Mary Wollstonecraft (1759 – 1797)

Wollstonecraft was een Britse feministe, die als een van de eerste vrouwen kon leven van het schrijven. Ze vond dat de waarden van de Franse revolutie, vrijheid en gelijkheid, ook van toepassing waren op vrouwen. Daar dachten de mannelijke filosofen uit die tijd anders over.

Mary Wollstonecraft schreef met A Vindication of the Rights of Woman een van de eerste feministische geschriften. Vrouwen in haar tijd werden voornamelijk als bezit gezien, maar Wollstonecraft claimt dat ze dezelfde rechten hebben als mannen. Daarnaast schreef ze romans en reisverslagen. Als één van de eerste vrouwen kon ze leven van de pen. Ze noemde zichzelf ‘de eerste van een nieuwe soort.’
Wollstonecraft heeft een moeilijke jeugd. De familie moet vaak verhuizen, omdat vader schulden maakt. Bovendien slaat hij zijn vrouw. Mary ligt regelmatig voor de deur van haar moeders slaapkamer om haar moeder te beschermen. Op haar achttiende verlaat ze het huis.
Met hartsvriendin Fanny Blood richt Wollstonecraft een school op in Newington Green, maar Blood sterft niet lang daarna. Wollstonecraft verlaat de school en vestigt zich in Londen. Hier is ze vaak te vinden in de uitgeverij van Joseph Johnson, waar ze veel progressieve intellectuelen ontmoet.
De Franse Revolutie beroert de harten van progressieve intellectuelen. Wollstonecraft ontvangt roem voor haar A Vindication of the Rights of Man, waarin ze de principes van de revolutie – de vrijheid en gelijkheid van ieder mens – verdedigt. Maar vooral het latere A Vindication of the Rights of Woman is ook nu nog bekend. Wollstonecraft stelt hierin, dat de ideeën van de revolutie ook voor vrouwen gelden. Daar hadden de mannelijke revolutionaire denkers niet bij stil gestaan. Sterker nog, ook revolutionaire filosofen als Jean-Jacques Rousseau schreven dat onderwijs aan vrouwen nauwelijks nodig is, omdat ze toch oppervlakkig en zwak zijn. Onzin, stelt Wollstonecraft. Het is juist door gebrek aan educatie dat meisjes oppervlakkig zijn. Meisjes leren zich te gedragen als brave hondjes, als spaniëls.
Wollstonecraft vertrekt naar het postrevolutionaire Frankrijk, en begint een noodlottige liefdesrelatie met de Amerikaanse avonturier Gilbert Imlay. Hij verlaat haar na de geboorte van hun dochter Fanny. Eenmaal terug in Londen probeert Wollstonecraft zelfmoord te plegen door in de Thames te springen, maar wordt gered door een voorbijganger.
Later trouwt ze met de bekende liberale filosoof William Godwin. Ze overlijdt bij de geboorte van haar tweede kind, Mary. Dochter Mary trouwt later met de Engelse dichter Percy Shelley; op 19-jarige leeftijd schrijft ze Frankenstein.