar er mist nog EEN ding.
Rio de Janeiro, waar denk je dan aan?
Er komt wel iets op. Zullen we het doen?
Dat hebben we wel nodig met die hitte.Ik wil wel wat afkoeling.
Jawel, 35 graden!
Een goede reden om af te koelen...
aan een van de beroemde stranden van de Rio de Janeiro.
Kom op met dat witte lijf van je.
Ik heb heel lang geen zon gezien.
Maar ik ga niet weg zonder gezwommen te hebben in deze zee.
Je bent wel heel erg wit, hoor!
Au! Nog steeds. Sorry, sorry.
Ciao! Niet verzuipen, he!


Sloppenwijken in Rio de Janeiro

In de sloppenwijken van Rio de Janeiro wonen veel arme mensen. Er is geen riolering en er wordt geen vuilnis opgehaald. Maar kinderen gaan wel naar school en er wordt fanatiek gevoetbald.

Favela's

De jungle, het oerwoud en de rimboe; het betekent eigenlijk allemaal hetzelfde. We hebben het hier over het tropisch regenwoud. Een tropisch regenwoud is een heel bijzonder bos. Nergens op aarde leven zoveel verschillende planten, bloemen en dieren als daar. Warm is het hier elke dag. En regenen doet het er ook erg veel. Het heet niet voor niets “regenwoud”. Het regenwoud vind je niet overal op aarde. Je komt het tegen op plekken dichtbij de evenaar. Dat is de lijn die in het midden van de aardbol loopt. Het grootste regenwoud vind je in het werelddeel Zuid-Amerika. De regenwouden zijn erg belangrijk. Hier vinden namelijk verschillende soorten dieren een plekje om te wonen. Wetenschapper Charles Darwin ging 100 jaar geleden op onderzoek uit in het Braziliaanse oerwoud. Hij hoorde varend met zijn boot de Beagle al luid de regenwoudgeluiden. Nu horen wetenschappers op dezelfde plek als Darwin iets heel anders. De rustgevende regenwoudgeluiden zijn verdwenen: het oerwoud heeft plaatsgemaakt voor een grote drukke stad en het tropisch regenwoud, dat is de diepte in verdwenen. Er is één vijand die ervoor zorgt, dat het regenwoud verdwijnt: de mens. Ze kappen bomen, vangen dieren en er worden bewust stukken bos afgebrand. Ze leggen hier wegen aan, bouwen huizen en fabrieken, de boeren maken van de verwoeste stukken grond regenwoud weilanden voor hun miljoenen grazende koeien. Elke seconde wordt er een stuk regenwoud zo groot als een voetbalveld verwoest. Als we zo doorgaan, zullen er allerlei tropische dieren en planten uitsterven. Het is mogelijk om het regenwoud heel langzaam te herstellen. Dat kost tijd. Maar er zijn een aantal natuurbeschermers die nieuwe bomen planten om het regenwoud terug te laten groeien.

Het tropisch regenwoud

Het schip de Stad Amsterdam heeft acht maanden lang een bijzondere reis gemaakt. Dit was dezelfde reis als Charles Darwin lang geleden maakte met zijn schip de Beagle. Wetenschappers aan boord van het schip gaan op zoek naar het tropisch regenwoud. 

De jungle, het oerwoud en de rimboe

Waar in de wereld kun je het beste slapend rijk worden? In deze aflevering van Metropolis in de klas gaan we op zoek naar mensen die liever lui zijn dan moe en die met een slim plan makkelijk geld verdienen. Door creativiteit, originaliteit of door op het randje van legaliteit te balanceren.

Metropolis in de klas

Slim ondernemen

Binnen het wereldsysteem speelt het deel waar het meeste geld zit, dus het rijke westen, maar tegenwoordig ook steeds meer landen in Azië, een voortrekkersrol. Zo’n kerngebied noem je ook wel het centrum. Het centrum overheerst het hele systeem en vanuit het centrum komen de impulsen die het systeem aandrijven. Investeringen en beslissingen worden in het centrum gedaan. De winsten stormen terug naar het centrum.
De ontwikkelingslanden staan in dienst van het centrum. Deze gebieden noemen we de periferie. De periferie levert traditioneel grondstoffen en arbeid. Om te begrijpen hoe die centrum-periferie verhouding in elkaar zit moeten we terug het verleden in. Om precies te zijn naar de koloniale tijd. 
Bananen bijvoorbeeld waren tot eind 19e eeuw een onbekend product voor Europeanen. Toen de banaan voor de Europese consument interessant werd, kwam er een handelsstroom op gang. Vanaf die periode werd de banaan vanuit de tropen in Europa ingevoerd. Ze kwamen met schepen van de bananenplantages die door de kolonisten waren gesticht. 
Daarvoor was de bananenteelt in handen van de lokale boeren, maar door de kolonisatie en de groeiende wereldhandel kwamen de beste landbouwgronden in handen van westerse landen. Na de dekolonisatie namen veel buitenlandse multinationals het roer over en bleven de meeste bananenplantages in westerse handen. En dat is nog steeds het geval. De meeste bananen die wij eten komen van grote plantages van Dole, Chiquita of Turbana. Dat zijn Amerikaanse of Europese multinationals die de bananen verbouwen en oogsten.

Centrum en periferie

Het rijke westen overheerst het wereldsysteem. Vanuit dit centrum wordt het systeem aangedreven.

De relatie tussen het westen en ontwikkelingslanden

Bijna alle kleding die wij hier dragen wordt gemaakt in ontwikkelingslanden, omdat de kosten om kleren te maken daar dus veel lager zijn dan in het westen. 
Dat is niet altijd zo geweest. In de jaren vijftig bestaat twintig procent van de industriële productie uit textielproducten. Met name in Twente bloeit de textielindustrie. Ook in Nederland zijn de arbeidsomstandigheden dan niet best. Op dit moment bestaat nog maar twee procent van onze productie uit textiel.
Sinds het einde van de vorige eeuw heeft vooral de kledingindustrie klappen opgelopen. Deze neergang is te wijten aan de groeiende concurrentie uit het buitenland. Binnen Europa zijn er geen handelsbelemmeringen meer en ook van buiten Europa neemt de concurrentie toe, met name door de lagelonenlanden.


De Nederlandse textielindustrie

In de jaren vijftig bestaat twintig procent van de industriële productie uit textielproducten. Tegenwoordig worden veel onze kleren worden gemaakt in ontwikkelingslanden, omdat de kosten daar veel lager zijn dan in het westen. 

Productie in het buitenland

De BRICS-landen: Brazilië, Rusland, India, China en Zuid-Afrika. Vijf compleet verschillende landen verspreid over vier continenten. Maar ze hebben één ding gemeen het zijn stuk voor stuk opkomende economieën die belangrijke ontwikkelingen doormaken met één gezamenlijk doel.. Of, ietsje genuanceerder. Ze willen door samen te werken tegenwicht bieden aan de westerse dominantie.En hun stem laten horen in de wereldeconomie en in de wereldpolitiek. Als dat lukt, dan zal de wereld er heel anders uit gaan zien. En dat zouden we allemaal merken. In deze video Wat is BRICS precies voor een club? Kan het Westen de macht verliezen? DIt is BRICS uitgelegd. Laten we beginnen bij een smoelenboek. Deze vijf mannen zijn de leiders van de BRICS landen, behalve deze man, maar daar kom ik zo op. Deze landen dus. Die weliswaar het westen nodig hebben, maar zelf ook over de regels willen gaan. Want zij, of nou ja eigenlijk wij zijn politiek en economisch behoorlijk dominant op het wereldtoneel. Neem die wereldwijde handel waarin de Amerikaanse dollar de handels munt is, bijvoorbeeld voor het kopen van olie. Al die handels afspraken zijn afgetikt in wereldwijde instituties zoals het Internationaal Monetair Fonds, de VN en de Wereldbank. Allemaal westerse initiatieven en grotendeels door hen gerund. En dan zijn er ook nog allemaal machtige westerse verbonden. Denk aan de Europese Unie, waarin Europese landen zich economisch en politiek verenigd hebben. Het militaire bondgenootschap NAVO of de G7. Deze zeven grote geïndustrialiseerde landen die samen de nodige lijntjes uitzetten. Samen zijn ze goed voor zo'n 10% van de wereldbevolking. Het doel van BRICS? In de BRICS landen woont maar liefst 40% van de wereldbevolking. Maar als je kijkt naar de waarde die ze toevoegen aan de wereldeconomie, ligt de verdeling anders. Want de G7 landen zijn samen goed voor ruim 40% en de BRICS landen voor een kwart. De balans is zoek, vinden zij. Westerse landen en instituties zouden vooral zichzelf helpen. En dus zegt BRICS: Hallo, wij zijn er ook. Zeker nu slechts een kwestie van tijd is voordat de BRICS landen wat betreft bruto binnenlands product over de G7 heen wippen. Let op in 2021 staat de VS nog met stip op één en alle G7 landen staan in de top tien. Maar de prognose voor 2050 is dat China met afstand de leiding pakt. Een paar G7 landen kukelen uit de top tien en BRICS landen melden zich daar juist. Dus dat hele BRICS is niet zomaar een clubje. We gaan terug in de tijd. BRIC dan nog zonder S, begint in 2009. Op initiatief van Rusland steken deze vier landen voor het eerst de koppen bij elkaar. Een jaartje later voegde ook Zuid-Afrika zich bij de club en is de afkorting compleet. Omdat ze alle vijf economisch zo in de lift zitten vragen ze zich meteen hardop af of de huidige politieke, economische en financiele wereldorde wel zo eerlijk is. Nee dus volgens hen. Het moet faire, gebalanceerd en representatief zijn. Hun belangrijkste bezwaar de hoge drempel om geld te mogen lenen. Zowel het IMF als de Wereldbank stellen daar strenge eisen aan. Volgens het IMF zijn die eisen er niet voor niets, bijvoorbeeld om landen te dwingen democratischer te worden en om mensenrechten te beschermen. Maar die eisen pakken vaak slecht uit voor die landen, omdat ze dan moeten bezuinigen. Dus BRICS denkt heel anders over die westerse maatstaven. Zij vinden het belangrijker om mensen eerst uit de armoede te halen en een stabiele middenklasse op te bouwen. Hun eerste wapenfeit was daarom de Nieuw Development Bank in 2014 als tegenhanger van de Wereldbank. Om niet afhankelijk te zijn van westerse leningen.Maar als je die BRICS bank afzet tegen de Wereldbank zijn de verschillen nog wel groot. Sinds 2014 leende de New Development Bank zo'n $ 33 miljard uit aan BRICS landen en partners. Is gemiddeld nog geen 4 miljard per jaar. Ter vergelijking alleen al vorig jaar leende de Wereldbank in totaal $ 50 miljard uit, dus ze zijn er nog niet. Maar dit staat wel los van leningen die bijvoorbeeld de Chinese overheid zelf verstrekt. Dus die BRICS bank is misschien nog klein. De BRICS landen zijn wel al belangrijke kredietverstrekkers. Sinds het bestaan van die bank komen de BRICS landen elk jaar samen Nieuw op de agenda het introduceren van een nieuwe gezamenlijke internationale handels munt om van die Amerikaanse dollar af te komen. En de uitbreiding van BRICS met landen die zich bij hen voegen. Zeg gerust een BRICS+. Wat dat laatste betreft. Zoals ik al zei. Nu bepaalt vooral de G7 en de EU die aanschuift hoe de geopolitieke lijntjes lopen. Ik had het al over de wereldhandel, maar denk bijvoorbeeld ook aan de strijd tegen klimaatverandering. Of wat dacht je van de verdeling van coronavaccins niet zo lang geleden. Het Westen zet voor zulke internationale kwesties wereldwijd de toon. En de BRICS landen willen dus dat het Westen een toontje lager zingt. Maar, en dat is het grote BRICS probleem, ze hebben per land ook hun eigen agenda's en die willen nog al eens flink uiteen lopen. Bijvoorbeeld over die uitbreiding. Want welke landen mogen er wel of niet bij? En ook samenwerking met het Westen is ingewikkeld op meerdere fronten, want die kunnen ze vaak niet zo maar opgeven. We gaan de BRICS landen even af. Neem Brazilië. President Lula vindt dat het Westen een te grote vinger in de pap heeft bij handelsverdragen. Hij ziet bijvoorbeeld veel in zo'n eigen BRICS munt. Maar tegelijkertijd zijn de VS en Europa enorm belangrijke handelspartners van Brazilië. En dat bijt elkaar nogal. Het is ook echt iets voor Lula om van twee walletjes te eten om maar even zo te zeggen. En met het Westen zaken doen, maar ook een sterke BRICS. Wat betreft toetreding Argentinië mag er van hem zo bij, daar voelt ie zich verwant mee. Maar verder liever niet. Jan en alleman toelaten want dan verliest ie z'n eigen inspraak. Dan Rusland. Wil BRICS juist zoveel mogelijk uitbreiden om een zo groot mogelijk blok te vormen tegen het Westen. Zeker in de context van de oorlog in Oekraïne en de westerse sancties tegen Rusland. Bondgenoten zijn nu belangrijker dan ooit. Met de BRICS kan Poetin laten zien wij doen er eigenlijk wel toe. Oh ja, weet je nog? Dit is niet Poetin, maar de Russische minister van Buitenlandse Zaken Lavrov. Vanwege een arrestatiebevel van het Internationaal Strafhof dat Zuid-Afrika erkent, was Poetin de grote afwezige op deze top. Reden voor dat bevel zijn de Russische oorlogsmisdaden in Oekraïne, waarvan één in het bijzonder. En dan kom je dus bij die ingewikkelde samenwerkingen tussen Westerse en BRICS landen. Dus dat werd Skypen voor Poetin. India dan. Dat land heeft de grootste kritiek op uitbreiding, vooral als het gaat om landen die intensief samenwerken met China, beide BRICS landen, maar onderling verwikkeld in een strijd om geopolitieke invloed in Azië. Bovendien heeft India een goede relatie met de VS, ook weer China's aartsrivaal. Over China gesproken, het grootste machtsblok binnen die BRICS landen. China wil zoveel mogelijk uitbreiden. In 2017 stelden zij al een BRICS plus model voor. XI wil een eerlijke wereldorde. Betekent door een Chinese bril vooral minder macht voor Washington en meer voor Peking. Maar ja, dat ziet India weer niet echt zitten. Dan de laatste Zuid-Afrika. Toch een beetje de vreemde eend in de bijt wat betreft economie. Totaal niet te vergelijken met China of India, maar toch een belangrijke partner. Als enige BRICS land op het Afrikaanse continent en groot voorstander van uitbreiding en dan vooral met Afrikaanse landen. Ik zeg maar even eerlijk, dit is nog maar het topje van de ijsberg van alle tegenstrijdige belangen. En dan heb ik nog niet eens over al die andere landen die zich bij BRICS willen voegen. Neem alleen al Saoedie Arabië en Iran, beide op de kandidatenlijst, maar tegelijkertijd aartsvijanden. En zo heeft elk land dus zijn eigen agenda die haaks staat op die van een ander. Mijn punt is ze zijn het eens over het afkalven van de westerse dominantie, maar daar stoppen de overeenkomsten en moeten enorme verschillen worden overbrugd om echt tot een gezamenlijk blok te komen. Lang verhaal kort tis in gewikkeld. Samenwerkingsverband BRICS heeft zes nieuwe landen uitgenodigd om lid te worden van hun organisatie Iran, Saoedi-Arabië. De Verenigde Arabische Emiraten, Argentinië, Egypte en Ethiopië. Dus kunnen we spreken van een kantelpunt als het gaat om. Of de genuanceerde variant daarop dan. Nou, die munt komt er in elk geval voorlopig nog niet, maar BRICS plus lijkt er met die nieuwe partners te komen. De belangrijkste conclusie iedereen die nu op aarde rondloopt is opgegroeid met een dominant Westen. Maar voor de toekomstige generaties is dat zeker niet meer vanzelfsprekend. En met elk jaar een BRICS top zal dit blok zich zelf steentje voor steentje verder proberen op te bouwen.

Wie zijn de BRICS-landen?

Het Westen is in veel opzichten dominant aan de rest van de wereld. Een paar landen die deel uitmaken van het bondgenootschap BRICS willen tegenstand bieden door onder andere een eigen munteenheid in te voeren. Maar deze landen verschillen erg veel van elkaar en zijn het oneens over heel veel zaken. Wat hen alleen verenigt, is het wantrouwen tegen het Westen. 

De strijd om de wereldmacht 

Landen en grenzen

H/V examenvideo's bij aardrijkskunde over Zuid-Amerika, Brazilië.

Aardrijkskunde examen: Zuid-Amerika, Brazilië

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

Het schooljaar gaat weer beginnen. Wij zijn er klaar voor.

Header kapstok

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.