De opa en oma van Lukas zaten in een Jappenkamp

De opa en oma van Lukas woonden tijdens de Tweede Wereldoorlog in Nederlands-Indië. Toen de Japanners het land bezetten, sloten ze Nederlanders op in zogenaamde Jappenkampen. Zo ook de opa en oma van Lukas.

Hoi, ik ben Lukas. Ik ben 17 jaar oud. Ik ben wethouder van Madurodam en ik ga vandaag het oorlogsverhaal van mijn opa en oma vertellen. Na de Eerste Wereldoorlog toen was er een enorme grote crisis in Europa. En toen gingen heel veel hoogopgeleide mensen die hadden ook geen werk die emigreerden van Nederland naar Indonesië en die gingen daar wonen. En het is ook wel bekend als een kolonie van Nederland. En dat deden de ouders van mijn opa en oma, van mijn moeders kant ook. Dit is Indonesië en vroeger hoorde het dus bij Nederland en toen heette het Nederlands-Indië. Dit grote eiland dat heet Sumatra en daar zijn dus mijn opa en oma geboren. We staan hier bij het Indië-monument. Het is ter herinnering aan alle slachtoffers die zijn gevallen in de Tweede Wereldoorlog die daar heeft plaatsgevonden. Mijn opa en oma hebben vijf jaar lang gevangen gezeten in de Jappenkampen in Indonesië. En een bijzonder verhaal is dat ze elkaar daar ook voor het eerst hebben ontmoet. De families die zaten met elkaar in dezelfde barak en toen kwamen mijn opa en oma elkaar tegen en sindsdien is het zo eigenlijk ook na de oorlog zo gebleven. Ikzelf vind het een heel bijzonder verhaal. Je moet je voorstellen dat ze daar zaten met heel veel angst en honger. En ze mochten dus niks doen in die kampen. Maar de beide moeders die hebben stiekem in de nacht de kinderen les gegeven. Dat vertelde mijn opa en oma altijd. En daardoor konden ze na de oorlog in Nederland alsnog meekomen met hun oorspronkelijke leeftijdsgenoten. Wat toch wel heel knap is van die moeders die dat gewoon maar stiekem deden.
Want de Jappen waren echt niet heel vriendelijk die lieten zomaar iemand gewoon de hele dag lekker in de zon staan totdat ze letterlijk omvielen van dorst en honger. Het heeft een tijdje geduurd voordat de Japanners erachter kwamen dat mijn opa, ofwel de vader van mijn opa een arts was. Toen ze dat wisten hebben ze hem vliegensvlug Japans laten leren. Toen dachten ze: die kunnen we echt wel goed gebruiken in de oorlog. Want het is een arts en die kan al die zieke mensen misschien helpen. Dus de vader van mijn opa heeft al die dwangarbeiders die ziek waren geholpen en dan praat je over de meest vreselijke besmettelijke ziektes en alle gevolgen van dien. Mijn opa die deed met man en macht wat hij kon maar de ziekenhuizen waren niet zo goed en er gingen dagelijks gewoon mensen dood. De vader van mijn opa was dan degene die ze naar het ziekenhuis of naar hun graf moest tillen. En dat was natuurlijk echt vreselijk. De vader van mijn opa die zei altijd wel: 'Dit is eigenlijk biologisch gezien onmogelijk dat ik nog leef want ik heb jarenlang dag in dag uit mensen met de meest vreselijke besmettelijke ziektes geholpen.' 'Maar ik ben zelf nooit ziek geworden.' Ja, dat is heel gek,
maar ze hebben het allemaal wel overleefd en ze zijn ook allemaal teruggekomen in Nederland. Heb jij daar veel met je opa en oma over gepraat eigenlijk? Eigenlijk niet heel veel. Omdat ze willen er niet heel graag over praten. Het ligt heel gevoelig en natuurlijk ook in de Nederlandse geschiedenis is het echt nog wel een gevoelig ding. Maar uiteindelijk komt er mondjesmaat wel wat informatie uit. Zijn ze er nog eigenlijk? Mijn oma is er nog, maar mijn opa is er helaas niet meer. Bij zijn uitvaart hier in Den Haag zijn daarna alle bloemen hier neergelegd. En ik bewaar nog steeds hele mooie herinneringen aan deze plek. Ik vind het vrij interessant het is toch je eigen geschiedenis. Je eigen familiegeschiedenis. En ik wil het eigenlijk wel graag iets bekender maken dan dat het nu is. Ik vind het belangrijk om het verhaal door te geven en daarmee ook andere mensen te inspireren om ook hun eigen verhaal of het verhaal van hun eigen opa of oma, buurmeisje, buurvrouw of weet ik veel, een nieuw klasgenootje om dat door te geven naar de volgende generatie. Ja, omdat je daarmee ervoor zorgt dat het gevoel van vrijheid wordt versterkt.