Het gebied rond de Middellandse Zee warmt sneller en meer op dan de aarde gemiddeld. Op het Griekse eiland Evia bedreigen de hitte en bosbranden het dagelijks leven. Inwoners van dorpen kregen bij branden afgelopen zomer het advies om te evacueren en hun huis achter te laten.
Het gebied rond de Middellandse Zee geldt als klimaatverandering-hotspot. Deze regio warmt sneller en meer op dan de aarde gemiddeld. Ik ben Marijn, klimaatverslaggever, en ik wil weten hoe het is om in zo'n hotspot te leven. Daarom reis ik naar het Griekse eiland Evia, waar de ergste hittegolf in decennia het leven deze zomer totaal ontregelt. Hoe gaan de bewoners hier om met de wetenschap dat bosbranden vaker hun huizen zullen bedreigen?
Bosbranden van kust tot kust. Begin augustus fikt Evia als nooit tevoren. Als ik hier op 11 augustus met de boot aankom, is het eiland amper te zien. Ik zie en ruik vooral rook. Het meeste vuur is gedoofd. Het landschap heeft een metamorfose ondergaan. Giannis probeert dagenlang de vlammenzee te bedwingen. Hij is een van de mannen die met bulldozers het bos kapt en zo probeert te voorkomen dat het vuur zijn huis bereikt. Dagenlang woeden er branden op het eiland. Uiteindelijk gaat 51.000 hectare bos in vlammen op. Dat zijn honderdduizend voetbalvelden en op nog honderden plaatsen in Griekenland breken door de hitte en de droogte branden uit.
Ook andere landen rond de Middellandse Zee beleven een extreme zomer. In Spanje is het op sommige dagen 40 à 45 graden. Sicilië breekt het hitterecord met bijna 50 graden en in Algerije komt het echt zover. En in al deze gebieden volgen enorme bosbranden. Turkije, Italië, Spanje, Algerije, Kroatië,
Portugal, Griekenland, Israël en meest recent Zuid-Frankrijk.
Hier in Griekenland vecht de brandweer voor de tiende dag op rij tegen honderden branden die meer dan een miljoen vierkante meter in vuur en vlam hebben gezet. Giannis blijft dus achter op het eiland en maakt deze beelden als het vuur nadert. Giannis is boos op de regering, net als veel andere Grieken. Volgens hem had de regering veel meer kunnen en moeten doen om deze ramp te voorkomen. Hij kreeg nu alleen het dringende advies te evacueren. Dat de Griekse regering zo hamerde op evacuatie heeft alles te maken met een vorige bosbrand. In 2018 kwamen bij Athene honderden Grieken om toen ze werden overvallen door het vuur.
Dat nooit meer, dacht de regering. En dus lag de nadruk nu op snel evacueren. Maar deze keer was dat een vergissing, vertelt deze bosbrandexpert mij. Ook de inwoners van dit dorp, Kamatriades, op het eiland Evia krijgen het dringende advies om vanwege de oprukkende vlammen hun huis achter te laten, direct te vertrekken. De mannen weigeren die evacuatie en dat zal de redding blijken van het dorp. Zoals het nabijgelegen dorpje Kokkinomilia. Hier volgen de meeste bewoners het evacuatieadvies wel op en je kan zien welke gevolgen dat heeft gehad.
Na de branden gaat een tien jaar oud artikel viral in Griekenland. Daarin waarschuwde bosbrandexpert
Xanthopoulos al voor een ramp zoals op Evia, omdat de Griekse aanpak rammelt. Er is wel geld voor dure blusvliegtuigen, maar amper voor preventie.
De volgende dag reis ik met Giannis mee naar zijn familie. Ze wonen al generaties lang op het eiland en de hele familie, vrouw, broer, neef, vader en zoon, helpt mee met de oogst in hun boomgaard. De opwarming van de aarde gaat door zolang wij broeikasgassen in de atmosfeer blijven pompen. Het extreme weer van deze zomer zal dus steeds vaker voorkomen. Ik verlaat dit eiland dan ook met het vermoeden dat ik Giannis en de inwoners van deze regio de komende jaren vaker zal moeten opzoeken.
