Geluid en het dopplereffect

Als een ambulance aan komt rijden, hoor je de scherpe tonen al van veraf aankomen. Op het moment dat de ambulance voorbijrijdt verandert de toon. Vlak voor het passeren gaat de toon omhoog en als hij is gepasseerd gaat de toon direct weer omlaag. Dit heet het dopplereffect en is bedacht door Christiaan Doppler.

Waarom heet het eigenlijk het dopplereffect? Ja, het is voor het eerst bedacht door meneer Doppler, eigenlijk heel simpel. Christian Doppler. In 1842 bedacht hij dat als dingen heel erg snel voorbijkomen, dat je dat kan horen. Dus iedereen kent het effect eigenlijk wel. Op het moment dat een ambulance voorbij rijdt, dan hoor je dat de toon eerst omhoog gaat en dan vervolgens omlaag op het moment dat ie voorbijrijdt. Je hoort dat de toon even omhoog gaat en dan weer naar beneden. En dat is het dopplereffect. Geluid bestaat uit onzichtbare golven, iets wat nu algemene kennis is en iets dat we nu ook op andere manieren zichtbaar kunnen maken. Dit is ee nrubenshuis. Daarmee kan je laten zien dat geluid een golf is. Het is een golf van luchtdruk die door de lucht gaat en daardoor je trommelvliezen in beweging brengt. Een ambulance die duwt dus een geluidsgolf om zich heen weg. Hoe hoger een toon is, des te sneller de golfjes elkaar opvolgen. En hoe lager de toon, des te groter die golf is. En dat kan ik hier heel mooi laten zien. Hier zie je bijvoorbeeld een beetje lage toon en die heeft een paar van die golfjes. En hoe hoger de toon wordt, hoe meer golfjes je ziet. Dit is een veel hogere toon en je ziet dat er veel meer golfjes, de golfjes zijn korter geworden. Nou. Hoe dan? Golfjes zijn korter geworden. En op het moment nou dat een ambulance naar je toe rijdt, dan duwt die als het ware de golfjes die hij uitstuurt, die duwt die een beetje in een rode toon omhoog gaat. En op het moment dat de ambulance voorbij rijdt, dan gaat ie weg van je en dan trekt die als het ware die golfjes uit elkaar. En dan gaat de toon dus omlaag. En dat is de reden waarom je de toon omhoog en omlaag hoort gaan op moment dat die ambulance voorbijrijdt. Het dopplereffect, maar dan met vlammen.