Hoe duurzaam zijn vleesvervangers?

Vleesvervangers zorgen voor een lagere CO2-uitstoot dan vlees, maar tussen vleesvervangers zitten grote verschillen. Kaas heeft een relatief hoge uitstoot, terwijl bonen, kikkererwten en soja voor weinig uitstoot zorgen.

Hoe duurzaam zijn vleesvervangers? In deze oude vleeshal in Delft ontmoet ik duurzaamheidsexpert Geert Bergsma. Hij heeft voor ons een grafiek gemaakt waarin de CO2-uitstoot van vleesvervangers vergeleken wordt met die van andere producten. Belangrijk om te weten: we kijken naar de CO2-uitstoot per kilogram eiwit en dus niet per kilogram product. Zo kunnen we producten met een verschillend eiwitpercentage beter vergelijken.

De top drie. Op nummer één: vlees van een vleeskoe. Nummer twee: vlees van een melkkoe. Nummer drie: kaas. Ook opmerkelijk: een groenteburger op basis van boerenkool en tofu staat vrij hoog, tussen varken en kip. Een veel duurzamere groenteburger staat hier, en dan helemaal rechts producten als tuinbonen, kikkererwten en soja uit Europa.
Eigenlijk is rundvlees van de vleeskoe de kolencentrale van het voedsel. De hoogste emissies. Hoe komt het dat die zo ver uitschiet ten opzichte van de andere producten? Eigenlijk twee redenen. Een eerste reden: een koe heeft heel veel voor nodig. Je hebt een voerconversie van een factor 9, dus 9 kilogram eiwit in 1 kilogram vlees. De tweede reden, zo'n koe geeft heel veel methaanemissies uit de scheten, de boeren en de mest. En die twee dingen verklaren waarom een vleeskoe vrij veel methaanemissies, CO2-emissies geeft.
Kaas staat op de derde plek, bronzen medaille. Jammer, want dat eet ik bijvoorbeeld heel veel. Ik vind het ook heel erg lekker. Het is in feite gemaakt van diezelfde koe, want de melk, daar wordt weer kaas van gemaakt. Er moet ook eerst allemaal voedsel in die koe voordat je die melk hebt waar je de kaas van kan maken.

Je ziet toch dat plantaardige producten, hier op een rijtje, pinda's, bloemkool, tuinbonen, die doen het allemaal ontzettend goed. Dan kijken we naar de vegaburgers. Er zit nog een enorm verschil in. Maar deze doet het dus nauwelijks beter dan de kip. Dat verbaast mij dan heel erg. Het wisselt heel erg per vegetarische burger, want je hebt ook burgers en ingrediënten die veel lager scoren. Deze is al veel beter en die vegetarische kip doet het dan helemaal goed. Maar dit is echt... Dit verbaast me ontzettend. Dit is een product waar naast boerenkool ook een aantal andere dingen in zitten, vrij veel bewerking. Bij al die producten zit er ook variatie in. Maar dan toch. Hoe komt een groenteburger zo hoog? Een belangrijke factor: er zit gewoon niet zoveel eiwit in, dus je bent behoorlijk bezig in de fabriek met bereiding, maar als je dat voor een klein percentage eiwit doet, hier is het geloof ik 5% en je rekent het per kilogram eiwit, dan is de emissie toch vrij hoog. Want ook al is het vlees qua uitstoot niet zo goed, hoe rijk zijn die aan eiwitten? De beste vleessoorten iets van 23% en bij heel veel vegetarische burgers is het rond de 12. Sommige zitten rond de 5, maar 12, 13, 14 komt wel voor.