Mensen over de hele wereld komen in verzet tegen oneerlijkheid. Vaak met geweld, maar het kan ook zonder. Het Nationaal Comité 4 en 5 mei vertelt hun verhaal.
Mahatma Gandhi leefde 100 jaar geleden in India. Hij wilde dat zijn land onafhankelijk zou worden van de Engelsen, die toen de baas waren in India. Hij werd wereldberoemd omdat hij niet protesteerde door te vechten, maar door geweldloos verzet.
Een oude, vriendelijk ogende man. Kaal, een brilletje, en gekleed in doeken. Zo is Mahatma Gandhi over de hele wereld bekend. Vriendelijk, ongevaarlijk misschien. Maar wel een icoon. En meer strijder dan je zou zeggen.
Gandhi leeft honderd jaar geleden in India, één van de dichtstbevolkte landen ter wereld. In India zijn dan de Engelsen de baas geworden. Zij hebben het land gekoloniseerd, zoals dat heet. Hoewel ze in India met veel meer mensen zijn, kunnen ze niet op tegen het leger van de Engelsen en hebben ze in hun eigen land niks meer te vertellen.
Gandhi wil hier een einde aan maken en India onafhankelijk maken. Niet door te vechten, maar door te protesteren zonder geweld te gebruiken, bijvoorbeeld door te spinnen!
In India wordt door het hele land heel veel katoen verbouwd, waar je kleding van gemaakt wordt. Het katoen wordt door de Engelsen naar Engeland verscheept en hier maken ze er in textielfabrieken kleding van. De Engelsen brengen de kleding weer naar India om het met winst te verkopen. Gandhi roept de Indiërs op om geen Britse kleren meer te kopen maar gewoon eigen kleren te maken van het eigen katoen. Zo wordt het spinnewiel het symbool van de Indiase onafhankelijkheid
Gandhi krijgt hele groepen Indiërs aan het spinnen en wint daar ook iets heel belangrijks mee: eigenwaarde en trots. Wij kunnen het prima zelf en hebben de Engelsen helemaal niet nodig hier.
Gandhi organiseert massale protestmarsen om duidelijk te maken dat Indiërs onafhankelijk willen worden. Engeland is alleen niet van plan om haar kolonie zomaar op te geven en gebruikt geweld om de protesten neer te slaan. Duizenden Indiërs worden gearresteerd.
Maar dit was de kracht van Gandhi, juist door zelf geweldloos te protesteren, door niet te doen wat de Engelsen willen, en je ook niet te verdedigen als er op je ingeslagen wordt. ZO toon je aan dat de Engelsen slechte manieren hebben en dat de Indiërs het volste recht hebben om onafhankelijk te worden. Om de baas te worden in eigen land.
Het wordt voor de Engelsen heel moeilijk om hier tegen te blijven strijden en de Indiase onafhankelijkheid komt steeds dichterbij. Een onafhankelijk India waar miljoenen mensen wonen.
Maar wel mensen die onderling sterk van elkaar verschillen. Een belangrijk verschil is bijvoorbeeld de godsdienst. De twee grootste groepen gelovigen in India zijn de moslims en die hindoes. En die leven op gespannen voet met elkaar.
Gandhi hoopt dat India onafhankelijk kan worden met vredig naast elkaar levende gelovigen, maar dat is hem niet gelukt.
Terwijl de Britten zich terugtrekken, breken in India bloedige gevechten uit tussen moslims en hindoes. De voormalige kolonie valt uiteen en Pakistan, waar voornamelijk moslims wonen, wordt losgemaakt van India. Beide landen zijn dan onafhankelijk, maar dus niet samen. Er komt een enorme volksverhuizing op gang tussen de landen. Hindoes vluchten uit Pakistan en moslims uit India. Ongeveer een miljoen mensen komen om.
Door al het geweld viert Gandhi de onafhankelijkheid niet mee. Hij besluit te vasten, niet meer te eten. Dat doet hij net zo lang tot het geweld tussen hindoes en moslims zal stoppen. Het lukt, maar voor even. 30 januari 1948 wordt Gandhi vermoord door een extremistische hindoe.
Gandhi is tijdens zijn leven al een held, door zijn geweldloze strijd voor gelijke rechten en voor onafhankelijkheid. Na zijn dood is zijn heldendom alleen nog maar groter geworden. Denk jij dat je vrede kan krijgen zonder geweld te gebruiken?
