Waarom slapen veel pubers slecht?

Twintig tot dertig procent van de pubers in Nederland heeft moeite om in slaap te komen. Als je slaapprobleem zo erg wordt dat je overdag niet meer kunt functioneren, kun je terecht bij een slaapcentrum. Daar onderzoeken ze wat er aan de hand is, en wat je er aan kunt doen.

Het blijkt dat 20% tot 30% van pubers slaapproblemen heeft. Dat komt vooral omdat ze extra gevoelig zijn
voor verstoringen van het 24-uursritme. Hoe komt dat en wat kan je eraan doen? Dat onderzoeken ze in een slaapcentrum. Het slaapcentrum is een afdeling van het Medisch Centrum Haaglanden in Den Haag. Zij behandelen patiënten die overdag moeilijk functioneren vanwege slaapproblemen. Wat is de doelgroep? Welke mensen hebben deze problemen? Laatste paar jaar zien we steeds meer jongeren. Vaak begeleid door hun ouders. Omdat die wanhopig zijn. Waarom? Omdat ze pas heel laat in slaap kunnen komen. En dus de volgende ochtend heel laat van nature wakker worden. Ouders proberen daar wat aan te doen. En het presteren op school lijdt daar onder. De 15-jarige Remus heeft al jaren slaapproblemen. Gevolg: Slechte conditie, ondergewicht en schoolachterstand. Remus start de diagnose met een slaapregistratie. Gedurende twee dagen wordt zijn slaap-waakritme permanent bijgehouden. Heb ik ook gehad, al die plakkers. Probeer er maar mee te slapen. Best lastig!
Daarom is het zo dat bij slaapregistraties
altijd twee nachten geregistreerd worden.
Want de eerste nacht is een aanpassing. Je moet wennen.
Remus, je zit helemaal vol. Niet voor niks natuurlijk. Wat voor slaapproblemen heb je? Ik probeer te slapen, maar het lukt gewoon niet. Ik ga op dit moment niet naar school want het is te zwaar. Ik kom dan thuis en dan…
Het is bijna nutteloos. Ik doe niks op school. Ik leer niks.
Dan ben je uitgeput de hele tijd? Ja. Uitgeput. We merkten dat het slaapprobleem zo'n grote invloed had op de rest van zijn leven. Hij wilde 's ochtends niet uit bed. Dat was meer dan je gewoon verwacht bij een puber. Hij had het er zo moeilijk mee. Hij ging bij school uitvallen. We deden echt veel moeite om hem eruit te krijgen, maar dan kregen we ook enorm veel ruzie. Dat leverde zo'n conflict op. Wat zijn de oorzaken van deze problemen? Gedrag. Vooral met betrekking tot het gebruik van elektronische media. En die media stralen vooral blauw licht uit. Voor dat blauwe licht is juist je biologische klok zo gevoelig. Die reageert daar op door te vertragen. Andere gedragingen: Energiedrankjes, vaak veel cafeïne dat de slaperigheid tegen gaat. Ook de mentaliteit die we hebben, kort samengevat: 'If you snooze, you lose.' Je moet niet denken dat je 24 uur per dag aan één stuk kunt presteren. Als je naar de kwaliteit van je prestaties kijkt, zie je dat dat niet kan. Na twee dagen slaapregistratie meldt Remus zich met zijn moeder in het ziekenhuis. Lekker geslapen? Niet echt. Hij is blij dat het voorbij is. Bleven de elektroden zitten? De elektroden wel, maar... Het ding in mijn neus ging niet zo goed. Dat gaat irriteren. Blij dat je van alles af bent? Ja. Zeker benieuwd hoe 't eruit ziet nu?
Dit is de uitslag van je registratie. Wat onmiddellijk opvalt, zijn al die naaldjes die aangeven: Korte perioden waarin je wakker geweest bent. En wat natuurlijk bevestigd wordt, is het late moment van inslapen. Valt er ook iets te veranderen aan dit patroon? Ik denk dat niks erop wijst dat er iets mis is met je biologische klok. Alleen de timing van je slaap is het probleem. Dus die biologische klok gaan we niet verschuiven of zoiets. We gaan ons eenvoudig met het wijzigen van je gedrag richten op het vervroegen van je slaap.