In je vingers zitten botjes, gewrichten en gewrichtssmeer. Zo kun je je vingers soepel bewegen. Als er meer ruimte ontstaat doordat je je vinger beweegt, kan er gas vrijkomen uit de gewrichtssmeer en hoor je een knak.
Ik ben Saher en wat gebeurt er als je je vingers knakt? Ja. Vingers knakken. Heel veel mensen doen het, heel veel mensen vinden dat ook heel fijn. Ikzelf vind het niet fijn, ik vind dat geluid ook echt heel naar. Want het lijkt net alsof je je vingers breken. Maar wat gebeurt er nou precies in je vingers? En is het nou wel of niet schadelijk? Dat ga ik vandaag uitzoeken met mijn grote vriend, hier in het Wilhelmina Kinderziekenhuis.
Om te weten wat er precies gebeurt moet je eerst weten hoe je lichaam in elkaar zit. Iedereen heeft een skelet. En je skelet bestaat uit botten. Maar je botten kunnen niet buigen, en daarom zitten er bepaalde verbindingen in je skelet. En dat noem je gewrichten. Je gewrichten zorgen ervoor dat twee botten die naast elkaar zitten toch heel makkelijk langs elkaar heen kunnen bewegen. Dat zit dus in je elleboog, in je schouder en je knieën. Maar ook in je vingerkootjes, kijk, dit is een afbeelding van je gewrichten en daarop kun je heel goed zien dat deze twee botten mooi in elkaar vallen, maar je kunt je voorstellen dat als dit de hele dag zo langs elkaar bewegen, dat dat niet heel lekker soepel gaat. En daarom zitten er altijd tussen twee botten een laagje kraakbeen en dat is dat blauwe wat je hier op de afbeelding ziet. Nou en die twee botten worden bij elkaar gehouden door het gewrichtskapsel. En daartussen zit een soort vloeistof, dat is het groene wat je hier ziet en dat noemen we het gewrichtssmeer. Erik is radioloog en kan een echo maken van mijn vingers.
Ja. Dat zet ik de echokop ertegenaan. Dat witte, dat is het bot. En dan ga ik iets verder naar boven. Hier zie je het gewricht tussen deze 2 botjes. En kijk je vanaf de zijkant dan is dit het gewricht tussen de 2 kootjes, dan is dat zwarte weer het kraakbeen. En dat witte lijntje, dat is het kapsel. En dat kapsel zit eromheen en houdt de botjes tegen mekaar.
Best wel bizar om je vingers zo van binnen te zien eigenlijk.
Ja, mooi he? Grappig.
Ja, dat is heel interessant, zo'n echo, maar Ralph is orthopedisch chirurg en die weet echt alles over botten en gewrichten. Jij kunt me heel precies uitleggen wat er nou gebeurt als je je vingers knakt.
Hier heb je twee onderdelen waar smeersel tussen zit om het lekker te laten bewegen. Er zit ook een kapseltje omheen om te zorgen dat de olie, smeerolie die ertussen zit in blijft zitten. Smeerolie is, zeg maar de gewrichtssmeer. Ja, dat is de gewrichtssmeer. Ja. Als jij je vinger beweegt, dan verandert de hoeveelheid ruimte in de holte maar de hoeveelheid smeerolie blijft hetzelfde. Dus als de ruimte groter wordt in het gewricht moet hij met iets anders opgevuld worden.
Als je dus meer ruimte krijgt met dezelfde hoeveelheid vloeistof, dan komt er gas vrij uit vloeistof en dat geeft een knak.
Ik geloof dat ik het bijna snap. Maar hoe zit dat nou precies met het knakkende geluid en dat gas?
Ja. Om dat uit te leggen heb ik nou een flesje meegenomen. Als ik nou hier de dop eraf draai dan wordt de ruimte groter en dan zul je zien dat in één keer al het gas vrijkomt. Kijk.
Het maakt nog lawaai ook.
En dat gebeurt dus ook in je gewrichten. Maar is het dan ook slecht voor jou?
Nou, de meeste wetenschappers denken dat het geen kwaad kan. Dus mysterie van het knakken van vingers opgelost. Ja. Zullen we nog een keertje samen?
Ja, daar gaan we dan.
