Energie uit turf

Toen er nog geen elektriciteit bestond, gebruikten mensen turf als brandstof. Turf wordt gemaakt van veen en komt uit de grond. Matthijs en Kiefer gaan zelf turf steken en ontdekken dat het eigenlijk helemaal niet zo’n groene energiebron is.

Ik hout van jou. Alleen van jou. Kappen! Haa, lekker houthakken. Kappen! Kappen! Met kappen. Maar waarom? Het hele bos gaat eraan. Nou, nou, doe nou niet zo overdreven, gekke vreemdeling. Ik heb maar twee stukjes hout gekapt. Ja, maar jij niet alleen. Wij allemaal. Sinds we erachter zijn gekomen dat je met hout een warm vuurtje kunt stoken...en een lichtje kunt maken in huis, blijft er geen bos meer over hier! O. Maar als ik mijn stukje hout niet heb, wat heb ik dan nog? Bedenk wat anders. Wat anders? Ja. Ik heb gehoord dat ze in een dorp in de buurt...een andere brandstof gebruiken dan hout.
Een andere brandstof dan hout? Ja...Het blijft tussen ons.
Zij gebruiken...Turf. Huh? Turf. Turf? Ja. Goeie naam voor een nieuwe brandstof. Turf. Ik ga er vandoor. Het woord verspreiden. Prima. Het woord turf. Kappen! Ja! Dank je wel voor de tip...Hoe moet ik je noemen? Noem me Billy. Billy! Oke, dank je wel, Billy...Turf. Meneer. Hallo. Ik ben op zoek naar veen. U bent op zoek naar veen? Daar sta je op. O? Dit is het hoogveengebied Berkenrode. Een laatste restant van het veen in Drenthe. Daar hebben we turf van gemaakt en daarom is het bijvoorbeeld daar aan die kant al verdwenen. Daar hebben we het afgegraven, er blokjes van gemaakt en in de kachels gedaan. Wacht even. Dit is veen en daar heb je turf? En daar heb je turf.
Oke. En dit is dan...Veen. Veen. Dit is veen? Dit is de bovenste laag. Die gebruiken we niet. Veen wordt gemaakt door de natuur uit plantenresten. Je kunt hier gewoon willekeurig in de laag allerlei plantjes en takjes zaadjes terugvinden. Dit zijn gewoon plantjes die 4000 jaar oud zijn. Doordat het onder water niet met zuurstof in aanraking is gekomen doordat de lucht er niet bij kan...
zijn die plantjes niet helemaal vergaan. Dus je blijft dat altijd terugvinden. En dit kan dus gewoon in de kachel? Nou, niet meteen direct. We moeten van het veen eerst turf maken. Blokken steken en die gaan drogen. Hoe dat gaat kan ik je hier ook laten zien. O ja. Dit ziet er al veel natter uit. 100 of 150 jaar geleden was dit nog veel natter. Of niet, Gerard? Toen was het echt drassig. Als je er toen met een stikker in sloeg, durfde je niet te hard te slaan...
anders zakte hij helemaal in het veen. Hoe noemde je dit?
Een stikker. Een stikker? Ja. En dan hebben we hier een oplegger. Daar steek je de turf mee uit. Precies. Dit gaat dus direct de kachel in? Nee! Dit gaan we nog eerst drogen. Dan is het turf geworden en kunnen we het in de kachel doen. Als je het om en om opstapelt, met een beetje ruimte ertussen...dan kan de wind er goed doorheen en de zon er aan de binnenkant bij. Dat duurt een paar maanden, maar dan hebben we eindelijk...die brandstof voor in de kachel die jij zo graag wil. Dit is de brandstof? Uiteindelijk is dit de brandstof. Hallo. Hallo. Wat bent u hier aan het doen? We zijn hier turf aan het persen. U bent turf aan het persen? Turf aan het persen.
Zoals het vroeger gemaakt werd, turf. Maar dat is te gek. Dat gaat gewoon met de machine? Dat gaat met de machine. Voorheen stoken mensen dat met de hand.
Dat was echt heel, heel zwaar werk. Het is hartstikke zwaar, man! Oh! Oke...Heren, een beetje doorwerken, dan kunnen we nog wat extra turf hebben.
Je hebt nu echt kilo's aan turf uit de grond gehaald. Zeker. Maar dat is eigenlijk helemaal niet goed. Hoezo niet? Dat is wat we fout hebben gedaan in Nederland. We hebben zoveel turf opgegraven dat er hele meren zijn ontstaan. Dat is toch helemaal geen probleem? Als we door waren gegaan...hadden we heel Nederland kunnen weggraven, en was Nederland EEN grote plas water geworden. Nee, joh.Ja! Turf is net als steenkool en aardolie en aardgas...een brandstof die makkelijk is, maar alleen maar tot problemen leidt.