Name: Soorten cichliden
Uploaded: 2008-01-01T00:59:00+01:00
Duration: 3 min 47 s
Description: Het evolutieproces in een meer is een zeer interessante ontwikkeling voor de bioloog. Verandering van en het ontstaan van nieuwe soorten is hier goed zichtbaar. Geïnteresseerd in evolutie? Bekijk dan deze clip.

Klas 4/5/6

Waarom zijn microben en cichliden zo interessant voor evolutieonderzoek?Microben en cichliden, die zitten in meren. Nou, die meren, die liggen geïsoleerd en daardoor hebben die organismen in die meren zich vele duizenden jaren vrijwel ongestoord kunnen ontwikkelen. En door te kijken naar de verwantschappen tussen die organismen die in die meren leven kun je ahw. zien hoe de evolutie werkt. Je kunt bijvoorbeeld kijken naar verschillen en overeenkomsten in lichaamsbouw. Bij deze cichliden bijvoorbeeld kun je kijken naar de vorm van hun tanden en als je heel dichtbij kijkt, dan zie je, dat deze andere tanden heeft dan bijvoorbeeld deze en ook deze. En je kunt ook zien, dat d'r verschillen zijn in de bouw van hun kop. Bij deze is het heel duidelijk, zie je? Die heeft een heel andere kop dan deze twee soorten.Ja.Nee, je kunt dus kijken naar verschillen en overeenkomsten in lichaamsbouw, maar wat we tegenwoordig ook kunnen doen is kijken naar hun DNA en dat kon dus in Darwin's tijd nog niet, dat kan nu wel. En dit is dan bijvoorbeeld zo'n DNA-ding die dan uit de computer komt en als we bijvoorbeeld naar deze soort kijken, dan kun je zien dat ie helemaal aan die verwant is en je kunt ze zo helemaal terugvolgen door de boom, en dan kun je zien dat hier de voorouder zit van deze groep. En hier zit de voorouder van deze hele grote groep.Wat trekt jou nou aan in dit onderzoek?Wat ik het allermooiste vind aan dit onderzoek is, dat ik ahw. ooggetuige kan zijn van de evolutie. Als je dat bent en je gaat duiken, in het Taganyikameer bijvoorbeeld, dan zie je zo'n enorme diversiteit. D'r zijn daar zoveel soorten en die ontwikkelen zich zó snel, veel sneller dan iemand ooit had gedacht, en door middel van DNA kunnen we dat nu aantonen en dat vind ik het allermooiste van dit onderzoek.Maar hoe zijn die verschillende soorten ontstaan?Dit is het Taganyikameer waar de cichliden leven. Waarschijnlijk is in een ver verleden het waterniveau in het meer gedaald. Hierdoor kwamen de vissen elkaar lange tijd niet meer tegen. De deelpopulaties passen zich geleidelijk aan aan de omstandigheden in hun meertje. Hierdoor ontstonden verschillende cichlidenvormen. Pas na lange tijd steeg het waterniveau weer. De verschillende vormen waren echter zo veranderd, dat ze onderling niet meer voortplanten. Er waren twee soorten ontstaan.Op deze manier zijn ook de Galapagosschildpadden die ik beschreef ontstaan: het allopatrisch model van soortvorming.Kijken we naar sommige Afrikaanse kratermeren, dan zien we, dat deze zó klein zijn, dat een opsplitsing in poelen haast ondenkbaar is. Toch komen er veel verschillende soorten cichliden voor die nauw met elkaar verwant zijn. Blijkbaar is er voor het ontstaan van soorten niet altijd een barrière nodig.Bij de Galapagosvinken nam ik ook verschillende soorten op één eiland waar: het sympatrisch model van soortvorming.

Klas 1/2/3

Wetenschapsjournalist Govert Schilling gaat op zoek naar de oorsprong van de mens. Hoe zijn we geworden wie we zijn? Bewerkte afleveringen die aansluiten bij de biologieles, inclusief lesbrief.

Govert naar de oorsprong van de mens in de klas

NPO Kennis

Deze interactieve schoolplaat brengt de evolutie van de aarde en al zijn organismen in beeld. Van de oerknal 14 miljard jaar geleden tot de ontwikkeling van dinosauriërs en zoogdieren tot aan nu: het tijdperk van de mens.

In de schoolplaat is veel te ontdekken: het eerste leven op aarde, de invloed van natuurlijke selectie en mutaties op evolutie, de bevolking van de aarde voordat wij bestonden én alle stappen die leidden tot de mens. 

Ervaar de evolutie door zelf te scrollen en video's aan te klikken of door een van de twee tours te doen en je te laten rondleiden. Bij deze schoolplaat hoort een lesbrief met o.a. gebruikstips, leerdoelen, kernbegrippen en verdieping.

Schoolplaat over evolutie, ordening en geologische tijdschaal

Evolutie

Soorten cichliden

Het evolutieproces in een meer is een zeer interessante ontwikkeling voor de bioloog. Verandering van en het ontstaan van nieuwe soorten is hier goed zichtbaar. Geïnteresseerd in evolutie? Bekijk dan deze clip.

Dieren en planten

Ooggetuige van evolutie in het Taganyikameer

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

Gele tulpen

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.