Met zijn lange snavel en steltpoten is de grutto een opvallende verschijning. Maar deze weidevogel heeft het steeds moeilijker in Nederland. Waarom zijn er nog zo weinig grutto’s over?
Hi guys! It's me! Geertje Grutto. Check mijn geweldige oranje gekleurde nek. Hoe cool is dat? Het lijkt net een oranje sjaal. Ik ben dan ook de nationale vogel van Nederland. Zolang het nog duurt. Nou goed. Ik ben hier maar een aantal maanden per jaar. Maar als ik er ben, dan doe ik iets heel belangrijks. Seksen! Ik kom hier om te seksen. En daarna leg ik eieren in een weiland. Oke, ik ga even aan de slag. Later. Hoor je al wat? Nee. Wat zijn jullie voor twee bijzondere vogels. Ja he. Dank je wel. Het
is toch nog geen Koningsdag? Maar wel bijna. Dat is waar. Jos, klopt het dat hier grutto’s landen die helemaal uit Afrika komen? Dat klopt. Heel veel zijn er al aangekomen. We hebben drie uur op de Afsluitdijk gestaan en we hebben geen grutto gezien. Je was te laat. De meeste grutto's komen in maart al in Nederland aan. En er zijn er ook niet zoveel meer. Hoe weet je dat? We tellen ze hier. Dan weten we vrij precies hoeveel grutto's er in heel Nederland zijn. Jullie tellen ze in het weiland, in de bomen, overal? Grutto's zitten alleen in het gras. Ze broeden in de weilanden. In een boom heeft de grutto niks te zoeken.O ja? Echt alleen maar in het gras. Alleen maar in het gras. Hij wordt ook wel genoemd de koning van het grasland. Waarom wordt hij dan de koning van het weiland genoemd? Hij heeft geen kroontje. Maar hij is wel onze nationale vogel. Dus een beetje de baas van het land. Nederland is ontzettend belangrijk voor de grutto's. 85 % van de grutto's in Noordwest- Europa broedt in Nederland. Serieus? Als er geen grutto's meer in Nederland zijn, zijn ze bijna nergens meer. Het gaat dus niet zo goed met de koning van het grasland? Dat klopt. Toen ik geboren werd, waren er in heel Nederland ongeveer 250.000 grutto's. Hoeveel zijn er nu nog?50.000. Nog maar 50.000? Ja, zo snel zijn ze verdwenen uit ons land. Oeh, is dat hem? Dit is hem. Dat is hem, he. Nou, dan zijn er nog maar 49.999, toch? Weer eentje minder. Eigenlijk best wel groot. Het is best een grote vogel. Hoe oud worden ze gemiddeld? Ongeveer een jaar of 10, 11 gemiddeld. Maar de alleroudste grutto die we weten, is 30 geworden. 30?? 30 jaar. Dat is nog ouder dan wij, Jonnie. Grown up grutto. Ja, ze kunnen echt heel oud worden. Mooi zeg. Wat valt je nog meer op aan de grutto? Hij heeft heel lange poten. En een gigantische snavel. Precies. Waarom heeft hij die? Hier in de punt van de snavel zitten allemaal zenuwen. Daarmee kunnen ze voelen of er een worm in de buurt is. Dan vinden ze hem en dan trekken ze hem zo uit de grond omhoog. Wow. En die lange poten hebben ze om door het gras heen te kunnen lopen. Het zijn een soort stelten. Ja. Deze groep vogels wordt ook wel steltlopers genoemd. Steltlopers? Steltlopers! Ja, echt waar. Hi guys it’s me again, Geertje grutto. Met mijn oge poten stap ik lekker door de plassen. En check m’n snavel, het zijn net van die stokjes waar je rijst mee kan eten, zooo cute. Ik eet ook rijst, dat doe ik in Afrika als ik daar aan het overwinteren ben. Maar hier eet ik insecten. Maar weet je, er zijn hier steeds minder insecten. Omdat alle bloemen weg zijn uit het weiland. Kijk, ik kan gelukkig hier en daar nog wel wat wormen vinden. Maar ook dat gaat steeds moeilijker. Ik ga mijn eieren uitbroeden. Maar ik maak me echt grote zorgen over de toekomst van mijn kuikens. Ik hoop dat ze straks genoeg eten hebben. Check je later. Kijk, dit is nou een stuk gras waar grutto's erg blij van worden. Daar is het lekker nat. Dus met die lange snavel kunnen ze diep in de grond prikken om de wormen te vinden. En later, als de kuikens geboren zijn, dan staan er bloemetjes hier in 't gras. Op die bloemetjes komen insecten af. Die kuikens hebben maar een kort snaveltje, kunnen dus geen wormen vinden. Die moeten insecten van de bloemen af eten. Waarom staat er een hek om dit weiland? Omdat hier veel grutto's bij elkaar zitten. Er zijn ook andere beesten die grutto's graag opeten. Wat voor beesten dan? Vossen bijvoorbeeld. Maar ook verschillende soorten roofvogels, een buizerd, de bruine kiekendief. Ze komen ook nog eens een keer vanuit de lucht? Ja. Ze zijn nergens veilig, joh. Nee. Omdat al die beesten bij elkaar zitten, hebben we het erg makkelijk gemaakt voor al die beesten die die grutto's lusten, om die grutto's te vinden. Oke. Wil er iemand trouwens 'n stukje kaas? Ja, lekker, lekker! Jos? Nou, ik sla over, als je het goed vindt. Kaas is eigenlijk het probleem. Hoezo? Kaas is erg lekker. Kaas is ontzettend lekker, maar we hebben er zo veel van gemaakt dat er eigenlijk geen plek meer is voor grutto's. Als je nou aan die kant kijkt, daar staat ook gras. Dat is bedoeld voor koeien. Om dat gras daar heel snel te laten groeien zodat-ie erg veel melk kan maken, die boer moet dus, om te beginnen, het water heel laag zijn. Want er moeten hele zware machines over het land kunnen rijden. Maar als het land zo droog moet zijn, betekent dat dat die wormen die de grutto zo graag eet, die gaan ook naar beneden toe. Dus dan komt-ie er met zijn snavel niet doorheen en dan kan-ie niet eten? Precies. Die snap ik wel dat het slecht gaat met de grutto. Die heeft geen eten meer. Nee, superzielig. Hai, Geertje hiero. Weet je wat echt heel erg is? Nederland was eerst een paradijs voor ons. Met al die natte weilanden vol met de larven en wormen en lekker hoog gras. Ah... Maar nu? Het is een droge, harde bende. Ik moet voor zoveel dingen oppassen. Maaimachines, roofvogels, vossen, droge, harde grond. En het allerergste? Mijn kuikens kunnen dus niet genoeg insectjes eten. Daardoor groeien ze niet groot genoeg om helemaal naar Afrika te kunnen vliegen. Dus ik wil best de nationale vogel blijven maar het wordt mij zo moeilijk gemaakt. Ah ik hoop wel dat je hier terugkomt hoor grutto, we gaan je missen! Ja, we zijn supertrots dat jij onze nationale vogel bent!
