dt met JP

'Men neme een werkwoord'. Dit is een voorbeeld van de aanvoegende wijs, oftewel de conjunctief. Deze werkwoordsvorm zie je jammer genoeg bijna nooit meer. Hoe gebruik je de aanvoegende wijs?

De Horeca is hofleverancier van taalvoutjes, dat blijkt weer eens uit dit ‘Geliefde aan die kant van de bar bestellen.’
De schrijver bedoelde hier hoogstwaarschijnlijk ‘gelieve’ te schrijven, de aanvoegende wijs van het werkwoord ’gelieven’ dat ‘willen’ betekent.
De aanvoegende wijs, oftewel de conjunctief, is een heerlijke vorm van het werkwoord die vroeger vaker werd gebruikt dan nu, bijvoorbeeld in deze Tinder 1.0 contactadvertenties.
Kijk:
wat er ook gebeure, ik ben en blijf steeds geheel voor jou ter beschikking
En:
Tevergeefs vrijdagavond op u gewacht. Verzoeke s.v.p alsnog bericht.
Het is eigenlijk jammer dat we de conjunctief nog zo weinig horen, want je kunt er supereenvoudig een aansporing mee uitdrukken, zoals in ‘gelieve’. Of een wens, in ‘het ga je goed’. ‘Het zij zo ‘ is een berusting en met ‘ik heb de scriptie ingeleverd, zij het een maand te laat’ druk je een toegeving uit.
Je maakt de conjunctief heel simpel door van de infinitief, oftewel het hele werkwoord de -n af te halen.
‘Kosten’, wordt dus ‘koste’ in ‘koste wat het kost’
‘Rusten’ wordt ‘ruste’ in ‘zij ruste in vrede’
en ‘nemen’ wordt ‘neme’ in ‘men neme’ drie eetlepels bloem’.
En daarmee gaat er dus een heel nieuwe wereld aan taalmogelijkheden voor je open, want van elk werkwoord kun je een aanvoegende wijs maken!
Leuk als je je heel precies, maar wat ouderwets wilt uitdrukken, maar superhandig als je een spelletje scrabble of Wordfeud speelt. De woord- en letterwaardes vliegen je om de oren!
Gebruik ‘m dus die conjunctief! Maar wel met mate, want voor je het weet, eindig je net als prinses Wilhelmina zonder gebit in je mond.