Wat is retorica?

Politici moeten veel dingen kunnen, maar ze moeten vooral goed kunnen praten. Ze moeten mensen overtuigen van hun standpunten. Het is dus belangrijk dat ze die goed onder woorden kunnen brengen. Dat lukt de ene politicus beter dan de andere, ontdekt Myrthe Hilkens.

Voorafgaand aan hun campagnes presenteren partijen hun verkiezingsprogramma's. Daarin wordt uiteengezet wat de politieke plannen zijn. En om die plannen aan ons over te brengen, moet politici daar aantrekkelijk oververtellen. Hoe je dat doet, vertelt Roderik van Grieken...directeur van het Nederlands Debatinstituut. Als we bij debatten of speeches spreken over de wetten van de retorica, wat bedoelen we dan? Retorica is de kunst van het overtuigen. Alles wat ermee te maken heeft hoe jij ervoor kunt zorgen...dat als je spreekt andere mensen je geloven. Ten eerste moet je er als politicus voor zorgen dat je een boodschap vertelt die heel dicht bij jou staat. We moeten praktisch zijn als het gaat om waarden en normen. Ik erger me dat mensen 's avonds niet de tram in durven en mensen huisvuil naar buiten gooien. Jan Peter Balkenende praat over waarden en normen. Hij is een heel geloofwaardig politicus. Zodra hij daar zijn campagne op voert, dan is hij heel geloofwaardig. Wat heel belangrijk is als je campagne voert is dat je goed weet te overtuigen wat veel mensen voelen. Kort en krachtig. Misschien een uitvergrote versie neerzetten van een gevoel dat veel mensen hebben. Een meerderheid van het Nederlandse volk vindt dat we de grenzen moeten sluiten. Dat betekent dat het verschil tussen deze Kamer, dit nep-parlement...want dat is het, een nep-parlement en de mensen thuis levensgroot is. U bent er misschien wel het levende bewijs van. Kun je met zijn type retorica ook niet veroorzaken...dat iets erger wordt dan het was? Ja, maar je hebt grotere kans dat je 's avonds wordt uitgezonden als je iets zegt wat grof is of hard of verstrekkend dan als je een genuanceerde boodschap brengt. In de politiek geldt natuurlijk ook dat je zwaar aangevallen wordt. Je moet er ook plezier in hebben om terug te kunnen slaan. Je zal af en toe van je af moeten bijten. Je zit in de loopgraven van de politiek. Het volgende fragment vind ik een van de grootste talenten die we hebben in dit land op dit gebied. Dat is premier Mark Rutte. Het antwoord van de minister-president is gericht op het oude economische systeem. Mevrouw Thieme klinkt een beetje als mijn vader die in de jaren 80 toen wij de hond uitliet en zei: Droef heette hij. Dat zal mevrouw Thieme interesseren. Hahaha! Was hij wel goed voor zijn hond? Heel goed. Het was een heel lastige hond, want hij wilde nooit worst eten bij de slager. Ook dat zal mevrouw Thieme bevallen. Het laat heel veel plezier zien. Het leuk vinden en vanzelfsprekend vinden dat jij daar staat. En dat moet ook, want dat wil de burger ook. Dat jij daar als vanzelfsprekend staat. Maar het laat ook zien hoe ongelooflijk nonchalant en in controle Rutte is als hij spreekt. Hij kan Marianne Thieme in 30 seconden volledig onschadelijk maken met haar vraag. De bijbel van de retorica is een boek dat heet: De opleiding tot redenaar. Maar een heel klein stukje gaat over het houden van de speech. Het overgrote deel gaat over de voorbereiding. Ah. We gaan nu naar een stukje van Obama kijken. Hij is perfect in de uitvoering van een speech. Maar ik wil vooral laten zien hoe goed het is voorbereid. *Amazing grace * *How sweet the sound* Ja, het is echt geweldig. Het is zo vals als de neten, maar je vergeeft het hem allemaal. Daar is zo goed over nagedacht. Hij zegt eigenlijk niet zoveel. Het gaat er bij retorica voor een groot deel niet zozeer om wat je zegt, maar hoe je het zegt.