De Bergpolderflat

De Bergpolderflat is de eerste galerijflat die in Nederland gebouwd is. De architect wilde een gebouw neerzetten waar mensen met weinig geld, toch luxe konden leven. Hoe ziet de flat eruit en waar staat hij?

We zijn hier in het Nederlands architectuurinstituut en hier wordt deze maquette gekoesterd. Het lijkt een gewone flat en dat is het eigenlijk ook. Maar wel een bijzondere. Het is namelijk de eerste galerijflat van Nederland. In 1934 werd hij gebouwd, 75 jaar geleden. Toch ziet hij er heel modern uit. Dit is hem dan in het echt: de Bergpolderflat in Rotterdam. Hij staat er dus nog steeds. De architect van Tijen wilde een gebouw neerzetten waar de mensen met weinig geld toch luxe konden leven in een licht en praktisch huis. De oude bewoners kwamen namelijke uit donkere, grauwe, oude arbeiderswijken. Het is niet groot maar kijk een praktisch, klein overzichtelijk keukentje, een huiskamer met veel en grote ramen. Typerend voor die tijd waren ook schuifdeuren waarbij je de ene ruimte bij de andere kon betrekken of juist kon afsluiten. Vroeger was dit trouwens vaak de slaapkamer. Hier zie je nog de contouren van een tweepersoons opklapbed, die kon je zo naar beneden klappen en lekker slapen. Helemaal uniek in die tijd was het uitzicht vanuit een flat. Je kon over de hele stad uitkijken, als je op een van de bovenste verdiepingen woonde natuurlijk. De bedoelingen van de architect waren eigenlijk heel idealistisch. De bewoners konden een aantal dingen delen die toch iedereen nodig had. Zo bedacht van Tijen het gemeenschappelijke terras maar er waren meer voorzieningen waar iedereen gebruik van kon maken. In de kelder van deze flat zit dit gemeenschappelijke washok. Vroeger deed iedereen hier zijn was. Alle bewoners hadden recht op 1 emmer warm water per dag, gratis af te halen bij de conciërge. Ze hadden toen namelijk alleen koud stromend water. De Bergpolderflat is in een hele korte periode gemaakt. Kijk dit zijn de bouwtekeningen van het architectuurinstituut. Dit stalen skelet stond er al na 3 weken. Het skelet is later als het ware aangekleed met gevels en tussenmuren die van te voren waren gemaakt. Je zou het een bouwpakket kunnen noemen. Dit was heel vooruitstrevend voor die tijd. Deze flat is het begin geweest van een flatkoorts in de woningbouw. Dit soort gallerijflats is later namelijk in grote getale gebouwd en het beroemdste voorbeeld daarvan is natuurlijk de Bijlmer. Daar werd een hele nieuwe stad gebouwd die voor het grootste gedeelte uit gallerijflats bestond. Dat was dan weer het andere uiterste. Delen van die gloednieuwe wijk deden het heel slecht. Dat heeft het imago van de gallerijflat geen goed gedaan. Dat kon van Tijen natuurlijk niet voorzien. Hij had echt goede bedoelingen met deze flat.