Van het een kwam het ander

In 1914 slaagde de student Gavrilo Princip erin om de Oostenrijkse troonopvolger Franz Ferdinand te vermoorden. Zijn daad had grotere gevolgen dan hij ooit had durven dromen. Van het een kwam het ander: een door stom toeval gelukte aanslag leidde tot de Eerste Wereldoorlog.

Van het een kwam het ander. Het startshot van de Grote Oorlog. Dit is Prinzip. Prinzip is de naam. Hallo. Prinzip was een jonge man met een wens. Hij wilde een Bosnië dat niet langer bij het Oostenrijks-Hongaarse Rijk zou horen. En dat Bosnië zich samen met Herzegovina bij Servië zou aansluiten. En wat is er dan symbolischer dan de Oostenrijkse troonopvolger vermoorden? Samen met twee makkers van zijn terroristenclubje De zwarte hand bedacht hij een plan. Op 28 juni 1914 bezocht troonopvolger Franz Ferdinand samen met zijn vrouw Sophie de stad Sarajevo. De stemming was euforisch en Franz genoot van alle aandacht. Het koppel reed in een stoet van zes auto’s over de appelkade naar het stadhuis. Maar wat Ferdinand niet wist, is dat ondertussen Prinzip en zijn kameraden zich hadden gepositioneerd langs de route van ome Franz. De eerste moordenaar in de rij verstijfde van angst en hield de bom stevig in zijn handen. De tweede moordenaar vond het een beetje onduidelijk in welke auto de troonopvolger precies zat en hij besloot het even te vragen aan een politieagent. He, bedankt he. De bom miste alleen zijn doel, viel van de auto op de grond en ontplofte onder de achteropkomende auto. De troonopvolger reageerde verbluffend koelbloedig en besloot de optocht gewoon door te zetten. De resterende terroristen vonden het allemaal zo spannend dat het ook hen niet lukte om Franz te vermoorden. Na hun bezoek aan het stadhuis moest het echtpaar op dezelfde weg terug. Maar vanwege die aanslag besloten ze, heel verstandig, een andere route te nemen. Helaas had in alle chaos de eerste chauffeur deze boodschap niet helemaal meegekregen en volgde dus na het vertrek de oude route. En juist daar stond Prinzip te wachten. Hij aarzelde niet, sprong op, trok zijn geweer en schoot twee keer. De mooie Sophie stierf ter plekke. Franz raakte in coma en stierf een half uur later. Prinzip’s schot weerklonk in een Europa dat strak stond van het oorlogsenthousiasme. Het ontketende een wapenwedloop in een verstrikt systeem van bondgenootschappen. Het is heel simpel. Duitsland was heel machtig, wat Frankrijk bang maakte. Frankrijk had daarom een bondje met Rusland en Engeland gemaakt. Duitsland had ondertussen een bondje met Oostenrijk-Hongarije en met Italië. Het plan was: als Rusland te wapen zou gaan, dan zou Duitsland Frankrijk binnenvallen om daarna de Russen een kopje kleiner te maken. Servië kreeg de schuld van de moord op Franz Ferdinand waardoor Rusland de wapens oppakte. Waardoor Duitsland eerst Rusland en daarna Frankrijk de oorlog verklaarde. Waardoor Engeland Duitsland de oorlog verklaarde. Waardoor Oostenrijk-Hongarije Rusland de oorlog verklaarde en waardoor Engeland en Frankrijk Oostenrijk-Hongarije weer de oorog verklaarden. Binnen de kortste keren stond heel Europa in het militaire uniform. Prinzip’s schot was het startschot voor de Eerste Wereldoorlog. En zo kwam van het een en het ander en leidde een verkeerde afslag tot meer dan 20 miljoen doden. Een kleine gebeurtenis had grote gevolgen. Maarja, zal je denken. Hoezo was juist dit kleine voorval het startschot voor deze oorlog? En in hoeverre is de geschiedenis eigenlijk een dominospel waarin de ene gebeurtenis onvermijdelijk leidt tot de volgende? Wat was er eigenlijk nog meer aan de hand waardoor de Eerste Wereldoorlog uitbrak?