Wat zijn accijnzen?

Over alles wat je koopt betaal je belasting. Maar over sommige producten heft de overheid extra belasting: accijns. Omdat ze slecht zijn voor jezelf of je omgeving. Sigaretten en alcohol bijvoorbeeld.

Zo, nou ik heb mijn boodschappen gedaan voor vanavond. Lekker wat groente erbij, een sapje. Ik heb mijn buurman beloofd een fles jenever mee te nemen en wat sigaretten. Nou ik ben benieuwd hoeveel het kost. Zo, dat is veel. Nou ben ik wel benieuwd hoeveel accijnzen ik heb betaald over deze producten.
Belasting betaal je aan de overheid. Belastinggeld wordt bijvoorbeeld gebruikt om te zorgen dat er scholen en ziekenhuizen zijn. Koop je een spijkerbroek, dan betaal je ook belasting. Voor sommige producten vraagt de overheid extra belasting. De overheid wil op die manier het gebruik van die producten afremmen. Omdat ze slecht zijn voor je gezondheid bijvoorbeeld alcohol en tabak of omdat ze slecht zijn voor het milieu zoals benzine. Die belasting maakt de producten duurder dan ze eigenlijk zijn. Het geld wat je extra betaalt is een belasting, die speciale belasting noem je accijns.
Hoi ik ben Augusto.
Hoi, Tom. Je hebt boodschappen bij je.
Ja. Het zit namelijk zo. Ik heb gehoord dat er in supermarkten producten liggen waarover accijns wordt geheven en ik wil weten hoe dat zit. Accijns is een soort belasting toch?
Ja. Op alles wat je koopt zit eigenlijk wel een soort belasting. Van wat jij betaalt aan een spijkerbroek gaat ongeveer 1/6 naar de overheid. Voor een brood is dat ongeveer 1/20. Daarnaast zijn er een aantal speciale producten waarop de regering nog een extra belasting legt: accijns.
En wat zijn die speciale producten?
Accijns was altijd een belasting op luxe producten. Vroeger was dat bijvoorbeeld wijn, maar ook suiker, koffie, thee. Tegenwoordig is het vooral een belasting op producten die slecht zijn voor jou of slecht zijn voor het milieu. Zoals benzine, sigaretten en ook nog steeds wijn.
Maar waarom doet de overheid dat dan?
Accijnzen heffen we, net als alle belastingen, voor de opbrengst van de schatkist. Alle dingen die mensen nodig hebben maar je niet zelf kunt kopen, bijvoorbeeld de snelweg of de politie, die koopt de overheid en dat kost veel belastinggeld. Daarnaast zou het goed zijn dat jongeren door de prijs van sigaretten minder snel gaan roken, want dat is heel slecht voor je.
Elke keer als je bepaalde producten koopt, betaal je accijnzen. Producten waarover je accijnzen betaalt zijn bijvoorbeeld alcoholische dranken, sigaretten en benzine. Dus producten die slecht zijn voor het milieu of slecht voor je gezondheid. Deze producten zouden bijvoorbeeld zonder accijnzen 15 euro kosten, maar met accijnzen zou het ongeveer 30 euro kosten. De overheid maakt deze producten dus een flink stuk duurder.
Ik zie dat jij frisdrank hebt gekocht. Wist je dat je daar accijnzen over betaalt?
Ja, dat weet iedereen toch?
Waarvoor moet je dat betalen?
Wat het precies inhoudt weet ik niet, maar wel dat het naar de belasting gaat.
Wat hebben jullie precies gekocht?
2 blikjes energie drank.
Wist je dat je daarover accijnzen betaalt?
Accijns? Nee dat wist ik niet. Ik wist wel de btw maar accijns wist ik niet.
Wat denk jij dat de overheid met al dat geld doet?
Uitgeven. Dingen bouwen.
Ik heb een vraagje. Wat heb jij zojuist gekocht?
Wat eten, wat drinken. Wil je het precies weten?
Nee, wist je dat je over de dingen die je in de supermarkt koopt, accijns betaalt?
Ja.
Wat vind je ervan?
Hoort erbij. Ik denk er niet zoveel over na.
Tom. Nou heb ik boodschappen gehaald, nu ben ik wel benieuwd over welk product ik accijnzen betaal. Wil je voor me kijken?
Nou laten we eens kijken. Vruchtensap. Daar zitten ook accijnzen op.
Vruchtensap? Maar dat is toch heel erg gezond?
Daar gaat het niet om de gezondheid maar meer om de opbrengst. Toch moet je voorzichtig zijn met het drinken van zoete drankjes. Zeker als er bubbels in zitten. Slecht voor je tanden en zitten er veel calorieën in.
Oké, je hebt gelijk. Wat zit er nog meer in waarover accijns wordt betaald?
Sigaretten. Op een pakje sigaretten zit ongeveer 3 euro accijns.
Zo dat is ook veel. Zo'n pakje kost 5 euro.
Er zit veel belasting op een pakje.
En over welke producten betaal ik nou de meeste accijns?
Op een liter benzine zit ongeveer een euro. Maar er gaat natuurlijk wel 40 liter in je tank dus dan betaal je wel 40 euro accijns. Op een flesje whisky 6,60 euro.
Wat doet de overheid met al dat geld?
De opbrengst van de accijns gaat in een hele grote pot. De accijns leveren ongeveer 11 miljard euro op. Dat gaat in een hele grote pot. De pot is samen ongeveer 250 miljard euro. Een deel gaat bijvoorbeeld naar de zorg (volksgezondheid) en ook naar onderwijs, cultuur en wetenschap: 33,6 miljard. Het basisonderwijs kost ongeveer 10 miljard euro en het beroepsonderwijs ongeveer 3,5 miljard euro.
Mijn schoolboeken worden dus ook betaald uit dat geld?
En de leraren.
Dus wijn, bier en sigaretten zijn slecht voor je gezondheid en benzine slecht voor het milieu. Daarom heft de overheid accijnzen over deze producten. Accijns is een soort gebruikersbelasting en dan weet ik het wel voortaan. Ik denk 2 keer na voordat ik iets in mijn winkelkarretje stop. Weet je wat? Dit colaatje drink ik gewoon.