Waarom hebben we steeds meer last van de eikenprocessierups?

Ieder jaar steekt de eikenprocessierups in Nederland de kop op. Met hun brandharen zorgen ze voor veel overlast. Wat heeft klimaatverandering te maken met de toename van eikenprocessierupsen?

De eikenprocessierups heeft een succesverhaal geschreven in Nederland. De eerste nesten werden in 1991 waargenomen. Maar de enorme aantallen en overlast lopen gelijk op met de klimaatverandering. 2018 was al een piekjaar. In 2019 was er een verdriedubbeling van de rupsenpopulatie. De lage biodiversiteit en de stijgende temperaturen maken van Nederland een ideaal thuis voor de rups. Wat de zwartepietendiscussie is voor het Sinterklaasfeest, dat is de eikenprocessierups voor de lente. Niemand zit erop te wachten, maar beide zijn niet meer weg te denken ijkpunten in het jaar. Processierups. Eikenprocessierups. Eikenprocessierups. Dankzij de klimaatcrisis en een heleboel eiken kon het harige rupsje enorm succesvol worden in ons land. De gewone Nederlandse eik is heel veel in Oost-Nederland aangeplant.
En daar zie je ook veel problemen. In deze bomen zit hij jaarlijks. Dus die bestrijden we met biologische middelen. Ik heb er hier al eentje. Die is tussen m'n handschoen en m'n hand gekomen. Dan wrijf je 'm er zo in. Toen Henry Kuppen in de jaren 90 een boomverzorgingsbedrijf begon maakte de eikenprocessierups hem al snel het leven zuur. Ik had er toen ook zeker last van. In de loop van de jaren ben ik er ook gevoeliger voor geworden. Een lichamelijke gevoeligheid. Dat ik steeds heftiger reageer als ik in de buurt van eikenprocessierupsen kom. Het is zo dat de rupsen in '96 al heel veel overlast bezorgden in Brabant en de Tour de France destijds de nodige overlast bezorgden. Die startte toen in Den Bosch. Sinds 2000 is-ie over de rivieren heen. In 2010 zat hij ook in Groningen en in heel Nederland. Henry adviseert de gemeente Amsterdam over de bestrijding van de rups. Jaike Bijleveld ziet de overlast ieder jaar toenemen. De natuur wordt steeds onvoorspelbaarder. We krijgen te maken met enorme extremen. Vorig jaar, in het overlastseizoen, zorgde een enorme storm ervoor dat heel veel nesten met eikenprocessierupsen uit de bomen werden gewaaid. Die rupsen kruipen weer terug naar de bomen en laten een spoor van brandharen achter. Als je dan in die gazons gaat recreëren, dan heb je een enorm probleem. De rups is uitgeroepen tot staatsvijand nummer EEN. Intussen vallen er nog steeds slachtoffers. En dan gaat het niet om een beetje jeuk. Nicole is een echt buitenmens. Zodra het lente wordt, zit ze op haar handbike. Maar vlak voor haar huis begint de ellende al. Daar zie je dus al twee groten eikenbomen staan. En wat kleinere. Waar vorig jaar ook echt die grote nesten in zaten. Dit jaar nog niks. Ze hebben het vroegtijdig behandeld en er vogelhuisjes in gehangen voor de koolmeesjes want dat is de natuurlijke vijand van de processierups. Hee Petra. Waar gaan we naartoe? Met haar vriendin Petra is ze bijna dagelijks op de weg te vinden. En waar Petra nergens last van heeft... Ja, ik heb nergens last van...lijkt Nicole ieder jaar meer last te krijgen van de eikenprocessierups. Ze had al vaker rode bulten en jeuk maar vorig jaar ging het echt mis. Ik zat hierachter thuis. Ik kreeg wat in m'n oog. Wat doe je als je iets in je oog krijgt? Dan ga je wrijven. En ik wreef dus in m'n oog en in EEN keer bam. Die pijn was echt niet te harden. Zo branden. Het was echt alsof er iemand met een mes in je ogen zat te steken. Zo verschrikkelijk veel pijn, omdat er nog haartjes in zaten. Dat oog kon niet meer open. Hij was helemaal dik. We zijn meteen naar het ziekenhuis gegaan, naar de oogarts. Toen heeft zij gelukkig met een pincet alles eruit gekregen. Dat genas wel. Alleen, het zicht was niet goed. Een paar kleine haartjes van de rups maakten Nicole bijna blind aan haar linkeroog. Dat is een eik. Daar heb ik ruzie mee. Ik ben wel heel erg bang. Daarom ga ik niet zonder bril of zonnebril naar buiten. Ik kan nog steeds niet goed tegen fel licht. Voor het fietsen heb ik er eentje die het helemaal afdekt. Ik wil gewoon m'n ding kunnen blijven doen. En dan aanvaard ik maar dat ik er last van heb.