PO aardrijkskunde

Natuur en techniek PO

Geschiedenis PO

Sport PO

Engels PO

Taal en spelling po

Kunst PO

Mens en maatschappij PO

Rekenen PO

Kunstwerk met banaan

Het NOS Jeugdjournaal is een nieuwsprogramma van de NOS met het laatste nieuws voor kinderen van 9 t/m 12 jaar. Er is dagelijks een ochtenduitzending.

Jeugdjournaal

Het laatste nieuws van NOS Jeugdjournaal

Het ochtendjournaal met nieuws over de uitbarsting van een vulkaan op IJsland, uitleg over kinderrechten en een kunstwerk van een banaan. Daarvoor heeft iemand miljoenen euro's betaald.

Nieuws over kunstwerk van een banaan en kinderrechten

Jeugdjournaal donderdag 21 november

Het laatste nieuws rondom de komst van Sinterklaas naar Nederland.

Het Sinterklaasjournaal

Verslag van de actuele ontwikkelingen en achtergronden rondom de intocht, het verblijf en de verjaardag van de goedheiligman in Nederland.

Problemen voor Piet de Smeerpoets. Contact met Pieterbaas en vreemde post voor Sinterklaas.

Aflevering 10 - 20 november

Welk dier kruipt eerst uit een eitje, verandert in een larve en maakt daarna nóg een metamorfose mee? De vlieg. Je ziet hoe een vlieg geboren wordt, hoe de vlieg zijn vleugels bestuurt en uit alle hoeken gevaar herkent. In de sketch zien we hoe een jonge vlieg van zijn vader leert om vliegenmeppers te ontwijken.

Het Klokhuis - De vlieg

Het Klokhuis informeert kinderen van acht tot veertien over de wereld om hen heen, in de breedste zin van het woord. 

Het Klokhuis

Welk dier kruipt eerst uit een eitje, verandert in een larve en maakt dan nóg een metamorfose mee? De vlieg. Je ziet hoe een vlieg geboren wordt, hoe de vlieg zijn vleugels bestuurt en gevaar herkent.

De vlieg

Vlak voor Hein met vakantie gaat met zijn vader Menno, krijgen ze het bericht dat zijn opa een ongeluk heeft gehad en verzorging nodig heeft. Zo komt Hein terecht op begraafplaats Lommerrust, waar zijn opa de beheerder is. Menno ontmoet zijn jeugdliefde Terrence. Hein leert haar zoon Jordi kennen met wie het niet echt botert. Dan doet Hein een bizarre ontdekking; hij kan geesten zien, een gave die hij blijkt te delen met zijn opa Johannes. De geest van mevrouw De Groot vraagt Hein haar kleindochter Dewi te bevrijden van het juk van haar strenge moeder. Met hulp van Johannes lukt dat. Daarmee is ook de interesse van Dewi voor Hein gewekt.

Hein

Wanneer Hein met zijn vader een zomer doorbrengt op de begraafplaats waar zijn opa beheerder is, doet hij een ontdekking. Hij kan de doden zien én met ze praten! En praten doen de geesten maar wát graag. Samen beleven ze allerlei avonturen en Hein leert bijzondere lessen over het leven én de dood.

Lespakket 'Kracht van Hein'

Hein en zijn vader gaan naar opa die beheerder is van een begraafplaats. Ze ontmoeten Terrence en haar zoon Jordi, en Hein doet een bizarre ontdekking; hij kan geesten zien. Zo leert hij Dewi kennen.

Een verborgen talent (afl. 1)

Nieuw voor primair onderwijs

VO biologie

VO aardrijkskunde

VO geschiedenis

VO Nederlands

Economie VO

Mens en maatschappij VO

Engels VO

VO wiskunde

VO kunst

Jannetje Johanna Schaft wordt in 1920 geboren in Haarlem. ’Jo gaat rechten studeren in Amsterdam. Wanneer haar Joodse vriendinnen in de oorlog te maken krijgen met onderdrukking door de nazi’s, komt Jo in actie! Met vervalste id-kaarten en onderduikadressen houdt ze haar vriendinnen veilig. In 1943 sluit ze zich aan bij een verzetsgroep in Haarlem. Ze vervoert wapens, zorgt voor onderduikers en brieft informatie over de Duitsers door aan de Engelsen. Ze verandert haar naam in Hannie, verft haar rode haar zwart en neemt een bril en schietlessen, om zelf aanslagen te kunnen plegen op NSB’ers en verraders. Maar de nazi’s zijn ook naar haar op zoek. Ze arresteren zelfs haar ouders, maar Hannie blijft ondergronds, steelt munitie en blaast treinen op als een ware superheld. In maart 1945 wordt ze toch opgepakt. In haar fietstas: illegale kranten, in haar handtas: een pistool. Na dagenlange verhoren bekent ze een aantal aanslagen. In de duinen wordt ze vlak voor het einde van de oorlog gefusilleerd. Na haar dood wordt ze geëerd als Nederlandse verzetsstrijder en in films en documentaires wordt haar verhaal nog steeds verteld.

Wie was Hannie Schaft?

Waarom zijn bananen krom? Hoe werkt je geheugen? Uiteenlopende vragen die Clipphanger met een grappige animatie op een verrassende manier beantwoordt.

Clipphanger 

Clipphanger op Youtube

Hannie Schaft is 20 jaar wanneer de Tweede Wereldoorlog in Nederland uitbreekt. Ze sluit zich aan bij het verzet waar ze ID-kaarten vervalst en treinen opblaast. Voor het einde van de oorlog wordt ze gearresteerd en vermoord door de Duitse bezetter.

Clipphanger

Na de bevruchting legt het vrouwtje 20 tot 30 eieren. Ze doet dat het liefst in composthopen, bladhopen en mestvaalten. Om ze te helpen, worden hier in natuurgebied Diemerscheg speciale mesthopen aangelegd.
…
Door het verlies van leefgebied heeft de ringslang het moeilijk in ons land. Dus het is maar goed dat ze een handje worden geholpen.

Vroege Vogels in de klas

Vroege Vogels (BNNVARA) is hét programma over natuur, milieu, klimaat en duurzaamheid in Nederland. Presentatie: Menno Bentveld

Naar de website van Vroege Vogels

De ringslang is de grootste slang in ons land. Hij kan wel 1 meter 20 worden. De ringslang is een reptiel, niet giftig en bijt zelfs niet als hij gevangen wordt. Hij leeft vooral in waterrijke gebieden, zoals bij Diemen.

De ringslang

Op een dag belandt een spreeuw per ongeluk in het verblijf van een bonobo. De vogel verstijft van schrik, vliegen lukt niet meer. Voorzichtig pakt de mensaap de spreeuw op, klimt ermee in een hoge boomtop, spreidt met zijn handen de vleugels en helpt hem om weg te vliegen.

Primatoloog Frans de Waal ziet het gebeuren en voor hem is het overduidelijk: het vermogen om je in te leven in een ander is dus niet alleen iets van mensen. Het is de rode draad in zijn werk en hij wordt er wereldberoemd mee. Apen en mensen lijken veel meer op elkaar dan tot dan toe gedacht.

Duizenden uren observeert hij als jonge onderzoeker chimpanseekolonie in Burgers Zoo in Arnhem. Hij ziet de apen flink ruziën, maar ook hoe ze daarna hun hand uitsteken en elkaar omhelzen om het weer goed te maken. En dat is niet voor niets: want verzoenen betekent overleven.

In de jaren zeventig is dit een radicaal nieuw inzicht. Tot die tijd werd gedacht dat mensen en dieren dan wel dingen gemeen hebben, maar dan alleen de slechte instincten zoals agressie en hebzucht. Alleen wij mensen zouden in staat zijn om samen te werken en empathie te hebben, dankzij religie en cultuur.

De Waal neemt nog iets opvallends waar: het alfamannetje is lang niet altijd de grootste en de sterkste van de groep. De leider die alleen maar agressief machtsvertoon uitoefent, houdt het nooit lang vol. Deze leiders verliest het al gauw van een leider die samenwerkt, schrijft hij in zijn boek Chimpanseepolitiek. Een goede leider weet juist maar al te goed wanneer hij moet vechten en wanneer het tijd is voor verzoening.

Door de kloof tussen apen en msenen te verkleinen, inspireerde hij niet alleen andere wetenschappers, maar ook bestuurders en politici konden er iets van opsteken. Nieuwe Amerikaanse Congresleden krijgen zijn boek dan ook prompt aangeraden om zich voor te bereiden op het politieke werk. Of zoals De Waal zegt: “Ik heb apen een beetje dichter bij mensen gebracht, maar ik mensen ook weer met hun voeten op de grond gebracht".

Frans de Waal

Van Aristoteles tot Kant: grote denkers hebben veel invloed gehad op hoe wij de wereld zien. Maar wat was de kern van hun boodschap? Human heeft het samengevat in mooie, informatieve animaties.

Grote geesten

HUMAN: Grote geesten

Frans de Waal (1948-2024) is een wetenschapper die veel onderzoek doet naar apen. Hij ontdekt daardoor veel over mensen en hoe wij samenleven. Of zoals De Waal zegt: “Ik heb apen dichter bij mensen gebracht, en mensen ook weer met beide benen op de grond gezet."

Frans de Waal (1948 - 2024)

Al snel groeiden de mensen aan tot een stroom onbedwingbare vreugde, ook aan de West Berlijnse kant. Uitzinnige jongeren klommen de muur op. 9 november 1989, de dag dat de Muur valt. De grens die 28 jaar lang Duitsland in tweeën verdeeld. Wat is er precies gebeurd en waarom stond die muur daar? Laten we even terugspoelen. In 1945 geeft nazi-Duitsland zich over en is de Tweede Wereldoorlog voorbij. De geallieerden verdelen het land in vier bezettingszones. Een Britse een Franse Een Amerikaanse en een Russische zone. En Berlijn, de hoofdstad, ligt middenin de Russische zone. En ook Berlijn wordt opgedeeld in vier dezelfde bezetting zones. Al snel wordt Duitsland het strijdtoneel van de Koude Oorlog. De Koude Oorlog is een machtsconflict tussen het kapitalistische Westen onder leiding van de Verenigde Staten en het communistische Oosten onder leiding van Rusland, dat dan de Sovjet-Unie heet. Dit leidt dus ook tot spanningen rondom de verdeling van Duitsland. Wanneer de Britse, Franse en Amerikaanse zones samen één nieuwe munteenheid invoeren de Duitse mark, is Joseph Stalin, de leider van de Sovjet-Unie woedend. In 1961 laat hij daarom West-Berlijn blokkeren. Hiermee hebben de burgers geen toegang meer tot voedsel vanuit het Westen en zijn ze afhankelijk van de Sovjet-Unie. Maar de Britten en Amerikanen verzinnen een list. Ze openen een luchtbrug naar West-Berlijn. Met vliegtuigen kunnen ze dus zo dat deel van de stad van voedsel en grondstoffen voorzien. Op piekdagen werden via deze luchtbrug soms wel tienduizend ton goederen overgevlogen. Alles wat vliegen kon, werd ingeschakeld. Het doel van de blokkade is dus mislukt en daarom wordt die na één jaar alweer opgeheven. Hierna voegen de drie westelijke bezettingszones zich samen tot één onafhankelijk vrij land. De Bondsrepubliek Duitsland, oftewel de BRD. Als reactie hierop wordt in Oost-Duitsland de Duitse Democratische Republiek opgericht. De DDR. Anders dan de BRD, wordt de DDR door één partij bestuurd. Niet echt democratisch dus. Want achter de schermen trekt de communistische Sovjet-Unie aan de touwtjes. De regering van de DDR kiest ervoor om een eigen industrie op te bouwen. Het gevolg is dat de Oost-Duitsers meer moeten werken voor lagere lonen. Mensen komen massaal in opstand. Veel Oost-Duitsers besluiten naar West-Duitsland te vluchten. De Sovjets en de regering van de DDR vrezen een leegloop. Omdat Berlijn dé belangrijkste vluchtroute is voor Oost-Duitsers Legt de DDR-regering in 1961 een prikkeldraadversperring aan tussen Oost en West-Berlijn. Toch lukt het veel mensen om alsnog te vluchten. Er moet dus een nieuwe, stevige grens komen. Een muur van beton. Daardoor werden de ontsnappingsmogelijkheden voor de Oost-Berlijners vrijwel tot nul gereduceerd. De muur loopt soms midden over de stoep of tussen twee huizen door. Ramen met uitkijk op West-Berlijn worden dichtgetimmerd. Hele families en vriendengroepen worden in één klap van elkaar gescheiden door een muur. Moet je je voorstellen als je je vrienden ineens aan de andere kant van de muur ziet verdwijnen. Ondanks dat de muur enorm streng wordt beveiligd blijven mensen vluchtpogingen ondernemen. Zeker 5000 mensen vluchten naar de andere kant. Ze graven tunnels, zwemmen of proberen het zelfs met een luchtballon. Zo'n 138 mensen komen om bij vluchtpogingen. In de DDR houdt de binnenlandse veiligheidsdienst de Stasi, haar burgers scherp in de gaten. Mensen worden afgeluisterd en bespioneerd maar ook de bevolking zelf houdt elkaar in de gaten. Echtgenoten bespioneren elkaar en professoren doen verslag over hun studenten. Burgers die zich niet gedragen zoals de overheid wil, worden opgepakt. Het dagelijks leven in de DDR is sober. Armoede en urenlange rijen voor de supermarkt en winkels zijn aan de orde van de dag. Terwijl in de BRD de economie zo snel groeit dat er wordt gesproken van een wonder. Het Wirtschaftswunder. Met de jaren neemt de ontevredenheid in Oost-Duitsland toe. De drang naar vrijheid en democratie groeit. Steeds meer mensen komen in opstand. En ook vanuit de rest van de wereld is er kritiek. Tijdens zijn bezoek aan West-Berlijn roept de Amerikaanse president Ronald Reagan Sovjet leider Michail Gorbatsjov op om de muur neer te halen. Gorbatsjov kiest, anders dan zijn voorgangers, voor een mildere koers. Hij wil hervormingen en zoekt toenadering tot het Westen. De druk op de DDR-regering wordt groot. Op 9 november 1989 is het dan eindelijk zover. De DDR-regering opent de grenzen en de Berlijnse Muur valt. Het is nauwelijks te geloven. De doorgangen in de Berlijnse Muur staan wagenwijd open. Het zwaarbewaakte IJzeren Gordijn is opengeschoven. Na 28 jaar. Het is voor Duitsland een belangrijk keerpunt en staat daarom ook wel bekend als die Wende. Hét omslagmoment waarop Oost en West-Duitsland worden herenigd. De verwachting is dat Oost en West weer zullen samensmelten. En dat gebeurt ook. Maar er blijven verschillen. Tot op de dag van vandaag.

FF terugspoelen

Wat leidde tot de Eerste Wereldoorlog? Wat is er gebeurd tijdens de Cubacrisis en waarom stond er een grensmuur middenin Berlijn? In FF terugspoelen kijken we terug naar het verleden. Wat is er gebeurd en wat zijn de gevolgen?

Op 9 november 1989 valt de Berlijnse muur. 28 jaar lang verdeelt de muur Duitsland in tweeën. In de kapitalistische Bondsrepubliek Duitsland en de communistische Duitse Democratische Republiek. Tegenwoordig is de Berlijnse muur één van de belangrijkste symbolen van de Koude Oorlog. Waarom stond die muur daar eigenlijk?

Wat leidde tot de val van de Berlijnse muur?

Nieuw voor voortgezet onderwijs

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.

Schooltv

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

Pepernoten

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!