Hoe maak je papier uit vodden?

In de zeventiende eeuw wordt wit papier gemaakt van vodden. Dat zijn oude lappen kleding, gordijnen, visnetten en lakens. Met behulp van een papiermolen, die aangedreven wordt door de wind, kan hiervan papier gemaakt worden.

En hier begint dat hele proces he. We praten dus over papier van 16 zoveel. Mm hm. En in die tijd, tot 1840, is het papier gemaakt van vodden. Ouwe kleding, beddengoed, gordijnen, alles kan d'rin, visnetten, brandslangen, touw; zolang het maar katoen, linnen of hennep is. Je neemt die kleding en vervolgens scheur je daar kleine stukjes van. Nou, al die gescheurde stukjes, die gooien we hier in. 't Is ongeveer zo'n laag en dat begint die dan rustig stuk te hakken, net zo lang tot die bij die bodem is. En dan is je stof fijn genoeg, dan ben je klaar. En dat gebeurt met deze touwen, even los halen. En als je ze dan loslaat, dan begint ie te stampen. Maar hoeveel van dit soort papiermolens zijn er nog wereldwijd? Nou op windkracht, dan is er nog maar één. Daar sta je nu in. Da's deze. Ja. Oh wauw. nou maar. Er hebben alleen al in de Zaanstreek hebben er 60 gestaan. Dus een uitvinding hier uit de Zaanstreek, 1674 heeft ervoor gezorgd dat wereldwijd de papierindustrie betaalbaarder en witter papier kon maken eigenlijk. Dat is het begin van de opbloei van het witte papier, want wij gingen hier grote massa's maken. Nou, hier gaan we naar kijken naar de bak. En hier werd dus vroeger het papier met de hand geschept. En als je dat hier goed doorroert, dan komt de stof weer van de bodem af. Dus dit is gewoon je witte T-shirt, je witte beddenlaken, gestampt en gemalen door de molen. En hier moet je papier van zien te maken. Als je een hele fijne zeef, die span je op een raat, daarop doe je een dekkel, een losse rand. Dan schep je met de hand een klein beetje van die stof d'ruit. Dan hussel je dat. Dat is het belangrijkste wat er is, want daardoor krijg je laag op laag, je laat het eigenlijk over elkaar lopen. Het water zakt eruit, je haalt de dekkel eraf en dan heb je een heel dun laagje van die vezels over. Dat ga je op een vochtig vilt afkoetsen. Je drukt hem stijf over de kop. En dan heb je één vel handgeschept papier gemaakt. Prachtig. Zo dan, dan komen we in de droogschuur en daar wordt het papier te drogen gehangen. Aan de waslijn. Aan de waslijn. Zo. Prachtig. Dank, hier...Maak er wat moois van. Ik aan de slag. Hartstikke prima. Nou, hoe cool is dat? De laatste nog draaiende papiermolen, windmolen ter wereld. Ik heb papier alleen om daarop te tekenen moet ik er wel nog wat mee doen geloof ik want het schijnt nogal te vloeien, maar dat gaan we zien. Supervet.