Muskusratten bedreigen onze dijken

De muskusrat komt van oorsprong niet voor in Nederland. Zelfs niet in Europa! Maar nu hebben beheerders van dijken en sloten er flink last van. Het dier is een invasieve exoot, en moet worden bestreden. Net als invasieve waterplanten.

In 1905 neemt een Tsjechische graaf vijf muskusratten mee uit Alaska. Hij zet die uit op zijn landgoed voor de jacht. Tot zijn schrik planten de dieren zich zo snel voort...
dat binnen 10 jaar Tsjechië en haar buurlanden worden overspoeld door honderdduizenden nakomelingen. Vervolgens ontsnapt een aantal muskusratten uit pelsfokkerijen. Binnen 50 jaar wist de soort zich zo te verspreiden over bijna heel Europa en Azië.

In Nederland vangen we nu bijna 100.000 muskusratten per jaar. De waterschappen zijn daar jaarlijks ongeveer 33 miljoen euro aan kwijt. 400 mensen met al hun materieel. Het is een hele organisatie. Maar wel met als doel om Nederland veilig te houden. Met wat pech creëer je met het uitzetten van een plant of dier een invasieve exoot. Dat is een uitheemse soort die door menselijk toedoen de natuur in komt en zich bij gebrek aan natuurlijke tegenstanders in razend tempo verspreidt. Wetenschappers noemen invasieve exoten een van de grote bedreigingen voor onze biodiversiteit. Bovendien kunnen ze gevaarlijk zijn. Dit ondervinden de Nederlandse waterschappen aan den lijve. We zien plekken waar ratten zitten en krijgen meldingen van bewoners. Maar we zien ook veel schade ontstaan in oevers. De muskusrat graaft in dijken. En dat is dus gevaarlijk. Ze hebben ooit uitgerekend dat hij een kuub zand uit het talud graaft. Dan heb je in zo'n slootje al snel een probleem met de doorstroming. Iedere keer zoeken ze een nieuw leefgebied. Ze gaan een nieuw paar vormen en gaan ze bij het oudere paar weg. En ja... Binnen een half jaar ben je zeker 7 kilometer in de omtrek verspreid. Maar de muskusrat is niet de enige exoot waar de waterschappen mee van doen hebben. We hebben als waterschap ook last van waterplanten. Voorbeelden zijn grote waternavel, parelvederkruid, cabomba. Teveel om op te noemen. En dat komt omdat mensen 'n aquarium leeggooien. Of er komen teveel planten in de vijver. Ik vind ze mooi, dus gooi ze in de sloot. Die waterplanten verstoppen de watergangen. Daardoor krijgen we 't water niet meer in de polder, in droge tijden. Of we krijgen 't bij hevige regenval niet meer op tijd bij het gemaal. Daardoor kunnen gebieden onderlopen. Het probleem zal groeien. De waterschappen zijn ieder jaar meer kwijt aan het verwijderen. Je ziet ze op meer plekken oppoppen. Het is gewoon… Het weghalen is gewoon heel arbeidsintensief.