In 1936, drie jaar voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog organiseert fascistisch Duitsland de Olympische Spelen. In Berlijn wordt de schone schijn opgehouden om het land en het regime neer te zetten als vredelievend, maar in het stadion schalt het 'Sieg Heil'. De Nederlandse sporters beleven de propagandastunt van Hitler op totaal verschillende manieren. Er zijn ook atleten die weigeren deel te nemen.
In de jaren voor de Tweede Wereldoorlog, staat Duitsland al bekend als het land van dictatuur, censuur en discriminatie. Niet zo gek, want dictator Hitler is sinds 1933 aan de macht. En toch stuurt Nederland een record aantal deelnemers naar Berlijn. Met een hele club gingen we daarheen. En daar trok je je niks van aan. Je was geen politicus. Je moest maar presteren. Wat wist ik nou van Hitler? Wat wist ik daar nou van? Niemand met mij, hoor. Niemand met mij. Mastenbroek beweert dus, dat er in die tijd weinig bekend is over het fascistische en gewelddadige regime. Maar dat klopt niet. Nederlandse kranten staan vol met spotprenten en verhalen over het geweld tegen Joden, Roma en Sinti. En in Amsterdam is er de tentoonstelling: 'D.O.O.D.' Afkorting van: De Olympiade Onder Dictatuur.' De Turnbond en de Krachtsportbond met veel Joodse leden, besluiten niet te gaan. Net als de Joodse bokser Ben Bril. In '34 is een ploeg uit Amsterdam naar Berlijn gegaan. En toen ik dat regime heb gezien, wat er te koop was. De ramen met hakenkuizen erop. Stukgeslagen. 'JUDEN RAUS!' Toen heb ik gezegd: 'Zolang dat regime blijft, ga ik niet naar Duitsland.' En toen kreeg ik een uitnodiging via het Olympisch Comité, om mee te doen aan de Olympiade in 1936. Toen zei ik: 'Heren, u wordt bedankt. Ik ga niet naar dat fascistische land toe. En ook een aantal niet-Joodse sporters wil geen onderdeel zijn van Hitler's propaganda. Ik wist dat de Joden in Duitsland niet mee mochten doen, ja? Dus het was eigenlijk een principiële kwestie. Dat de andere atleten uitgesloten worden. Dan is de hele Olympische gedachte... Komt niet meer naar voren. Het Internationaal Olympisch Comité maakt zich grote zorgen over het Racisme en antisemitisme en de Amerikanen dreigen met een boycot. Daarom staat Hitler met tegenzin de deelname van Joden toe. Nazi-Duitsland vraagt zelfs aan de gevluchte Joodse Helene Mayer, of ze mee wil doen. Ze wint zilver. Om haar familie niet in de problemen te brengen, doet ze bij de huldiging de Hitlergroet. Ondertussen is alles in Berlijn erop gericht het land en het regime zou vredelievend mogelijk aan de wereld te tonen. De bordjes 'VOOR JODEN VERBODEN' zijn voor even verdwenen... eerder verbannen buitenlandse kranten, tijdschriften en boeken liggen weer in de etalages... en de door de Nazi's gehaatte Jazz, knalt uit de cafés. De straten en de huizen hadden een verfje gekregen. Men had de sloppenwijken opgeknapt. Bepaalde etablissementen had men opgeruimd. De Rosse Buurt, bedoelt u? - Ja, de Rosse Buurt, min of meer. Het was een stad waar wij ons absoluut thuis voelden. We werden welkom geheten door de bevolking. Ik moet zeggen: dat was allerhartigst. En dan krijg je dus die groet van die geweldige menigte in het stadion: 'Heil Hitler!' Nou, dat dat heeft een ontzettende indruk op mij gemaakt. In de zin van: Ik heb dat ondervonden alsof het een beest is, dat hele publiek. Met die eenheid, die geweldige kreet en met die arm omhoog. Ik vond het verschrikkelijk. Daar word je echt bang van. Hitler heeft maar weinig met sport, maar hij ziet de Spelen als de kans om de Nazi ideologie te verspreiden. En daar horen ook medailles bij voor het, in zijn ogen, superieure Arische ras: gespierde mannen en vrouwen met blond haar en blauwe ogen. Zijn plan slaagt gedeeltelijk: Duitsland is met 89 medailles veruit het succesvolste land... maar bij atletiek - de moeder aller sporten - winnen veel zwarte atleten. Tot grote ergernis van Hitler. De witte Nederlander Tinus Osendarp, redt de eer nog een beetje: Op de 100 en 200 meter wint hij brons. Hitler en zijn foute vrienden noemen hem trots: 'De snelste blanke ter wereld'. Reeds zitten ze gehurkt voor de start. Meteen is het goed. Metcalf... Jesse Owens is voorop. Osendarp is niet slecht. Osendarp loopt op de derde plaats nog. Osendarp heeft de derde plaats! Jesse Owens. Twee Metcalf, de beide negers. En op de derde plaats een juichende Osendarp. Brons dus voor Osendarp, maar het goud gaat naar Jesse Owens die niet op felicitaties van Hitler hoeft te rekenen. De dictator weigert zwarte atleten de hand te schudden. Zelfs de ster van de Spelen. Owens zegt daar jaren later over: 'Ik was niet naar Berlijn gekomen om handen te schudden met Hitler. Ik was er om hard te lopen. En dat heb ik gedaan.' Maar waren de spelen van 1936 nou geslaagd in de ogen van Hitler? Hebben ze Nazi Duitsland een positiever imago gegeven? Wie vlak na de Spelen 'The New York Times' las, dacht van wel. Duitsland heeft zich getoond als het meest vredelievende, on-militaristische, gastvrije en verdraagzame land van Europa . Tja.
