Je geheugen werkt niet als een soort videocamera die alles perfect vastlegt. Het testteam herinnert zich hele verschillende dingen van een ongeluk op de set. En dat heeft alles te maken met het stellen van sturende vragen.
De bedoeling is eigenlijk vrij simpel. Die auto moeten jullie met z'n vieren in dit vak zien te krijgen door met z'n vieren in een rijtje aan dat touw te gaan trekken. Na kort overleg over de beste manier van aanpak gaat het testteam aan de slag. Heel goed en terecht. Holy shit! Wat is dit? Wie is dit gast? Dit meen je toch niet? Die auto staat nog aan. Neem even die kids mee. Rob, kan jij even de politie bellen. Wat is dit? Bel even 112. Even naar binnen kom. Van de set af! Is die gast weg? Wat het testteam niet niet weet is dat deze chaos onderdeel is van het geheugenexperiment. We hebben namelijk eerder op de dag met handlanger Dennis het ongeluk in scène gezet. Kijk uit. Goeiemorgen, Dennis, hey, goeiemorgen, hallo Dennis. En jij gaat straks effe lekker ons testteam laten schrikken? Jazeker. Ha. Ik leg het effe uit nog een keert. Ik stuur je straks een berichtje. Dan kom je aanrijden vanaf die kant tussen de 30, 40 km per uur ongeveer als je vlakbij met een handrem, bochtje aan het stuur trekken. 30 graden ongeveer, raakt de auto tot ongeveer ter hoogte van de voordeur. Dan stap je uit, draai je die kant op. Kijk dat je met je gezicht een beetje die kant opkijkt, dat de kinderen jou niet zien en dan ren je weg. Simpel he? Makkie. Zeg prof, als jij zo goed weet hoe moet dat kun je toch ook gewoon zelf doen? Holy shit! Iedereen speelde dus mee en deed alsof het echt was. Alles om het zo geloofwaardig mogelijk te maken voor het testteam. Even naar binnen, kom. Ook onderdeel van het experiment is politieagent Edwin. Hallo, ik ben Edwin, hallo. In onze verhoorkamer zit politieagent Edwin en Edwin is een echte politieagent, geen acteur. Hij gaat even in de geheugens van ons testteam graven. Ze hadden mij gebeld omdat er aanrijding is gebeur of iets op het terrein.
Een politieman die stelt hele open vragen, zonder enige sturing. Dus Sofie kan heel open in haar geheugen kijken wat ze zich nog herinnert. Kan je mij vertellen wat er precies is gebeurd? Tijdens het trekken kwam er in één keer van links een auto aanrijden. Daar reed de auto dus vol in en toen rende de man weg. Heb jij gezien wat voor kleding die man droeg? Zwarte kleding. En die verdachte die eruit kwam, heb je gezien hoe die met eruitzag?
Hij had volgens mij een grijs vestje aan.. Ze krijgt echt de ruimte om zelf haar verhaal te doen. Die auto. Kan je daar wat over vertellen? Het was een grijze auto. Bij onze volgende testteamleden gaat een politieagent vragen stellen waar een beetje informatie verstopt zit. Maar ik ben gezien wat voor merk er op de blauwe trui stond? Nee. In de vraag zat nu het woord blauwe trui verstopt.
Wat voor tas had ze op haar rug? Tas? Heb ik niet gezien.
Heb jij gezien welke kant die witte auto vandaan kwam?
Euh. Heb je gezien of er wat op het blauwe shirt stond van die persoon? Nee. Had de witte auto eigenlijk wel schade? He je enig idee hoe hard die auto kwam aanscheuren voor hij in die andere auto beukte? Hij gebruikt het woord beukte. Dat suggereert heel veel snelheid van die auto. Hij droeg een blauw shirt, witte sneakers, zijn er nog andere dingen die opgevallen zijn? Een zwart vest. Zwart vest. Als een politieagent informatie in een vraag verstopt, ja, dan zal het wel waar zijn, toch? Janouk en de prof vragen na afloop van het verhoor om specifieke details van het ongeluk en de verdachte. Holy shit. Wat is dit? Eens kijken of er verschil is tussen hun herinneringen. Jelte bijvoorbeeld. Welke kleur had de auto van de verdachten? Wit. Gabriëlle? Hoe hard reed de auto voor dat ie tegen de andere auto aan botste? Ik dacht 70. 70 kilometer per uur had je opgeschreven. Ja, Jelte welke kleur hadden de sneakers van de verdachte? Wit. Gabriëlle, stond er een merkje op de trui van de verdachte? Ja. Ja. Ik ga jullie even vertellen dat dit allemaal dik vet in scène was gezet. Oh zo. Tijdens het verhoor heeft de agent vragen aan jullie gesteld. Aan jullie twee heeft ie hele open vragen gesteld en bij jullie had ie best wel wat informatie al in die vragen verwerkt. En daardoor zijn jullie herinneringen een beetje aangepast. Suggestief vragen stellen heet dat. Dus dan vraag je niet welke kleur had de trui van de verdachte? Maar dan vraag je...Heb je gezien of er wat op het blauwe shirt stond van die persoon? Dus hij droeg een blauw shirt, witte sneakers. Zijn er nog andere dingen die opgevallen zijn? Had de witte auto eigenlijk al schade?
En daarmee kun je een vers gemaakte herinnering nog een klein beetje aanpassen. Gabrielle, jij gaf als antwoord dat de auto 70 kilometer per uur reed, dat is best heel hard. De agent vroeg bij jou ook...Heb je enig idee hoe hard die auto kwam aan scheuren voordat hij in die andere auto beukte? Terwijl die bij jullie vroeg, hoe hard reed de auto ongeveer? En daardoor ben je het je ook echt zo gaan herinneren, als een auto die heel hard reed.
Jelte, jij gaf aan dat de verdachte witte sneakers had.
De agent vroeg ook aan jou, wat voor kledingstukken had de verdachte nog meer aan, naast een blauw shirt en witte sneakers? Uiteindelijk had hij een heel andere kleur aan en ben je je toch zo gaan herinneren omdat de agent het zo vroeg. Nou jongens, jullie hebben het kunnen zien. Je geheugen werkt niet als een soort videocamera die alles perfect vastlegt. We hebben jullie geheugen aardig kunnen veranderen door het stellen van wat gerichte vragen. Interessant. Dus de volgende keer dat je een mooi verhaal aan je vrienden vertelt en je er zelf helemaal van overtuigd ben dat het echt zo gebeurde, dan zou ik toch nog effe een keertje checken of dat wel echt zo is.
