Het Hoogwaterbeschermingsprogramma wil voor het jaar 2050 meer dan 1500 kilometer aan dijken versterken. Dat is nodig om ervoor te zorgen dat al onze zeedijken en rivierdijken in Nederland ook in de toekomst stevig genoeg blijven om de lagergelegen gebieden te beschermen tegen het water uit de rivieren en van de zee.
De dijken in Nederland worden de komende jaren versterkt. Daar zorgen de Nederlandse waterschappen en Rijkswaterstaat samen voor in het Hoogwaterbeschermingsprogramma. Maar hoe doe je dat nou eigenlijk? Een dijk versterken? Volgens een kinderboek uit 1865 over het jongetje Hansje Brinker is het heel simpel. Als je langs een dijk fietst en je ziet dat ie lek is, dan stop je gewoon je vinger in het gat. Maar ja, met de 17.691 kilometer dijk die we in Nederland hebben is dat natuurlijk onbegonnen werk. En dus pakken we het net even anders aan. Het Hoogwaterbeschermingsprogramma wil voor het jaar 2050 meer dan vijftienhonderd kilometer dijk versterken. Dat is nodig om te zorgen dat de dijken in Nederland ook in de toekomst stevig genoeg blijven om de lager gelegen gebieden te beschermen tegen het water uit de rivieren en de zee. Bij het versterken van de dijken houden we rekening met de effecten van klimaatverandering, zoals veel meer neerslag en een hogere zeespiegel. Voor we een dijk versterken, kijken we eerst goed wat er moet gebeuren. We controleren de dijken en de rivier. Die rivier moet breed en diep genoeg zijn om ook in de toekomst al het water af te kunnen voeren en de dijken ernaast hoog en stevig genoeg om het water tegen te houden als dat nodig is. Als alle metingen en berekeningen gedaan zijn, weten we wat er moet gebeuren. We kunnen aan de slag. Zo gaan dan de handjes uit de mouwen en krijgen we dan nu grote graafmachines te zien? Spierbundels, actie! Nou, nee, dat duurt nog even. Eerst gaan we namelijk kijken hoe we de dijk kunnen gaan versterken. Je kunt een dijk hoger maken of breder of allebei. En dat kan je weer doen met verschillende materialen. Je kunt een dijk bijvoorbeeld sterker maken door er extra klei tegenaan te leggen of door een wand in de dijk te plaatsen van beton of staal. Welk materiaal je kiest, hangt ook weer af van de plek van de dijk. Het ene materiaal kan bijvoorbeeld beter tegen woeste golven dan het andere. En dan is de vorm van de dijk ook nog belangrijk. Als een dijk minder steil is, slaan de golven er minder hard tegenaan. Je kunt er bij dijken langs rivieren tot slot ook nog voor kiezen om niet de dijk te verhogen, maar het waterpeil te verlagen. Dat doe je door de rivier wat meer ruimte te geven. Hier bijvoorbeeld, of hier, zodat deze rivier ook bij hoogwater nog zijn water kwijt kan. Welke manier je kiest hangt ook af van hoe de dijk gebruikt wordt. Een dijkversterking moet het water tegenhouden, maar ook in het landschap passen. En iedereen moet de dijk kunnen blijven gebruiken om erover te fietsen of lopen. Maar ook om er bijvoorbeeld schapen op te laten grazen. We versterken de dijken het liefst zo duurzaam mogelijk. We letten op wat voor materialen we gebruiken of liever nog hergebruiken. Zoals hier in Friesland, waar ze stenen van de oude dijk opnieuw plaatsen ter versteviging van de nieuwe dijk. En we proberen zo min mogelijk CO2 uit te stoten bij de bouw door bijvoorbeeld gebruik te maken van duurzame materialen. Natuurlijk overleggen we bij het ontwerpen van de dijk met de mensen die op of bij de dijk wonen. En met verschillende organisaties zoals de gemeente. Samen bedenken we de beste, mooiste en duurzaamste manier om de dijk te versterken. Oké, we hebben nagedacht, gerekend, getekend en overlegd. Dan is het nu natuurlijk tijd voor: juist, een officieel plan. En pas als iedereen die daar iets van moet vinden het plan heeft goedgekeurd, gaan we op zoek naar een aannemer. De gekozen aannemer werkt het ontwerp voor de dijkversterking tot in detail uit, zorgt voor machines, materialen en de juiste vakmensen en gaat dan aan de slag. Hallo, we mogen. Waar blijven die beelden van die grote graafmachines? Meer herrie graag! Een dijkversterking gaat letterlijk meter voor meter. Het duurt gemiddeld zeven jaar voordat een dijk versterkt is. Maar als ie dan klaar is, dan kan je weer lang op hem rekenen en heb je die vinger van Hansje Brinker voorlopig niet meer nodig. Wil je meer weten? Kijk dan ook naar onze andere video.
