Name: De komst van de stoomtrein in Nederland
Uploaded: 2022-04-06T20:00:00+02:00
Duration: 3 min 33 s
Description: De introductie van de eerste stoomtrein betekent een revolutie in Nederland. Afgelegen plaatsen worden ineens bereikbaar voor iedereen. De uitvinding van de telegraaf draagt daar ook aan bij.

Klas 1/2/3

Klas 4/5/6

Eeuwenlang ging het reizen in Nederland bijna altijd op dezelfde manier: over het water. Je nam 's ochtends om zes uur de trekschuit in Amsterdam, en twaalf uur later was je in Delft. Iedereen reisde langzaam en op z'n gemak. Tot de negentiende eeuw. Machines worden niet langer aangedreven door paarden en wind, maar door stoomkracht. Het is het begin van de industriële revolutie. De stoomtrein verovert ons land en met z'n 30 kilometer per uur worden de reistijden drastisch ingekort. In een half uur van Amsterdam naar Haarlem en een half uur later was je alweer in Leiden. Zo worden eerst de grote steden in het westen met elkaar verbonden en daarna volgt stap voor stap de rest van Nederland. Er komen spoorwegen. Vanaf ongeveer de helft van de negentiende eeuw kunnen mensen zich verplaatsen met tot dan toe ongekende snelheden, dus hebben we het over dertig tot veertig kilometer per uur he. Maar dat was echt ongekend voor die tijd. Als je bedenkt dat mensen voorheen met de koets of met de trekschuit vooral gingen of te paard, dus dat waren hele zichtbare veranderingen. Iedere nieuwe spoorlijn trekt massaal de aandacht. Bewoners die hun stad of provincie nooit hebben verlaten, verkennen nu het hele land. Hele gezinnen trekken naar de steden op zoek naar werk en een betere toekomst. Reizen wordt ook een vorm van recreatie. Dagjesmensen komen eens kijken in Friesland en Drenthe en plattelanders vergapen zich aan de grote stad. Dankzij de spoorwegen worden de provincies steeds beter met elkaar verbonden en afgelegen gebieden uit hun eeuwenlange isolement gehaald. De verbindingen in Nederland werden steeds beter en niet alleen door de trein. Langs de spoorwegen werd koperdraad gelegd voor een andere uitvinding: de telegrafie. Ieder treinstation kreeg een telegraafkantoor voor het versturen van telegrammen. Een bericht hoefde niet langer per brief te worden gebracht, maar kon over grote afstand worden doorgeseind. In de tweede helft van de 19de eeuw werden er allemaal elektriciteitsdraden gelegd, waardoor mensen via morsetekens heel snel van de ene kant van het land naar de andere kant informatie konden uitwisselen. En dat betekende natuurlijk dat het nieuws of informatie over prijzen en maar ene en de andere kant van het land elkaar natuurlijk veel sneller bereikten. En daardoor krijg je wel het gevoel misschien dat de wereld kleiner wordt.

Groep 6/7/8

In 1839 rijdt de allereerste stoomtrein in Nederland. Voor die tijd ging het vervoer heel anders en veel langzamer. Per paard en wagen of lopend. De nieuwe trein brengt de industrie en de urbanisatie in een stroomversnelling. Mensen beginnen de rest van het land te ontdekken en Nederland ontwikkelt zich in een hoog tempo tot industrieland. 

Quiz over de industriële revolutie

Wat weet jij over de eerste spoorlijn?

Tot ver in de 19e eeuw moeten kinderen net als hun ouders werken. Ze werken in fabrieken, op het land en in winkels. Totdat hier een boek over wordt geschreven en de politiek er lucht van krijgt. Politicus Samuel van Houten dient een wet om de kinderarbeid af te schaffen. Deze wet gaat de geschiedenis in als ‘het kinderwetje van Van Houten’. 

De afschaffing van de kinderarbeid

Wat weet jij over het kinderwetje van Van Houten?

Oorlogen, bewegingen en opstanden. Belangrijke gebeurtenissen uit de hedendaagse geschiedenis bewerkt uit Andere Tijden (NTR), speciaal voor gebruik in de klas.

Programmaheaders

Programmalogo's

Andere Tijden in de klas

Andere Tijden

Aan het begin van de twintigste eeuw hebben de meeste Nederlanders niet de luxe van een eigen flat of rijtjeshuis. Vooral in de stad wonen mensen in krotten. Hoe is onze manier van wonen de afgelopen eeuw veranderd? Deze tijdlijn geeft een overzicht van de geschiedenis van het wonen, van krot tot Vinex. Klik op de afbeelding om de tijdlijn te openen. 

Van krot tot Vinex

Wonen in Nederland

De negentiende eeuw wordt ook wel de ijzeren eeuw genoemd. Er worden bruggen gebouwd en industrieën opgezet. Een eeuw die de basis legt voor het moderne Nederland. Presentatie: Hans Goedkoop. 

De IJzeren Eeuw in de klas

NPO Geschiedenis

In de 19e eeuw begint in Nederland de industriële revolutie, ook wel bekend als de ijzeren eeuw. In deze tijdlijn word je meegenomen in belangrijke momenten voor de ijzeren eeuw.

Tijdlijn over de 19e eeuw

De industriele revolutie in Nederland

De komst van de stoomtrein in Nederland

De geschiedenis van Nederland in 10 afleveringen, vanaf het moment dat de eerste bewoners zich er vestigden tot nu. Inclusief lesbrief en interactieve tijdlijn.

Het verhaal van Nederland in de klas

Naar de website bij Het verhaal van Nederland

De introductie van de eerste stoomtrein betekent een revolutie in Nederland. Afgelegen plaatsen worden ineens bereikbaar voor iedereen. De uitvinding van de telegraaf draagt daar ook aan bij.

Burgers en stoommachines

Een revolutie van 30 kilometer per uur

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

Header slingers

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.